Kuzeyden Keşif Harekâtı - Vikipedi

Kuzeyden Keşif Harekâtı (İngilizce Operation Northern Watch) 1997 ile 2003 yılları arasında, Huzur Operasyonu'nun devamı olarak Irak'ta, 36. paralel'in kuzeyindeki uçuşa yasak bölgede havadan keşif ve önleme faaliyetlerini kapsayan askerî harekât.

1991'de başlatılan Huzur Operasyonu-2 (Operation Provide Comfort-2) 31 Aralık 1996 tarihinde sona erdirilirken, yerine Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) 1996 Aralık tarihinde aldığı 447 sayılı kararıyla, 1 Ocak 1997 tarihinden itibaren, Irak güçlerinin uçuşa yasak bölgeyi ihlal edip etmediğini kontrol edecek ve ihlal durumunda önleme uçuşuyla sınırlı Keşif Güç (Kuzey'den Keşif) oluşturuldu. Önceki harekâta katılmış olan Fransa bu harekâta katılmadı. Türkiye üzerinden gerçekleştirilen Kuzeyden Keşif Harekâtı`nın görev süresi altı aylık sürelerle TBMM tarafından 2003'e değin uzatıldı.

Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Türkiye'nin katıldığı harekâtın uygulayıcısı olan Birleşik Görev Gücü (Combined Task Force) 45 hava taşıtı ve 1.400'den fazla personelden oluşuyordu. Bu gücü ağırlıklı biçimde Amerikan unsurları oluşturuyordu.

Kuzeyden Keşif gücü Aralık 1998'de Irak hedeflerine karşı gerçekleştirilen Çöl Tilkisi Harekatı'na katılmadı. Ancak bu harekâttan sonra Irak uçuşa yasak bölge uygulamasını daha fazla kabul etmeyeceğini ve koalisyon güçlerine ait hava araçlarına ateş açılacağını açıkladı. Aralık 1998'den Mart 1999 arasında Amerikan hava araçları neredeyse her gün karadan havaya atılan füzeler ve uçaksavarla Irak tarafından saldırıya uğradı. Amerikalılar bu saldırılara AGM-88 HARM gibi lazer güdümlü bombalar ve AGM-130 gibi havadan karaya atılan uzun erişimli füzelerle karşılık verdiler.

Kuzeyden Keşif Gücü’nün görev süresi son olarak 26 Aralık 2002’de 58. Hükümet’in Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne gönderdiği tezkere ile 6 ay daha uzatıldı. Amerika Birleşik Devletleri öncülüğünde başlatılan Irak Savaşı'nın başladığı gün olan 20 Mart tarihinde Türk hükûmeti keşif gücü uçuşlarını sona erdirdi. Harekât resmen 1 Mayıs 2003'te sona erdi.^[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]