Magdeburg - Vikipedi

Magdeburg
Kreisfreie Stadt Magdeburg
Magdeburg arması
Arma
Almanya üzerinde Magdeburg
Magdeburg
Magdeburg
ÜlkeAlmanya Almanya
Eyalet Saksonya-Anhalt
Bağımsız şehir (Kreisfreie Städte)Magdeburg
İdare
 • Belediye başkanıLutz Trümper (SPD)
Yüzölçümü
 • Toplam200.95 km²
Rakım43 m
Nüfus
 (31 Aralık 2019)
 • Toplam237,565
 • Yoğunluk1200/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (DAS)
Alan kodu0391
Resmî site
www.magdeburg.de

Magdeburg (Aşağı Saksonca: Meideborg), Almanya'nın kuzeydoğusunda, Saksonya-Anhalt eyaletinde bulunan ikinci en kalabalık şehirdir ve aynı zamanda bu eyaletin başşehridir. Orta Çağ'ın sonlarına doğru hızla büyüyerek Avrupa'nın en büyük merkezlerinden biri haline gelen şehir, Elbe Nehri'nin kenarında konumlanmıştır. Günümüzde Magdeburg, eyaletin en önemli ulaşım, kültür, bilim, sanat, ticaret ve eğlence merkezidir ve 1035'ten beri Almanya'nın en eski fuar kentidir.

Magdeburg, uzun tarihi boyunca her zaman güzel günler görmedi. İmparatorluk konağı, Hansa şehri ve Prusya kalesi olarak Magdeburg sürekli savaş ve yıkımla karşı karşıya kalmıştır.

Eski pazarda, ünlü katedralin yakınında, ünlü “Magdeburger Reiter” bulunmaktadır - Alpler'in kuzeyinde özgürce görülebilen ilk atlı heykelinin bronz bir kopyası. 1240'ta yapıldı ve -Magdebuglular öyle olduğunu umuyorlar- ünlü İmparator Otto'yu betimlemektedir. Orijinali 1967 yılında taşındı: Günümüzde Kültür Tarihi Müzesi'nde seyredilebilir.

II. Dünya Savaşı öncesinde 336.838 kişinin yaşadığı şehirde 2019 itibarıyla 237.565 kişi yaşamaktadır. Elbe Nehri şehrin içinden geçer. 2005'te Magdeburg'un kuruluşunun 1200. yıl dönümünü kutladı.

Magdeburg Katedrali
1720'de Magdeburg
Yeşil iç kale
Magdeburg'daki tiyatro
Elbauenpark

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihöncesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Orta Çağ[değiştir | kaynağı değiştir]

I. Otto ve eşi Edith Magdeburge (Hugo Vogel 1898, Ständehaus Merseburg)

Magdeburg ismi ilk defa 805 yılında hazırlanmış "Diedenhofer Kapituları"nda kayda geçmiştir.

962'den itibaren Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'nun hükümdarı konumunda bulunan Büyük Otto, bu yerleşkeyi o kadar çok sevmekteydi ki eşi Bayan Editha'ya çeyiz olarak verdi. 973'te İmparator Büyük Otto öldü.

Erken Modern Dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Otuz Yıl Savaşı (1618-1648)[değiştir | kaynağı değiştir]

10 Mayıs 1631 tarihinden itibaren tahminen 26.800 imparatorluk askeri şehri kuşatmaya başlamıştır. 20 Mayıs 1631 saat 7.00'de şehre ve etrafındaki köylere ilk büyük top ateşli saldırı başladı. Saat 9.00'dan itibaren imparatorluk askerleri şehre doğu ilerlemiş ve gün içinde şehri işgal etmişlerdir.

Bu ordu Tilly ve Pappenheim tarafından yönetilmiştir. Tilly'nin 24 Mayıs'taki savaş sonu emrin vermesine kadar şehirde yağmalar ve çarpışmalar günlerce sürmüştür.

