Nobel Barış Ödülü sahipleri listesi - Vikipedi

Komite toplantıları düzenlenen Norveç Nobel Komitesi

Nobel Ödülleri kapsamındaki Nobel Barış Ödülü, ulusların ve halkların kardeşliği, silah ve orduların azaltılması ve barış kongreleri düzenlemek için en çok çaba sarf eden kişi, kişiler veya kuruluşlara verilir.[1] Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Oslo'da gerçekleştirilen törende takdim edilen ödüllerin sahipleri, Norveç Nobel Komitesi tarafından belirlenir.[2] Her bir ödül kazananı, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.[3]

Nobel Barış Ödülü, her yıl Oslo’da, Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta verilen bir ödüldür.[4] Bunun yanı sıra Stockholm’da verilmeyen tek Nobel Ödülü'dür.[5] Ayrıca diğer ödüllerden farklı olarak barış ödülü, bir kişiden ziyade bazen bir kuruluşa verilebiliyor (üç kez Nobel Barış Ödülü kazanan ICRC buna örnektir).

Genel Bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Nobel Barış Ödülü, her yıl 10 Aralık'ta Nobel'in ölüm yıldönümünde Oslo'da, Norveç Kralı ve Norveç kraliyet ailesinin huzurunda sunulur. Barış Ödülü, Stockholm'de sunulmayan tek Nobel Ödülüdür.[6] Nobel Barış Ödülü ilk olarak 1901 yılında 150.782 İsveç kronu (2008'de 7.731.004 krona eşit) ödülü paylaşan Frédéric Passy ve Henry Dunant'a verilmiş ve en son 2023 yılında Nergis Muhammedi'ye verilmiştir.

  • 1962 yılı Nobel Barış Ödülü sahibi Linus Pauling, iki ayrı Nobel Ödülü'ne tek başına sahip olmuş tek kişidir; 1954 yılında yine tek başına Kimya Nobel Ödülü'nü kazanmıştır.[7]
  • 2014 yılı Nobel Barış Ödülü sahibi Malala Yousafzai, bu ödülü alan en genç kişidir. Ödülü kazandığında yalnızca 17 yaşındaydı.[7]
  • Nobel Barış Ödülü'nü alan ilk kadın, 1905 yılında ödüle layık görülen Bertha von Suttner'dır. Bugüne kadar toplam 111 kişi Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüşken, bunlardan 19'u kadındır.[7] Böylece barış kategorisi kadınlar en fazla ödül aldığı kategori durumundadır.[8]
  • Uluslararası Kızılhaç Komitesi, insani yardım çalışmaları nedeniyle Nobel Barış Ödülü'nün en çok kazananı olmuştur. Bu prestijli ödüle tam üç kez layık görülmüştür.[7]
  • Beş kişi Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldüğü sırada tutuklu durumdaydı: Carl von Ossietzky, Aung San Su Çi, Liu Xiaobo, Ales Bialiatski ve Nergis Muhammedi.[7]

Kazananlar[değiştir | kaynağı değiştir]

2023 itibarıyla ödül, tam 111 kişiye ve 27 kuruluşa verildi. Sadece iki kuruluş birden fazla Barış Ödülü aldı; Uluslararası Kızılhaç Komitesi (3 kez; 1917, 1944 ve 1963) ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (2 kez; 1954 ve 1981).[7] Nobel Barış Ödülü'nün verilmediği 19 yıl olmuştur.

