Hans Baldung - Vikipedi

Hans Baldung
Hans Baldung, Otoportre 1525
Genel bilgiler
Diğer ad(ları)Hans Baldung Grien
Doğumyak. 1484
Schwäbisch Gmünd, Svabya Almanya
ÖlümEylül 1545
Strazburg Serbest İmparatorluk Şehri (Günümüzde Fransa
UyrukAlman
AlanıResim, Gravür
Sanat eğitimiAlbrecht Dürer'e çıraklık
Katıldığı akımlarRönesans, Maniyerizm
EtkilendikleriAlbrecht Dürer, Lucas Cranach, Jan Gossaert
Ünlü yapıtlarıŞövalye, Ölüm ve İblis (1513)
Sen Jerom Çalışma Odasında (1514)
Melankoli I (1514)
Dürer'in Gergedani (1515)

Hans Baldung Grien (d. yak. 1484, Schwäbisch Gmünd, Svabya, Almanya – ö. Eylül 1545, Strazburg, Serbest İmparatorluk Şehri (günümüzde Fransa) Alman yağlı boya ve karakalem resim ve gravür üzerinde isim yapmış bir ressam. Ünlü Rönesans Alman ressamı Albrecht Dürer'in en yetenekli ve hünerli öğrencisi olduğu kabul edilir. Sanat hayatı boyunca Hans Baldung, renkler, hisler ve hayal gücü dolu kandine has bir resim stili geliştirmiştir. Çok geniş alanlarda yetenekli olup alegorik ve mitolojik konulari işleyen tablolar, protreler, eskizler, tahta baskılar, dokuma duvar halılari hazırlamıştır.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Hans Baldung ailesinin o zaman yaşadığı güneybatı Almanya'da Schwäbisch Gmund şehrinde doğmuştur. Entelektüel, akademik ve profesyonel kökenli bir ailenin oğlu idi. Babası bir hukukçu-avukat olup 1534'te o zaman tüm Alman olan Alsaş'a yerleşti. Hans Baldung'in doğum yılı kesinlikle bilinmemekle beraber 1534'te hazırladığı ağaç baskısı eseri için hazırladığı otoportrede 49 yaşlarında olduğu bilindiği içim doğumunun 1484-1485 yıllarında olması büyük olasılıklıdır. Hans Baldung, ailesi içinde üniversite eğitimi yapmayan tek erkek üye olduğu bilinmektedir. Hans Baldung'un sanat eğitimi için 1499/1500 yıllarında Yukarı Rhein bölgesinde bulunan bir ressamın yanında çıraklık yaptığı genel olarak kabul edilmektedir; fakat bazı otoriteler çıraklığını Svabya'da yaptığını da iddia etmişlerdir.

1503'te Hans Baldung Nürnberg'e gitti; Albercht Dürer'in resim atölyesinde çıraklığa başladı. Burada iken "yeşil" rengi ve yeşil renkli giysileri tercih ettiği için "Grien" lakabını da almıştır. Bu lakabla Hans Baldung'u Dürer'in atalyesinde çalışan diğer Hans'lardan (Hans Schäüfelein, Hans Suss von Kulmbach, and Hans Durer) ayırmaya imkân sağlandığı kabul edilmektir. Bu atolyaye girmesiyle Hans Baldunng hemen Dürer'in stiline kendini uydurmuştur ve kendi imzasınının bulunduğu ilk eseri olan "Aristo ve Philis" adlı tarihi mürekkepli kalem eskiz eserinde bu etki hemen görülebilmektedir. 1505-1507 döneminde Dürer'in İtalya'ya yaptığı ikinci seyahati sırasında Hans Baldung'un onun ataleyesinin idareciliğini yaptığı çok muhtemeldir. Bu sonuç, vitray cam eser hazırlamak için yaptığı eskiz planları; 1505'ten sonra hazırladığı tahta baskı eserleri ve 1507 başlarında hazırladığı gravürleri incelemek suretiyle çıkartılmıştır. Dürer ve Baldung kendi hayatları boyunce birbirine dostluk yapmakta devam etmişlerdir. Örneğin Dürer Hollanda'ya seyahat gittiğinde yanında satmak hedefiyele Baldung'un tahta baskı eserlerini taşımıştır.

