French
DeutschMichel Plancherel - Vikipedi
Michel Plancherel (16 Ocak 1885, Bussy, Fribourg – 4 Mart 1967, Zürih) İsviçreli bir matematikçiydi. Bussy'de (Fribourg, İsviçre) doğdu ve matematik diplomasını Fribourg Üniversitesi'nden, ardından da 1907'de Mathias Lerch'in gözetiminde yazdığı teziyle doktora derecesini aldı. Plancherel, Fribourg'da (1911) ve 1920'den itibaren ETH Zürih'te profesördü.
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
Öğretmen Donat Plancherel'in oğlu ve 8 çocuklu bir ailenin en büyük çocuğu olan Michel, 16 Ocak 1885'te İsviçre Fribourg'de küçük bir kasaba olan Bussy'de doğdu. 1892'de ailesi Fribourg'e taşındı. Orada 1896'dan 1903'e kadar Collège Saint-Michel'de okudu ve Üniversite lisans derecesi ile bitirdi. 1907'de Fribourg Üniversitesinden mezun oldu. Matyáš Lerch gözetiminde çalışan ve sayı teorisi alanında tez yapan Michel Plancherel, 22 yaşında matematik bilimlerinde doktora yaptı.
Fribourg Eyalet bursunun yardımıyla, 1909'ye kadar özellikle Felix Klein, David Hilbert ve Edmund Landau'nun kurslarını takip ettiği Göttingen Üniversitesi'nde çalışmalarına devam etti. 1909-1910 yıllarında Paris'te Collège de France ve Sorbonne'da özellikle Émile Picard, Henri Lebesgue, Edouard Goursat ve Jacques A. Edison'un derslerini izledi.
1910 yılında Cenevre Üniversitesine privat-docent olarak atandı. 1911'de Fribourg Üniversitesi'nde profesördü ve 1906'da ayrılan Lerch'in yokluğunu telafi etti.
1912 yılında babasının ölümünden sonra, Michel Plancherel ailesini destekledi, Bern ve Lozan Üniversitelerin tekliflerini reddederek 1919-1920 yılları arasında Fribourg Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığı yaptı. Zürih'teki İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü'nde profesör oldu ve 1920'de bu şehre yerleşti. 1928-1931 yılları arasında Matematik ve Fizik Bölümünün dekanıydı ve 1955'te emekli olana kadar orada profesör olarak kaldı.
Matematiksel analiz, matematiksel fizik ve cebir alanlarında çalıştı ve harmonik analizde Plancherel teoremi[1] ile tanınır. 1924'te Toronto'da[2] ve 1928'de Bologna'da ICM'nin Davetli Konuşmacısıydı.
Cécile Tercier ile evliydi, dokuz çocuğu vardı ve Zürih'teki Mission Catholique Française’in başkanlığını yaptı.
1 Mart 1967'de Zürih'te bir araca çarpan Michel Plancherel, 4 Mart 1967'de yaralarına yenik düştü ve 82 yaşında hayatını kaybetti.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Plancherel, Michel (1910) "Contribution a l'etude de la representation d'une fonction arbitraire par les integrales définies," Rendiconti del Circolo Matematico di Palermo, vol. 30, pages 289-335.
- ^ Plancherel, Michel (1924), "Sur les séries de fonctions orthogonales" (PDF), Proceedings of the International Mathematical Congress, Toronto, 1, ss. 619-622., 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Mathematics Genealogy Project'te Michel Plancherel
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Michel Plancherel", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
- "Prof. Michel Plancherel et notre départment" (Fransızca). Department of mathematics, University of Fribourg. 23 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Short biography