Yıl Resim Kazanan Ülke[a] Gerekçe Kaynak
1901 Dunant, HenryHenry Dunant   İsviçre "Yaralı askerlere yardım etmek ve uluslararası anlayışı geliştirmek için gösterdiği insani çabalardan dolayı." [9]
Passy, FrédéricFrédéric Passy  Fransa "Uluslararası barış konferansları, diplomasi ve tahkim alanlarında ömür boyu yürüttüğü çalışmalarından dolayı." [9]
1902 Ducommun, ÉlieÉlie Ducommun   İsviçre "Berne Barış Bürosu'nu yılmak bilmeyen ve yetenekli bir şekilde yönetmesinden dolayı." [10]
Gobat, AlbertAlbert Gobat   İsviçre "Parlamentolar Arası Birlik'i son derece pratik yönetimi sayesinde." [10]
1903 Cremer, RandalRandal Cremer  Birleşik Krallık "Barış ve tahkim düşüncelerini uzun yıllar boyunca kararlılıkla desteklemesi sayesinde." [11]
1904 Uluslararası Hukuk Enstitüsü  Belçika "Devletler hukuku alanında uluslararası barışçı ilişkilerin gelişmesi ve savaş hukukunun daha insani hale gelmesi yönündeki çabaları sayesinde." [12]
1905 von Suttner, BerthaBertha von Suttner  Avusturya-Macaristan İmparatorluğu "Savaşın dehşetlerine karşı koyma cesaretinden dolayı." [13]
1906 Roosevelt, TheodoreTheodore Roosevelt  ABD "yakın zamanda dünyanın iki büyük gücü Japonya ve Rusya arasında yürütülen kanlı savaşın sona erdirilmesindeki rolü nedeniyle. [14]
1907 Moneta, Ernesto TeodoroErnesto Teodoro Moneta İtalya İtalya "Fransa ile İtalya arasında bir anlayış için basında ve hem kamuya açık hem de özel barış toplantılarında yaptığı çalışmalardan dolayı" [15]
Renault, LouisLouis Renault Fransa Fransa "Lahey ve Cenevre Konferanslarının gidişatı ve sonuçları üzerindeki belirleyici etkisinden dolayı." [15]
1908 Arnoldson, Klas PontusKlas Pontus Arnoldson  İsveç "Siyasetçi, barış derneği lideri, hatip ve yazar olarak uzun yıllar barış mücadelesine yaptıkları katkılardan dolayı." [16]
Bajer, FredrikFredrik Bajer  Danimarka
1909 Beernaert, AugusteAuguste Beernaert  Belçika "Uluslararası barış ve tahkim hareketindeki önde gelen konumlarından dolayı." [17]
d'Estournelles, PaulPaul d'Estournelles Fransa Fransa
1910 Uluslararası Barış Bürosu   İsviçre "Farklı ülkelerdeki barış dernekleri arasında köprü görevi üstlenerek, uluslararası barış hareketinin dünya çapındaki mitinglerini organize etmelerine yardımcı olduğu için." [18][19]
1911 Asser, TobiasTobias Asser  Hollanda "Uluslararası Hukuk Enstitüsü'nün kurucu ortaklarından biri, Uluslararası Özel Hukuk Lahey Konferansı'nın öncüsü ve uluslararası hukuk ilişkiler alanında öncü olması nedeniyle." [20]
Fried, Alfred HermannAlfred Hermann Fried  Avusturya-Macaristan İmparatorluğu "Savaşın asıl nedeni olarak gördüğü uluslararası ilişkilerdeki anarşiyi açığa çıkarma ve onunla mücadele etme çabalarından dolayı." [20]
1912 Root, ElihuElihu Root[b]  ABD "Kuzey ve Güney Amerika ülkeleri arasında daha iyi bir anlayış sağlama ve ABD ile diğer ülkeler arasında önemli tahkim anlaşmaları başlatma çabalarından dolayı." [21]
1913 La Fontaine, HenriHenri La Fontaine  Belçika "Barışçıl enternasyonalizmin örgütlenmesine yaptığı eşsiz katkılardan dolayı." [22]
1914 I. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi
1915
1916
1917 Uluslararası Kızılhaç Komitesi   İsviçre "Yaralı askerlerin, savaş esirlerinin ve ailelerinin bakımı konusundaki çabaları nedeniyle:" [23]
1918 I. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi
1919 Wilson, WoodrowWoodrow Wilson[b]  ABD "Milletler Cemiyetinin kuruluşundaki önemli rolünden dolayı" [24]
1920 Bourgeois, LéonLéon Bourgeois Fransa Fransa "barış ve adalet davasına uzun süredir yaptığı katkılardan ve Milletler Cemiyeti'nin kurulmasındaki önemli rolünden dolayı." [25]