1507'de Baldung iki kilise sunak yeri tablosu hazırlamak için sipariş aldığı için Halle'ye gitmiştir. 1509'da Baldung Starasburg'a dönmüş ve bu şehrin "hemşerilik" belgesini almıştır. Ertesi yıl ressamlar loncası üyesi olmuş; karısı Margarethe Herlin evlenmiş; bir şahsi resim atölyesi açmış; bu tarihten itibaren sanat hayatının sonuna kadar kullanacağı eserleri üzerine yazdığı "HGB" imzasını kullanmaya başlamıştır. Baldung bu dönemde hazırladığı eserlerde işlediği genel temalar alışılagelen mitolojik ve alegorik konular yanında ölümün daima yakınlığı ve cadılık ile büyücülük konuları idi. Alman ressamlar olan Yaşlı Lucas Cranach ve "Hans Burgmair" ile birlikte "çok kara gölgeler ve çok parlak ışıklar" ihtiva eden "chiaroscuro" stili adı verilen ağaç baskı tekniğini kullanan ilk ressam sanatçılardan olmuştur.

1512'de Baldung Freiburg im Breisgau'da bulunan katedral (Fribürger Münster) için bir büyük merkezi kilise sunağı tablosu hazırlamak için çok önemli bir sipariş almış ve bu şehirde yaşamaya başlamıştır. Bu siparişe göre bu sunak tablosu "Bakır Meryem'in Taç Giymesi" konusunda olacaktı. Bu sunak tablosu eserini Baldung ancak 1516'da tamamlayabilmiştir. Baldung 1517 başlarında Strasburg'a geri dönmüştür. Bundan sonra Baldung Strasburg dışına önemli seyahat yapmamıştır.

Hans Baldung, diğer gününün önemli ressamları olan Dürer ve Cranach gibi, Alman protestanlarını tutmakta idi. 1518 "Augüsbürg Diet" toplantısına katılmıştı. Hazırladığı bir ağaç baskı eserinde bu mezhebin kurucusu Martin Luther'i bir Hristiyan evliyası gibi göstermiştir. 1520'den itibaren hazırladığı eserlerde İtalyan geç rönesans ve maniyerizm sanatından gittikçe daha fazla etkilenmeye başlamış ve özellikle eserlerinin resimsel ve psikolojik içeriği bu akım prensiplerine gittikçe uymaya başlamıştır. Baldung özel sektör patronlarından tablo siparişleri almakla beraber, kilise ve halk kütlesine hitap eden antik mitler ve tarihsel olaylar konularını işleyen eserler (örneğin 1531'de hazırladığı "Herkül ve Anteaus" tablosu) hazırlamıştır. Ayrıca esrleri arasında protreler de önemli yer tutmakta idi. Kutsal Roma Germen İmparatorları olan I. Maximilian ve V. Karl'in portrelerini yapmıştır. Baden Kontluğu (Margrave) hükümdarları ile yakın bağlantılar kurmuştur. Kont Phillippe'in portresi "Münih Alte Pinakothek" galerilerinde bulunmaktadır. Karlsruhe'de Baden Kontu Christopher, karısı ve çocuklrainin protreleri sergilenmektedir.

Hans Baldung Eylül 1545'te ölmeden önce Strasburg şehrinin en zengin vatandaşlarındna biri olup bu serbest şehrin belediye konseyinin üyesi bulunmakta idi. Kendi atölyesini ve üzerinde çalışmakta olduğu eserlerini (olasılıkla o zamanki çırağı olan) Nicolaus Kremer'e miras bırakmıştır.

Hans Baldung'un sanat hayatında hazırladığı eserlerin sayısı: 90 tablo, yaklaşık 350 eskiz ve 180 tahta baskısı ve kitap resimlemesidir.

Seçilmiş eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • San Sabestian Triptiki, 1507, Nuremberg, Milli Alman Müzesi (Germanisches Nationalmuseum)
  • Yaşamın Üç Çağı, yak. 1510, Viyana, Kunsthistorisches Müzesi
  • Şövalye, Genç Kız ve Ölüm, Paris, Louvre Müzesi
  • Adem ve Havva, Budapeşte, Milli Müze
  • Bakire ---- Altında Strasbourg, Notre-Dame Katedrali Eserleri Müzesi
  • Kadın ve Ölüm, 1520, Basel
  • Açık Bir Lahit Önünde Ölümün Bir Kadını Öpmesi, Basel
  • Üç Maguslaran Tapması, 1507, Berlin
  • San Sébastıan, 1507, Berlin
  • Noli me tangere, 1539, Darmstadt
  • Büyücülerin Sabbath Çalışmama Günü Frankfurt
  • Bakire Meryem'e Taç Giydirme 1516, Freiburg im Breisgau Münster Merkezi sunak tablosu
  • Genç Kız ve Ölüm, Viyana

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]