Magdeburg Yarıküreleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1654 yılında Alman fizikçi Otto von Guericke, havanın gücünü kanıtlamak üzere kalabalığın önünde bir deney yaptı. Metalden yapılmış iki yarım küreyi ağız ağza birleştirdi ve yine kendi icat ettiği vakum pompasını kullanarak bunların havasını boşalttı. 8 bir taraftan 8 diğer taraftan toplam 16 at bu küreleri birbirinden ayırmayı başaramadılar. Fakat Guericke usulca yanaştı ve kürelerin birinin üzerinde bulunan bir vanayı açtı ve kalabalığın şaşkın bakışları arasında kürenin biri bir tarafa diğeri diğer tarafa düştü.[1]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Konumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Magdeburg'un doğudan batıya uzunluğu 16,9 km'dir ve güneyden kuzeye ise 22,7 km'dir. Şehrin yüzölçümü 201,84 km²'yi bulur. Şehrin güneyinde üniversite şehri olan Halle/Saale. Batısında Volkswagen'ın fabrikasının kurulmuş olduğu Wolfsburg bulunmaktadır.

Politika[değiştir | kaynağı değiştir]

Magdeburg'un görevdeki belediye başkanı Lutz Trümper (d. 1 Ekim 1955, Oscherleben) Almanya Sosyal Demokrat Parti (SPD) üyesidir.

Belediye başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]

1808'den beri belediye başkanları

  • 1808-1814: Heinrich Leopold August von Blumenthal (Maire 1808-1809) ve Ludwig Nöldechen, Georg Werner Albert Oppermann, Karl Georg Heinrich Schauer und Johann Karl Bonte (1808-1814)
  • 1814-1817: Ludwig Nöldechen, belediye tümbaşkanı
  • 1817-1848: August Wilhelm Francke
  • 1848-1851: Heinrich Behrens, geçici belediye başkanı
  • 1851-1880: Carl Gustav Friedrich Hasselbach
  • 1882-1895: Friedrich Heinrich Julius Bötticher
  • 1895-1906: Gustav Schneider
  • 1906-1910: August Lentze
  • 1910-1919: Hermann Reimarus
  • 1919-1931: Hermann Beims (SPD)
  • 1931-1933: Ernst Reuter (SPD)
  • 1933-1945: Fritz-August Wilhelm Markmann (NSDAP)
  • 1945-1946: Otto Baer (SPD)
  • 1946-1950: Rudolf Eberhard (SED)
  • 1950-1961: Philipp Daub (SED)
  • 1961-1965: Friedrich Sonnemann
  • 1965-1989: Werner Herzig (SED)
  • 1989-1990: Werner Nothe
  • 1990-2001: Wilhelm Polte (SPD)
  • 2001-0000: Lutz Trümper (SPD)

Belediye meclisi başkanları

  • 1832-1836: Carl August Laué
  • 1867-1893: Wilhelm Ludwig Conrad Listemann (NLP)
  • 1893-1906: Werner Fritze
  • 1907-1919: Friedrich Robert Emanuel Baensch
  • 1920-1933: Otto Baer (SPD)
  • 1933-1933: Gustav Grüßner
  • 1990-1994: Konrad Mieth (SPD)
  • 1994-1999: Peter Fritz (SPD)
  • 1999-2004: Gerhard Heinl (CDU)
  • 2004-2005: Falko Balzer (SPD)
  • 2005-2009: Jens Ansorge (CDU)
  • 2009-0000: Beate Wübbenhorst (SPD)
Şehir Kabinesi'nde koltuk dağılımı - 1999'dan bu yana.
Oylama
2009

2004

1999
SPD 14 13 17
Linke 13 17 13
CDU 13 14 17
Yeşiller 6 4 3
FDP 5 4 2
Future 2 2 1
MUT 1 1 -
BFM 1 1 -
NPD 1 - -
FWG - - 2
DVU - - 2
Tam 56 56 56

Komşu Belediyeler ve Şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Landkreis Jerichower Land
  • Salzlandkreis
  • Landkreis Börde

Semtler[değiştir | kaynağı değiştir]