1921 Branting, HjalmarHjalmar Branting  İsveç "Ömür boyu barışa ve örgütlü uluslararası iş birliğine yaptıkları katkılardan dolayı." [26]
Lange, ChristianChristian Lange  Norveç
1922 Nansen, FridtjofFridtjof Nansen  Norveç "Savaş esirlerinin geri dönüşünde oynadığı öncü rol, uluslararası yardım çalışmalarındaki katkıları ve Milletler Cemiyeti Mülteci Yüksek Komiserliği görevini üstlenmesi nedeniyle." [27][28]
1923 Ödül verilmedi
1924
1925 Chamberlain, AustenAusten Chamberlain[b]  Birleşik Krallık "Locarno Antlaşmaları'ndaki çalışmalarından dolayı" [29]
Dawes, Charles G.Charles G. Dawes[b]  ABD "Almanya'nın savaş tazminatlarını düzenleme amacıyla oluşturduğu ve 1925'teki Locarno Antlaşmaları'na ekonomik açıdan zemin hazırlayan Dawes Planı'ndan dolayı"
1926 Briand, AristideAristide Briand  Fransa "Locarno Antlaşmaları üzerine yaptıkları çalışmalarından dolayı" [30]
Stresemann, GustavGustav Stresemann Almanya Almanya
1927 Buisson, FerdinandFerdinand Buisson  Fransa "Fransa ve Almanya'da barışçıl uluslararası işbirliğinden yana olan bir kamuoyunun ortaya çıkmasına katkılarından dolayı." [31]
Quidde, LudwigLudwig Quidde Almanya Almanya
1928 Ödül verilmedi
1929 Kellogg, Frank B.Frank B. Kellogg[b]  ABD "İmzalayan devletlerin tüm anlaşmazlıkları barışçıl olarak sona erdirecekleri ve savaşı ulusal politika olarak kullanmaktan vazgeçecekleri Kellogg-Briand Paktı'ndan dolayı" [32]
1930 Söderblom, NathanNathan Söderblom  İsveç "Kiliseleri yalnızca ekümeniklik amacıyla değil, dünya barışı amacıyla da kullanma yönündeki çabalarından dolayı" [33]
1931 Addams, JaneJane Addams  ABD "Uluslarında ve tüm insanlık için barış idealini yeniden canlandırmak ve barış ruhunu yeniden alevlendirmek konusundaki gayretli çabaları nedeniyle." [34]
Butler, Nicholas MurrayNicholas Murray Butler  ABD
1932 Ödül verilmedi
1933 Angell, NormanNorman Angell[b]  Birleşik Krallık The Great Illusion kitabını yazması ve Milliyetler Cemiyeti'nin destekçisi olmasının yanı sıra genel olarak barış için etkileyici bir yayımcı ve eğitimci olmasından dolayı" [35]
1934 Henderson, ArthurArthur Henderson  Birleşik Krallık "Milletler Cemiyeti için özellikle cemiyetin silahsızlanma çabalarına yönelik çalışmasından dolayı" [36]
1935 von Ossietzky, CarlCarl von Ossietzky[b][c]  Almanya "Düşünce ve ifade özgürlüğüne olan ateşli aşkı ve barışa yaptığı değerli katkı nedeniyle." [38]
1936 Carlos Saavedra Lamas  Arjantin "1933 Arjantin Savaş Karşıtı Paktı'nın babası olarak oynadığı rol nedeniyle, aynı zamanda bunu Paraguay ve Bolivya 1935 arasında barışa aracılık etme aracı olarak da kullandı." [39]
1937 Cecil, RobertRobert Cecil  Birleşik Krallık "Milletler Cemiyeti'nin, silahsızlanmanın ve barışın desteklenmesi konusundaki yorulmak bilmez çabalarından dolayı." [40]
1938 Nansen Uluslararası Mülteciler Ofisi  Milletler Cemiyeti "Fridtjof Nansen'in çalışmalarını Avrupa'daki mültecilerin yararına sürdürdüğü için." [41]
1939 II. Dünya Savaşı nedeniyle ödül verilmedi
1940
1941
1942
1943
1944 Uluslararası Kızılhaç Komitesi[b]   İsviçre "Savaş sırasında insanlık adına yürüttüğü büyük işlerden dolayı" [42]
1945 Hull, CordellCordell Hull  ABD "uluslararası anlayışa yönelik yorulmak bilmeyen çalışmaları ve Birleşmiş Milletler'in kurulmasındaki önemli rolü nedeniyle." [43]
1946 Greene Balch, EmilyEmily Greene Balch  ABD "Barış uğruna ömür boyu yaptığı çalışmalardan dolayı" [44]
Mott, JohnJohn Mott  ABD "Ulusal sınırların ötesinde barışı teşvik eden dini bir kardeşlik oluşturma çalışmalarına katkısı nedeniyle."
