Kazak Hanlığı - Vikipedi

Bu madde Kazak Hanlığı adlı Türk devleti hakkındadır. Dizi için "Kazak Hanlığı (dizi)" maddesine bakınız.

KazakçaҚазақ хандығы/Qazaq handyğy
Kazak Hanlığı
1465-1847
Slogan
Alaş!
BaşkentSozak (1465-1480)

Syganak (1480-1511) Saraishyq (1511-1538) Syganak (1538-1599)

Türkistan (1599-1729)
Resmî dil(ler)Kazak Türkçesi

Yaygın dil(ler)Kazak Türkçesi, Arapça, Farsça
HükûmetMonarşi
Han 
• 1465-1468
Kerey
• 1771-1781
Abılay
• 1841-1847
Kenesary
Tarihçe 
• Kuruluşu
1465
• Dağılışı
1847
Öncüller
Ardıllar
Altın Orda
Rusya İmparatorluğu

Kazak Hanlığı, (Kazakça: قازاق خانديغى, 'Қазақ хандығы; Qazaq xandığı) Altın Orda'nın yıkılmasından sonra Cengiz Han'ın oğullarından Cuci Han'ın ulusuna bağlı Orda Ecen sülalesinden ve Töre Hanedanından Canibeg ve Kerey tarafından bugünkü Kazakistan'ın güneydoğusundaki Cetisu Nehri kıyılarında kurulan bir Türk[1] hanlığıdır. Kazak Hanlığı; Büyük Cüz, Orta Cüz ve Küçük Cüz olmak üzere üçe ayrılarak Kazak Cüzlerince yönetilmiştir.

Yöneticileri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Kerey Han (Kerey Han) (1465-1468)
  • Ez-Cenibek Han (Әz-Jәnibek Xan) (1468-1480)
  • Burındık Han (Burındıq Han) (1480-1511)
  • Kasım Han (Qasım Han) (1511-1518)
  • Mamaş Han (Mamaş Han) (1518-1523)
  • Tahir Han (Tayır Han) (1523-1529)
  • Buydaş Han (Buydaş Han) (1529-1533)
  • Toğım Han (Toğım Han) (1533-1538)
  • Hak-Nazar Han (Xaq-Nazar Han) (1537-1580)
  • Şığay Han (Şığay Han) (1580-1582)
  • Tauekel Han (Täuekel Han) (1582-1598)
  • Esim Han (Esim Han) (1598-1628)
  • Cenibek Han II (Jänibek Han) (1628-1648)
  • Salkam Cengir Han (Salqam Jäñgir Han) (1629-1654)
  • Batir Han (Batyr Han) (1654-1680)
  • Tauke Han (Täuke Han) (1680-1715)
  • Kayıp Han (Qayıp Han) (1715-1719)
  • Bolat Han (Bolat Han) (1719-1728)
  • Abılay Han (Abılay Han) (1771-1781)
  • Kenesarı Han (Kenesarı Han) (1841-1847)

Büyükucüz yöneticileri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Kart-Ebilhayır Han (Qart-Әbilqayır Xan) (1718-1730)
  • Colbarıs Han (Jolbarıs Xan) (1730-1740)

Orta cüz yöneticileri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Semeke Han (Sәmeke Xan) (1719-1734)
  • Ebilmambet Han (Әbilmambet Xan) (1734-1771)
  • Abılay Han (Abılay Xan) (1771-1781)
  • Dayra Han (Dayra Xan) (1781-1784)
  • Uali Han (Wәli' Xan) (1784-1815)
  • Bökey Han (Bökey Xan) (1815-1817)
  • Ğubaydolla Han (Ğubaydolla Xan) (1817-1824)
  • Kenesarı Han (Kenesarı Xan) (1841-1847)

Küçük cüz yöneticileri (Rusya İmparatorluğundan)[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Ebilhayır Han (Әbilqayır Xan) (1718-1748)
  • Nuralı Han (Nuralı Xan) (1748-1786)
  • Carmuhambet Han (Jarmuxambet Xan) (1786-1791)
  • Eralı Han (Eralı Xan) (1791-1794)
  • Esim Han (Esim Xan) (1794-1797)
  • Ayşuak Han (Ayşwaq Xan) (1797-1806)
  • Cantöre Han (Jantöre Xan) (1806-1810)
  • Şerğazı Han (Şerğazı Xan) (1812-1824)

Küçük cüz yöneticileri (Halkdan)[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Ebilhayır Han (Әbilqayır Xan) (1718-1748)
  • Barak Han (Baraq Xan) (1731-1748)
  • Batır Han (Batır Xan) (1748-1785)
  • II. Yesim Han (Esim Xan) (1790-1791)
  • Ebilğazı Han (Әbilğazı Xan) (1791-1806)
  • Karatay Han (Qaratay Xan) (1806-1816)
  • Arınğazı Han (Arınğazı Xan) (1816-1821)

Bökey Ordası'nın yöneticileri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Bökey Han (Bökey Xan) (1800-1815)
  • Şığay Han (Şığay Xan) (1815-1823)
  • Cengir Han (Jәñgir Xan) (1823-1845)
  • Sahip-Kerey Han (Sayıp-Kerey Xan) (1845-1847)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Roux, Jean Paul (1984). Türklerin Tarihi (Historie des Turks). Ad. ISBN 975-506-018-9.