Magdeburg´un semtleri
  • Alt Olvenstedt
  • Alte Neustadt
    • Liman Magdeburg
  • Altstadt (eski şehir)
  • Barleber See
  • Berliner Chaussee
    • Friedensweiler
    • Hammelberg
    • Neugrüneberg
    • Puppendorf
  • Beyendorfer Grund
  • Beyendorf-Sohlen
  • Brückfeld (eski adı Friedrichstadt)
    • Angersiedlung
    • Gewerbegebiet “Ölmühle”
    • Turmschanze
  • Buckau
  • Cracau
  • Diesdorf
  • Fermersleben
  • Gewerbegebiet Nord
  • Großer Silberberg
  • Herrenkrug
  • Hopfengarten
    • Lindenhof
  • Industriehafen
  • Kannenstieg
  • Kreuzhorst
  • Leipziger Straße
    • Schilfbreite
  • Lemsdorf
  • Neu Olvenstedt
  • Neue Neustadt
  • Neustädter Feld
    • Birkenweiler
  • Neustädter See
    • Eichenweiler
  • Nordwest (“Texas”)
  • Ottersleben
    • Groß Ottersleben
    • Klein Ottersleben
    • Benneckenbeck
    • Friedenshöhe (eski adı Georgshöhe)
    • Goethe-Siedlung (eski adı Elisengrund)
  • Pechau
  • Prester
    • Neu-Prester
  • Randau-Calenberge
    • Randau
    • Calenberge
  • Reform
    • Gartenstadt
    • Karl-Liebknecht-Siedlung (Buchstabensiedlung)
    • Planetensiedlung
  • Rothensee
  • Salbke
    • Lüttgen-Salbke
    • Wolfsfelde
    • Spionskopf
  • Stadtfeld Ost (eski adı Wilhelmstadt)
  • Stadtfeld West (eski adı Wilhelmstadt)
    • Lindenweiler
  • Sudenburg
  • Sülzegrund
  • Werder
  • Westerhüsen
  • Zipkeleben

Birleşmeler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1 Temmuz 1867: Sudenburg (Şehir)
  • 1 Nisan 1886: Neustadt (Şehir)
  • 1 Nisan 1887: Buckau (Şehir)
  • 1 Nisan 1908: Rothensee (Wolmirstedt ilçesi)
  • 1 Nisan 1910: Cracau und Prester, Fermersleben, Lemsdorf, Salbke, Westerhüsen
  • 1 Nisan 1926: Diesdorf (Wanzleben ilçesi)
  • 1 Ocak 1934: Biederitz ve Gübs'ten semtler
  • 1 Ekim 1942: Biederitz ve Gübs'ten
  • 1952: Groß Ottersleben
  • 1979: Olvenstedt
  • 1993: Pechau, Randau-Calenberge
  • 2001: Beyendorf / Sohlen

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

 Magdeburg iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 3,2 4,5 8,9 13,6 19,2 21,6 23,8 24,0 19,3 13,9 7,5 4,3 13,7
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −2,1 −2 1,0 3,4 7,8 10,8 12,6 12,4 9,5 5,5 1,7 −0,6 5,0
Ortalama yağış (mm) 32,2 26,8 37,9 34,5 45,4 61,4 47,7 51,2 37,6 31,9 33,8 42,5 482,9
Kaynak: Worldweather.org[2] DWD, Deutscher Wetterdienst


Din[değiştir | kaynağı değiştir]

2010 yılında:

Kardeş kentler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kardeş kentler
Saraybosna Bosna-Hersek Bosna-Hersek 1977'den beri
Braunschweig Almanya Almanya 1987'den beri
Nashville ABD Amerika Birleşik Devletleri 2003'ten beri
Saporischschja Ukrayna Ukrayna 2008'den beri
Radom Polonya Polonya 2008'den beri
Harbin Çin Halk Cumhuriyeti Çin 2008'den beri
Le Havre Fransa Fransa 2011'den beri

Ekonomi ve Altyapı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sanayi[değiştir | kaynağı değiştir]

Polte-Werk um 1905
Kesselschmiede der R.Wolf AG

Magdeburg en eskilerinden sayılabilecek sanayi şehirlerinden biridir. FAM Magdeburger Förderanlagen und Baumaschinen GmbH, Enercon ve Euroglass makine mühendisliği fabrikaları Magdeburg'da bulunmaktadır.

montaj E-126.