1947 Quakerlar (Friends Service Council ile Amerikan Dostluk Hizmet Komitesi tarafından temsil edildi)  Birleşik Krallık /  ABD "Uluslararası barış hareketindeki öncü çalışmaları ve insan acısını hafifletmek için gösterdikleri şefkatli çabalarıyla uluslar arasındaki kardeşliği teşvik etmeleri nedeniyle." [45]
1948 "Hayatta olan uygun bir aday bulunmadığından dolayı" verilmedi. (Ölüm sonrasında ödül verilemediği için, bir süre önce suikast sonucu öldürülen Mahatma Gandi'ye atfen)[46] [47]
1949 Orr, John BoydJohn Boyd Orr  Birleşik Krallık "Ömür boyu açlık ve yoksulluğu yok etme mücadelesi sayesinde, askeri çatışma ve savaşların önemli bir nedenini ortadan kaldırmaya yardımcı olduğu için." [48]
1950 Bunche, RalphRalph Bunche  ABD "Filistin'deki Arap-İsrail çatışmasını çözmek için yaptığı çalışmalardan dolayı" [49]
1951 Jouhaux, LéonLéon Jouhaux  Fransa ""İnsanlar ve uluslar arasında sosyal adaleti ve kardeşliği teşvik ederek hayatını savaşa karşı mücadeleye adadığı için." [50]
1952 Schweitzer, AlbertAlbert Schweitzer[b]  Fransa "Diğerkamlığı, yaşam saygısı ve tüm insanlığın kardeşliğini yaşayan bir gerçek haline getirmeye yardımcı olan bitmek bilmeyen insani çalışmaları nedeniyle."" [51]
1953 Marshall, GeorgeGeorge Marshall  ABD "II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa'nın tekrar toparlanması için yaptığı çalışmalardan dolayı" [52]
1954 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Ofisi[b]  Birleşmiş Milletler "Mültecileri, zorla evinden edilmiş kişileri ve vatansız insanları korudukları ve yardımcı olduklarından dolayı" [53]
1955 Ödül verilmedi
1956
1957 Pearson, LesterLester Pearson  Kanada "Süveyş Krizinin sonlandırılmasındaki ve Birleşmiş Milletler aracılığıyla Orta Doğu sorununun çözümündeki rolünden dolayı" [54]
1958 Pire, DominiqueDominique Pire  Belçika "II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa'daki mültecilere yardım etmek için yaptığı çalışmalardan dolayı" [55]
1959 Noel-Baker, PhilipPhilip Noel-Baker  Birleşik Krallık "Ömrü boyunca yaptığı dayanışma ve uluslararası barış çalışmalarından dolayı" [56]
1960 Lutuli, AlbertAlbert Lutuli[b]  Güney Afrika "Güney Afrika'da 1994'e kadar uygulanmış olan Apartheid politikasına karşı olan mücadelede en ön safta yer alan kişi olduğundan ve sorunu şiddetsiz bir şekilde çözmeye çalışmasından dolayı" [57]
1961 Hammarskjöld, DagDag Hammarskjöld[d]  İsveç "Birleşmiş Milletler'in temellerini güçlendirmesinden dolayı" [58]
1962 Pauling, LinusLinus Pauling[b]  ABD "Nükleer silah denemelerine karşı olan mücadelesinden dolayı" [59]
1963 Uluslararası Kızılhaç Komitesi   İsviçre ""Cenevre Sözleşmesinin ilkelerini teşvik etmek için BM ile işbirliği yaptığından dolayı." [60]
Kızılhaç Toplulukları Birliği   İsviçre
1964 King, Martin LutherMartin Luther King  ABD "Irksal eşitsizlik sorununu şiddetsiz bir şekilde çözmeye çalışmasından dolayı" [61]
1965 Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF)  Birleşmiş Milletler "Uluslar arasındaki dayanışmayı artırma ve zengin ile fakir devletler arasındaki farkı azaltma çabalarından dolayı." [62]
1966 Ödül verilmedi
1967
1968 Cassin, RenéRené Cassin  Fransa "İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin taslağını oluşturmasından, insan değerinin ve haklarının korunmasına olan katkısından dolayı" [63]
1969 Uluslararası Çalışma Örgütü  Birleşmiş Milletler "Ülkeler arasındaki toplumsal barışa katkı sağlama ve çalışma şartları ile işçi haklarını geliştirme yönündeki çalışmalarından dolayı" [64]
1970 Borlaug, NormanNorman Borlaug  ABD "Özellikle Asya ve Latin Amerika ülkelerinin gıda üretimine etkisi olan Yeşil Devrim'e yaptığı katkılardan dolayı" [65]
1971 Brandt, WillyWilly Brandt  Batı Almanya "Doğu ile Batı arasında yakınlaşma sağlanması yönündeki kesintisiz çabalarından ve Ostpolitik politikasını devreye sokmasından dolayı" [66]
1972 Ödül verilmedi
1973 Kissinger, HenryHenry Kissinger  ABD "Vietnam Savaşı'nı sona erdiren ve Amerikan kuvvetlerinin Vietnam'dan çekilmesini sağlayan Paris Barış Anlaşmasından dolayı" [67]
Lê Đức Thọ[e]  Kuzey Vietnam
1974 MacBride, SeánSeán MacBride  İrlanda "Dünya çapında insan haklarını güvence altına alma ve geliştirme çabalarından dolayı" [68]
Satō, EisakuEisaku Satō  Japonya ""Pasifik bölgesindeki koşulları istikrara kavuşturmaya yaptığı katkılardan ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'nı imzalamasından dolayı."
