Nikolay Podgorni - Vikipedi

Nikolay Podgorn
Finlandiya ile Dostluk, İşbirliği ve Yardım Sözleşmesi imzalanırken (1973)
SSCB Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı
Görev süresi
9 Aralık 1965 - 16 Haziran 1977
Yerine geldiği Anastas İvanoviç Mikoyan
Yerine gelen Leonid İlyiç Brejnev
Ukrayna Komünist Partisi Birinci Sekreteri
Görev süresi
26 Aralık 1957 - 2 Temmuz 1963
Hükûmet başkanı Georgi Malenkov
Yerine geldiği Aleksey Kiriçenko
Yerine gelen Petro Şelest
Kişisel bilgiler
Doğum Nikolay Viktoroviç
16 Şubat 1903(1903-02-16)
Karlivka, Poltava Oblastı, Rus İmparatorluğu
Ölüm 11 Ocak 1983 (79 yaşında)
Kiev, Ukrayna SSC, SSCB
Milliyeti Ukraynalı
Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi
Evlilik(ler) Natalya Nikolayevna Podgornaya (1908-1995)
Çocuk(lar) Natalia ve Lesia
Yaşadığı yer Kiev
Bitirdiği okul Kiev Gıda Endüstrisi Teknoloji Enstitüsü
Mesleği Makine mühendisi[1], bürokrat, siyasetçi
Ödülleri Sosyalist İşçi Kahramanı Lenin Nişanı
İmzası

Nikolay Podgorni, (RusçaНикола́й Ви́кторович Подго́рный, UkraynacaМикола Вікторович Підгорний; 16 Şubat 1903 Karlivka, Poltava Oblastı, Rus İmparatorluğu - 11 Ocak 1983 Kiev, Ukrayna SSC, SSCB), Ukrayna asıllı Bolşevik lider, Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) üyesidir.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

"Genç Komünist Ligi Merkez Komitesi Genel Kurul toplantısı". Merkezi olan CPSU Genel Sekreteri Leonid Brejnev, organizasyonun 50. yıldönümü nedeniyle Genç Komünist Ligi Merkez Komitesinin genel toplantısına Kremlin Sarayı'nda başkanlık ediyor. Podgorni alt sırada soldan 4. yer alıyor, Brejnev, Aleksey Kosigin, ve Mihail Suslov ile birlikte. (25 Ekim 1968)

Podgorni 5 Şubat 1903 tarihinde Rus İmparatorluğu'nun Poltava Oblastı'na bağlı Karlivka şehrinde Ukraynalı bir işçi ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi.

Siyasi hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

SSCB Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı Nikolay Podgorni (sol, altta), Bütün Birlik Genç Komünist Birliği'ne Lenin Nişanı veriyor. Brejnev, Kosigin, ve Suslov izliyorlar. (1 Ocak 1969)

SBKP'nin çeşitli kademelerinde görev aldıktan sonra 1957 yılında Ukrayna Komünist Partisi Birinci Sekreterliği görevini üstlendi. Bu görevini 1963 yılına kadar sürdürdü. 1960 yılında Politbüro üyeliğine ve ardından SBKP Merkez Komitesi Sekreterliği'ne getirildi.

Birinci Sekreter ve Başbakan olarak Kruşçev'in görevinin sonlanması için 1964 yılı süresince, Podgorni ve Brejnev, Merkez Komitesine başvurarak Kruşçev'i ekonomik başarısızlıklar yüzünden suçladılar, gönüllü ve gönülsüz siyasi tutumları nedeniyle onu eleştirdiler. Brejnev ve müttefiklerinden etkilenen Politbüro üyeleri Kruşçev'in görevini sonlandırmak için oy kullandılar.[2] Kruşçev'in görevden alınmasının ardından, Brejnev'in Birinci Sekreter, Aleksey Kosigin'in Hükûmet Başkanı ve Anastas Mikoyan'ın Devlet Başkanı olduğu kolektif bir liderlik yapısı oluşturuldu.[3]