Magdeburg'daki en büyük 15 işveren

  1. Deutsche Bahn AG (8.060 çalışan)
  2. Edeka mağaza (4.113)
  3. REWE mağaza (2.079)
  4. E.ON Avacon|RegioCom GmbH (1.119)
  5. Magdeburger Förderanlagen und Baumaschinen GmbH (1.019)
  6. Bosch Communication Center Magdeburg GmbH (994)
  7. Magdeburger Verkehrsbetriebe GmbH (766)
  8. Städtische Werke Magdeburg GmbH (756)
  9. private Arbeitsvermittlung & Personalleasing GmbH (675)
  10. reinEX Dienstleistungen GmbH (464)
  11. Rothenseer Rotorblattfertigung GmbH (433)
  12. SAM Stahlturm- und Apparatebau Magdeburg GmbH (418)
  13. SKET Maschinen- und Anlagenbau GmbH (417)
  14. Stadtsparkasse Magdeburg (413)
  15. STRABAG AG (380)

Alışveriş Olanağı[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehir merkezi aynı zamanda dev bir alışveriş bölgesidir: Bölge sakini başına 2,5 metre kare alışveriş alanı ile eyalet çapında alışveriş yapmak için eşsiz bir yer olarak kabul edilir.

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

Demir yolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Magdeburg´un merkez garı

Kentte, merkez garın (Magdeburg Hbf) yanı sıra 8 tren istasyonu mevcuttur. Kent içi kamu ulaşımı Magdeburger Verkehrsbetrieb'e (MVB) ait onlarca otobüsün yanı sıra, tramvay (Straßenbahn) ve Alman Federal Demir Yolları'na bağlı banliyö trenleri (S-Bahn) ile yapılır.

Magdeburg'un merkez garında Intercity-Express trenleri Dresden'den, Oldenburg'a ve Oldenburg'dan ve Dresden'e gider gelir.

Kara yolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Kentin kuzeyinde doğuyu batıya birleştiren A2, E30 Federal Otoyolu (Bundesautobahn, BAB) çok önemlidir. Oberhausen - Dortmund - Hannover - Magdeburg - Berlin.

Magdeburg'a çeşitli otoban ve diğer kara yollarıyla ulaşmak mümkündür: Federal Otoyol A2, Federal Otoyol A14, B1, B71, B81, B189.

Şehir içi ve şehirler arası ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

B1 Magdeburg'un ortasından geçer. Aachen - Düsseldorf - Braunschweig - Magdeburg - Potsdam - Berlin - Küstrin-Kietz

Resmi kurumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Saksonya-Anhalt'ın parlamentosu
Adalet Merkezi Eike von Repgow
  • Magdeburg Maliye Başmüdürlüğü
  • Magdeburg Merkez Gümrük Dairesi
  • Prüfungsamt des Bundes Magdeburg (eines von neun Prüfungsämtern)
  • Magdeburg'un Federal Emlağı
  • Saksonya-Anhalt Parlamentosu
  • Saksonya-Anhalt'ın Eyalet Hükûmet ve Eyalet Bakanlıkları
  • Doğu Almanya Gemicilik Müdürlüğü
  • Magdeburg Gemicilik Dairesi
  • Magdeburg Yeni Yapı Su Yolları Dairesi
  • Orta Almanya'daki Protestan Kilisesi
  • Bistum Magdeburg (Katolik Kilisesi)
  • Landesamt für Verbraucherschutz - Fachbereich Hygiene (Tüketiciyi Koruma Dairesi)
  • Magdeburg Federal Polisi
  • Bundeswehr Magdeburg (Verteidigungsbezirkskommando 82)
  • THW Magdeburg

Spor[değiştir | kaynağı değiştir]

MDCC-Arena
GETEC Arena

Şehirde 150 adet tescilli spor kulübü ve 30000 aktif sporcu bulunmaktadır. Bu kulüplerde futbol, hentbol, basketbol, yüzme, voleybol, atletizm, güreş, judo, karate, Amerikan futbolu ve tenis başta olmak üzere birçok spor dalında faaliyet yapılmaktadır.

FC Magdeburg[değiştir | kaynağı değiştir]

FC Magdeburg, 22 Aralık 1965'te kurulan bir Alman futbol kulübüdür. Mavi-beyaz renklere sahip olan kulüp, maçlarını Magdeburg'daki MDCC Arena'da oynar. Avrupa kupalarındaki en büyük başarısı 1974 yılında Rotterdam'da AC Mailand'ı 2-0 yenerek kazandığı Kupa Galipleri Kupası'dır.

SC Magdeburg[değiştir | kaynağı değiştir]

1955 yılında kurulmuş, yeşil-kırmızı renklere sahip Alman futbol kulübüdür. En büyük başarısı 1978, 1981 ve 2002 yıllarında EHF Şampiyonlar Ligi'ni kazanmasıdır.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]