1975 Saharov, AndreyAndrey Saharov[f]  Sovyetler Birliği "Sovyetler Birliği'nde insan haklarının gelişmesi için yaptığı çalışmalardan dolayı" [70]
1976 Williams, BettyBetty Williams  Birleşik Krallık "Kuzey İrlanda Barış Hareketinin (sonraki adıyla Barış İnsanları Topluluğu) kurucuları olarak yaptıkları çalışmalardan dolayı" [71]
Corrigan, MaireadMairead Corrigan  Birleşik Krallık
1977 Uluslararası Af Örgütü  Birleşik Krallık ""Dünya çapında insan haklarına saygı için." [72]
1978 Sedat, EnverEnver Sedat  Mısır "1978'de Mısır ile İsrail arasında barışı ortaklaşa müzakere ettikleri için." [73]
Menahem Begin  İsrail /  Polonya
1979 Rahibe Teresa  Hindistan (Osmanlı doğumlu) "Acı çeken insanlığa yardım getirme konusundaki çalışmaları nedeniyle." [74]
1980 Pérez Esquivel, AdolfoAdolfo Pérez Esquivel  Arjantin "özellikle Latin Amerika'da baskı altındaki insanlara ilham kaynağı olduğu için." [75]
1981 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği  Birleşmiş Milletler "Mülteciler konusunda yaptıkları çalışmalardan dolayı" [76]
1982 Myrdal, AlvaAlva Myrdal  İsveç "Birleşmiş Milletler'in silahsızlanma müzakerelerinde hayati rol üstlenerek antlaşmanın uluslararası anlamda tanınmasını sağlayarak gerçekleştirdikleri çalışmalardan dolayı" [77]
García Robles, AlfonsoAlfonso García Robles  Meksika
1983 Wałęsa, LechLech Wałęsa  Polonya "Polonya'da özgür sendikalar ve insan hakları için verdiği şiddet içermeyen mücadele için." [78]
1984 Tutu, DesmondDesmond Tutu  Güney Afrika "Güney Afrika'daki Apartheid sorununu çözme mücadelesindeki birleştirici bir lider figürü olmasından dolayı" [79]
1985 Nükleer Savaşın Önlenmesi için Uluslararası Hekimler  ABD "Bir atom savaşının yıkıcı etkilerine dair farkındalık yaratmasından dolayı" [80]
1986 Wiesel, ElieElie Wiesel  ABD (Romanya doğumlu) "Şiddete, baskıya ve ırkçılığa karşı verdiği mücadeleler için" [81]
1987 Arias, ÓscarÓscar Arias  Kosta Rika "Orta Amerika'da barış için yaptığı, o yılın 7 Ağustos günü Guatemala'da imzalanan anlaşmayla sonuçlanan çabalarından dolayı" [82]
1988 Birleşmiş Milletler Barış Gücü  Birleşmiş Milletler "Birleşmiş Milletlerin temel ilkelerinin farkına varılması yönünde yaptıkları katkılardan dolayı" [83]
1989 Tenzin Gyatso  Hindistan (Tibet doğumlu)[84] ""halkının tarihi ve kültürel mirasını korumak amacıyla hoşgörü ve karşılıklı saygıya dayalı barışçıl çözümleri savunduğu için." [85]
1990 Gorbaçov, MihailMihail Gorbaçov  Sovyetler Birliği "Doğu-Batı ilişkilerinde gerçekleşen büyük değişiklerde oynadığı rolden dolayı" [86]
1991 Su Çi, Ang SanAng San Su Çi[g]  Burma "İnsan hakları ve demokrasi için verdiği şiddetsiz mücadeleden dolayı" [88]
1992 Menchú, RigobertaRigoberta Menchú  Guatemala "Sosyal adalet ve yerli halkların haklarına saygı temel alınarak sağlanan etnokültürel uzlaşı alanlarındaki çalışmalarından dolayı" [89]
1993 Mandela, NelsonNelson Mandela  Güney Afrika "Apartheid rejiminin barışçıl bir şekilde sonlandırılması ve yeni bir demokratik Güney Afrika'nın temellerini atmak için yaptıkları çalışmalardan dolayı" [90]
de Klerk, F. W.F. W. de Klerk  Güney Afrika
1994 Arafat, YaserYaser Arafat  Filistin "Orta Doğu'da barışı sağlamak için yaptıkları çalışmalardan dolayı" [91]
Rabin, İzakİzak Rabin  İsrail
Peres, ŞimonŞimon Peres  İsrail
1995 Rotblat, JosephJoseph Rotblat  Polonya "Uluslararası siyasette nükleer silahların oynadığı rolün azaltılmasına ve daha uzun vadede, bu tür silahların kullanımdan kaldırılmasına yönelik çabalarından dolayı" [92]
Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı  Kanada
1996 Belo, CarlosCarlos Belo  Doğu Timor "Doğu Timor'daki çatışmanın adil ve barışçıl bir çözümle sonlanması için gerçekleştirdikleri çabalardan dolayı" [93]
Ramos-Horta, JoséJosé Ramos-Horta  Doğu Timor
1997 Kara Mayınlarının Yasaklanması için Uluslararası Kampanya   İsviçre "Anti personel mayınların yasaklanması ve temizlenmesi hakkındaki çalışmalarından dolayı" [94]
Williams, JodyJody Williams  ABD
1998 Hume, JohnJohn Hume  İrlanda "Kuzey İrlanda'da gerçekleşen çatışmalar için barışçıl bir çözüm bulma çabalarından dolayı" [95]
Trimble, DavidDavid Trimble  Birleşik Krallık
1999 Sınır Tanımayan Doktorlar   İsviçre "Kuruluşun çeşitli kıtalarda gerçekleştirdiği insani çalışmalardan dolayı" [96]
2000 Kim Dae-jung  Güney Kore "Özellikle Kuzey Kore ile barış ve uzlaşma çalışmaları olmak üzere, Güney Kore ve genel olarak Doğu Asya'da yaptığı demokrasi ve insan haklarıyla ilgili çalışmalarından dolayı" [97]
2001 Birleşmiş Milletler  Birleşmiş Milletler "AIDS ile uluslararası terörizme karşı verdikleri mücadelelerden ve daha barışçıl bir dünya için yaptıkları çalışmalardan dolayı" [98]
Annan, KofiKofi Annan  Gana
2002 Carter, JimmyJimmy Carter  ABD "Demokrasi ve insan haklarını geliştirme, ekonomik ve sosyal kalkınmayı ilerletme amacıyla onyıllar boyunca yorulmaksızın yaptığı çalışmalardan ve uluslararası anlaşmazlıklara barışçıl çözümler bulma çabalarından dolayı" [99]
2003 Ebadi, ŞirinŞirin Ebadi  İran "Demokrasi ve insan hakları konularındaki çalışmalarından dolayı" [100]
2004 Maathai, WangariWangari Maathai  Kenya "Sürdürülebilir gelişim, demokrasi ve barışa olan katkılarından dolayı" [101]
2005 Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu  Birleşmiş Milletler "Nükleer enerjinin askerî amaçlar doğrultusunda kullanılmasının önlenmesine ve nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla mümkün olan en güvenli yolla kullanılmasına dair çabalarından dolayı" [102]
el-Baradey, MuhammedMuhammed el-Baradey  Mısır
2006 Yunus, MuhammedMuhammed Yunus  Bangladeş "Mikro kredi çalışmaları aracılığıyla özellikle kadınlar olmak üzere yoksullar için ekonomik ve sosyal olanakları geliştirdiklerinden dolayı" [103]
Grameen Bank  Bangladeş
2007 Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli  Birleşmiş Milletler "İnsanların neden olduğu iklim değişikliği hakkında oluşturdukları ve yaydıkları bilgiler ile bu değişikliğe karşı mücadele etmek için gereken tedbirlerin alınması konusunda yaptıkları çalışmalardan dolayı" [104]
Gore, AlAl Gore  ABD
2008 Ahtisaari, MarttiMartti Ahtisaari  Finlandiya "13 yıldan fazla süredir uluslararası anlaşmazlıkları çözmeye yönelik çabalarından dolayı" [105]
2009 Obama, BarackBarack Obama  ABD "Uluslararası diplomasiyi ve insanlar arasındaki iş birliğini güçlendirmeye yönelik çabalarından dolayı" [106]
2010 Liu Xiaobo[h]  Çin "Çin'deki temel insan hakları için gösterdiği uzun ve şiddet karşıtı mücadelesinden dolayı" [108]
2011 Johnson-Sirleaf, EllenEllen Johnson-Sirleaf  Liberya "Barış inşası çalışmasına tam katılımları ile kadınların güvenliği ve kadın hakları için gösterdikleri şiddet karşıtı mücadelelerinden dolayı" [109]
Gbowee, LeymahLeymah Gbowee  Liberya
Karman, TevekkülTevekkül Karman  Yemen
2012 Avrupa Birliği  Avrupa Birliği "Altı onyıldan fazla süredir Avrupa'da barışın ve uzlaşmanın, demokrasinin ve insan haklarının gelişimine olan katkısından dolayı" [110]