Podgorni devlet başkanlığına gelmeden önce parti İkinci Sekreter görevini üstlendi ve bu nedenle Parti Örgütü Bölümünün sorumlusu oldu. Podgorni bu dönemde Brejnev'in Birinci Sekreter pozisyonunu tehdit etti. Çünkü Örgüt liderliği artık elinde olduğundan, Podgorni eğer isterse parti içindeki dengelerie kolaylıkla kendi lehine çevirebilecek bir konumdaydı. Brejnev hem Podgorni hem de Kosigin'e karşı, Aleksander Şelepin ve KGB başkanı Vladimir Semiçastni ile ittifak kurdu.[4]

Podgorni'nin görüşleri Nikita Kruşçev'in etkisinde kaldı ve Leonid Brejnev'in egemenliği altında Podgorni, Sovyet liderleri arasında en liberal üyelerden biriydi ve Aleksey Kosigin'den daha liberaldi.[5]

1964 yılında SBKP Genel Sekreteri Leonid Brejnev ile giriştiği iktidar mücadelesinde yenildi ve 1965 yılında sekreterlik görevinden istifa etti. 1965-1977 yılları arasında sembolik bir görev olan Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanlığı'nı yürüttü. Brejnev'in parti sekreterliği ve Prezidyum başkanlığı görevlerini birlikte yürütme isteğine karşı çıkınca, 24 Mayıs 1977 tarihinde Politbüro'dan ve Prezidyum başkanlığından uzaklaştırıldı. Sonraki emeklilik yaşamını Moskova'da sürdürdü.

İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi, Şahluleh'i (İran'ın ana petrol boru hattı) açan düğmeye basıyor. SSCB Devlet Başkanı Nikolay Podgorni de bu törende alkışlıyor. (Eylül 1970)

Emekliliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Podgorni'nin istifasından sonraki yaşamı iyi belgelenmemiştir. Herhangi bir Sovyet ana medyasında kendisinden son söz edilmesi, Finlandiya Cumhurbaşkanı Urho Kekkonen ile yaptığı görüşmeydi. Sovyet otoriteleri tarafından kendisiyle ilgili hiçbir açıklama yapılmadı ve onu dışlamadılar.[6] Podgorni Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanlığından ayrıldıktan sonra Yüksek Sovyet'teki yerini korudu. Ekim Devrimi'nin Kasım 1978'de Kremlin Büyük Sarayı'nda düzenlenen 61. yıldönümü resepsiyonunda Japonya'nın Sovyetler Birliği Büyükelçisi Tokichiro Uomoto ile birlikte görüldü. Podgorni, Brejnev, Kosigin ve sonra Andrey Gromiko'ya konuştu; Uomoto'ya göre her üç liderin de ondan utanmalarına neden oldu. Bu olaydan kısa süre sonra, Podgorni Yüce Sovyet'teki yerini kaybetti. Podgorni'nin 1977 yılında Dmitri Nalbandyan tarafından yapılan ve Kızıl Meydan'daki Tretyakov Devlet Galerisi'nde Sovyet liderleri Brejnev ile Kosigin'in resimleri arasında bulunan resmi de kaldırıldı.[7]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Podgorni, 12 Ocak 1983 tarihinde kanser nedeniyle hayatını yitirdi ve Moskova'daki Novodeviçi Mezarlığı'na defnedildi.[8]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Law 1975, s. 214.
  2. ^ Taubman 2003, s. 5.
  3. ^ Taubman 2003, s. 16.
  4. ^ Zemtsov 1989, s. 87.
  5. ^ Law 1975, s. 223.
  6. ^ Daniels 1998, s. 37.
  7. ^ Imai, Hiroshi (1985). Mosukuwa Tokuhain Houkoku. Tokyo: Iwanami Shinsho. ss. 26-29. ISBN 978-4-00-420299-8. 
  8. ^ "Подгорный Николай Викторович" (Rusça). War Heroes. 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2017. 

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi görevi
Önce gelen:
Anastas Mikoyan
Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı
9 Aralık 1965 - 16 Haziran 1977
Sonra gelen:
Leonid Brejnev