Idaho - Vikipedi

Idaho
Idaho bayrağı
Bayrak
Idaho mührü
Mühür
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri
BaşkentBoise
İdare
 • ValiBrad Little (R)
 • Vali vekiliJanice McGeachin (R)
 • Üst meclisIdaho Senatosu
 • Alt meclisIdaho Temsilciler Meclisi
 • SenatörlerMike Crapo (R)
Jim Risch (R)
Yüzölçümü
 • Toplam216,443 km²
 • Kara
216,400 km² (83,552 mil²)
 • Su
2,398 km² (0,925 mil²)
Rakım1,520 m
En yüksek nokta3,859 m (12,66 ft)
En alçak nokta217 m (711 ft)
Nüfus
 (2020)
 • Toplam1,839,106
 • Yoğunluk8,33/km²
Zaman dilimiUTC-07.00
 • Yaz (YSU)UTC-06.00
ISO 3166 koduUS-ID
Resmî site
idaho.gov

Idaho (Bu ses hakkında/ˈaɪdəhoʊ/ ), ABD'nin ülkenin kuzeybatısında yer alan bir eyaletidir. Doğuda Montana ve Wyoming, güneyde Nevada ve Utah, batıda Washington ve Oregon ile komşudur, kuzey ucunda ise Kanada ile küçük bir sınırı bulunur. Nüfusu yaklaşık 1.7 milyon, yüzölçümü ise 216.440 km2 olmaktadır. Eyalet başkenti Boise şehridir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Bölgeye 19. yüzyıl başında, kürk ticareti yapan avcılar ve Lewis ile Clark'ın araştırma heyeti girdi (1805). İlk süreli yerleşme mormonların Franklin'e yerleşmesidir (1855); ama bölge ancak 1860'tan sonra altın yataklarının bulunması üzerine gelişme göstermiştir. 1890'da ise Amerika'nın 43. Amerikan Eyaleti olmuştur.

İspanya'dan göç eden Basklar da yaşamaktadır. Boise şehrinde bir Bask Müzesi ve Kültür Merkezi bulunmaktadır.[kaynak belirtilmeli]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Idaho, birbirine benzemeyen iki coğrafik bölüme ayrılır. Bir kısmı kayalık dağlara bağlanan ve tortul dağ zincirleri 3500 metreyi bulan yükselmiş batolit kapsayan orta ve kuzey kesimi ve diğer bir kısmı Snake ovasının oluşturduğu güney kesimidir. Bu yarı çorak ovalarda yaygın yöntemlerle koyun yetiştiriciliğine elverişli bir misk otu bozkırı uzanır. Ne var ki burada sulu tarım yapılabilir.

Kurşun, Çinko, Gümüş yatakları Coeur d'Alene yakınlarında işletilmektedir. Eyalette önemli orman kaynakları bulunur. Genellikle nüfus Snake ovasında ve maden yataklarında toplanmıştır.

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Idaho nüfus yoğunluğu haritası

Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu'nun 2018 tahminlerine göre Idaho'nun nüfusu 1.787.065 kişidir ve 2010'a göre nüfus %14 artmıştır. Bu, eyaleti ABD içerisindeki en hızlı büyüyen eyaletlerden bir yapmaktadır.[1]

2017 tahminlerine göre Idaho etnik açıdan %91 Beyaz Amerikalılardan oluşur. Asyalı Amerikalılar toplumun %1.4'ünü, Amerika yerlileri %1.3'ünü, Afroamerikalılar ise %0.7'sini oluşturur. Geri kalan kişiler diğer etnik gruplara veya birden fazla ırka mensuptur.[2] Herhangi bir ırka mensup Hispanik ve Latinolar ise toplumun yaklaşık %12'sini oluşturmuştur.[2]

Idaho nüfusunun %67'si Hristiyandır. Hristiyanlar içerisinde en büyük grubu Protestanlık, Mormonluk ve Katolikler oluşturmaktadır. %27'si dinsiz olan toplumun %4'ünü Müslümanlar, Yahudiler, Budistler, Hindular gibi azınlık dinleri oluşturur. Geriye kalan kişiler din sorusuna cevap vermemiştir.[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "QuickFacts Idaho; UNITED STATES". 2018 Population Estimates. Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu, Population Division. 10 Mart 2019. 21 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  2. ^ a b "2017 American Community Survey—Demographic and Housing Estimates". Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayım Bürosu. 27 Aralık 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020. 
  3. ^ "Religious Landscape Study". Pew Research Center. 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2017.