2013 Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü  Hollanda[111] "Kimyasal silahların kaldırılması için verdiği çabalardan dolayı" [112]
2014 Satyarthi, KailashKailash Satyarthi  Hindistan "Tüm çocukların eğitim hakkına sahip olmaları için yaptıkları çalışmalar ile çocuk ve gençlere yapılan kötü muamelelere karşı verdikleri mücadelelerden dolayı" [113]
Yusufzay, MalalaMalala Yusufzay  Pakistan
2015 Tunus Ulusal Diyalog Dörtlüsü  Tunus "2011'deki Yasemin Devrimi'nin ardından Tunus'ta çoğulcu bir demokrasinin kurulmasına yönelik kararlı bir şekilde yaptığı katkılardan dolayı" [114]
2016 Manuel Santos, JuanJuan Manuel Santos  Kolombiya "Ülkede 50 yıldan fazla süredir devam eden, en az 220.000 Kolombiyalının hayatına mâl olan ve yaklaşık 6 milyon kişinin yerinden edilmesine yol açan iç savaşı sona erdirmek için verdiği çabalarından dolayı" [115]
2017 Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması için Uluslararası Kampanya   İsviçre "Herhangi bir nükleer silahın kullanılmasının insanlara yönelik yıkıcı sonuçlarına dair farkındalık yaratma yönündeki çalışmalarından ve bu tür silahların antlaşmalarla yasaklanmasını sağlama konusundaki çabalarından dolayı" [116]
2018 Mukwege, DenisDenis Mukwege  Kongo DC "Cinsel şiddetin bir savaş silahı veya silahlı çatışma amacıyla kullanılmasının önlenmesine dair verdikleri çabalardan dolayı" [117]
Murad, NadiaNadia Murad  Irak
2019 Abiy Ahmed Ali  Etiyopya "Barış ve uluslararası işbirliği konusundaki çabaları ve özellikle komşu Eritre ile olan sınır anlaşmazlığını çözmedeki etkinliğinden dolayı" [118]
2020 Dünya Gıda Programı Birleşmiş Milletler "Açlıkla mücadele çabalarından, çatışmalardan etkilenen bölgelerde barış koşullarının iyileştirilmesine olan katkılarından ve açlığın savaş ve çatışmalarda silah olarak kullanılmasını önlemek için yaptıkları çalışmalardan dolayı" [119]
2021 Maria Ressa  Filipinler "Demokrasi ve kalıcı barışın ön koşulu olan ifade özgürlüğünü koruma çabalarından dolayı" [120]
Dmitri Muratov  Rusya
2022 Ales Bialiatski  Belarus "Barış Ödülü sahipleri, kendi ülkelerinde sivil toplumu temsil ettiler. Yıllardır iktidarı eleştirme ve vatandaşların temel haklarını koruma hakkını savundular. Savaş suçlarını, insan hakları ihlallerini ve yetki kötüye kullanımını belgelemek için olağanüstü bir çaba gösterdiler. Hep birlikte, sivil toplumun barış ve demokrasi için önemini ortaya koydular." [121]
Memorial  Rusya
Sivil Özgürlükler Merkezi  Ukrayna
2023 Nergis Muhammedi  İran "İran'da kadınların baskıya karşı mücadelesi ve herkes için insan hakları ve özgürlüğü savunma mücadelesinden dolayı" [122]

Kategorilerine göre ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Kategori Toplam
Erkek 93
Kadın 19
Uluslararas örgütler 26
Ödül verilmeyen yıl sayısı 19

Ülkelerine göre ödül sayısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Kazanma sayısı
 ABD &0000000000000022.00000022
  İsviçre &0000000000000021.00000021
 Birleşik Krallık &0000000000000010.00000010
 Fransa &0000000000000009.0000009
 Birleşmiş Milletler &0000000000000009.0000009
 İsveç &0000000000000005.0000005
 Belçika &0000000000000004.0000004
 Güney Afrika &0000000000000004.0000004
 Almanya &0000000000000003.0000003
 Hindistan &0000000000000003.0000003
 İsrail &0000000000000003.0000003
 Arjantin &0000000000000002.0000002
 Avusturya-Macaristan İmparatorluğu &0000000000000002.0000002
 Bangladeş &0000000000000002.0000002
 Kanada &0000000000000002.0000002
 Doğu Timor &0000000000000002.0000002
 Mısır &0000000000000002.0000002
 İran &0000000000000002.0000002
 İrlanda &0000000000000002.0000002
 Liberya &0000000000000002.0000002
 Hollanda &0000000000000002.0000002
 Polonya &0000000000000002.0000002
 Norveç &0000000000000002.0000002
 Rusya &0000000000000002.0000002
 Sovyetler Birliği &0000000000000002.0000002
 Batı Almanya &0000000000000001.0000001
 Belarus &0000000000000001.0000001
 Burma &0000000000000001.0000001
 Çin &0000000000000001.0000001
 Kolombiya &0000000000000001.0000001
 Kosta Rika &0000000000000001.0000001
 Kongo DC &0000000000000001.0000001
 Danimarka &0000000000000001.0000001
 Etiyopya &0000000000000001.0000001
 Avrupa Birliği &0000000000000001.0000001
 Finlandiya &0000000000000001.0000001
 Gana &0000000000000001.0000001
 Guatemala &0000000000000001.0000001
 Irak &0000000000000001.0000001
 İtalya &0000000000000001.0000001
 Japonya &0000000000000001.0000001
 Kenya &0000000000000001.0000001
 Milletler Cemiyeti &0000000000000001.0000001
 Meksika &0000000000000001.0000001
 Pakistan &0000000000000001.0000001
 Filistin &0000000000000001.0000001
 Filipinler &0000000000000001.0000001
 Güney Kore &0000000000000001.0000001
 Tunus &0000000000000001.0000001
 Ukrayna &0000000000000001.0000001
 Kuzey Vietnam &0000000000000001.0000001
 Yemen &0000000000000001.0000001

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Ülkeler ile ilgili bilgiler Nobel Vakfının resmî sitesi olan nobelprize.org sitesinden alınmıştır. Bu bilgi kazananın doğduğu ülkeyi ya da vatandaşlığını temsil etmeyebilir.
  2. ^ a b c d e f g h i j k l Ödülü kazanan kişi, ödülün verilmesi gereken yıl değil bir sonraki yıl ödülün sahibi olmuştur ve bir önceki yıl ödülü kazanmış olarak kabul edilmektedir.
  3. ^ Carl von Ossietzky ödülü aldığı dönem tutuklu olduğu için ödül, Carl von Ossietzky'e gıyaben verildi.[37]
  4. ^ Ödül Dag Hammarskjöld'e ölümünden sonra verildi.
  5. ^ Lê Đức Thọ ödülü almayı reddetti.[67]
  6. ^ Sovyet hükümeti Saharov'un ödülü alması için Norveç'e gitmesine izin vermediği için ödül, Saharov'a gıyaben verildi.[69]
  7. ^ Aung San Suu Kyi'nin ödülü, o dönem Burma'da tutuklu olduğu için ona gıyaben verildi. Ödülü almaya oğulları gitti.[87]
  8. ^ Liu Xiaobo'nun ödülü o dönem Çin'de hapsedildiği için ona gıyaben verildi.[107]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Excerpt from the Will of Alfred Nobel". Nobel Foundation. 30 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  2. ^ "Prize Awarder for the Nobel Peace Prize". Nobel Foundation. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  3. ^ "The Nobel Prize". Nobel Foundation. 9 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  4. ^ "Alfred Nobel: The Man Behind the Nobel Prize". Nobel Foundation. 25 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  5. ^ "The Nobel Peace Prize Award Ceremonies". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  6. ^ ""The Nobel Peace Prize Award Ceremonies"". 
  7. ^ a b c d e f Insights, Editage. "Nobel Prize facts part 2: Laureates by field and country". Editage Insights. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  8. ^ ""Women Nobel Laureates"". 
  9. ^ a b "The Nobel Peace Prize 1901" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  10. ^ a b "The Nobel Peace Prize 1902" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  11. ^ "The Nobel Peace Prize 1903" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  12. ^ "The Nobel Peace Prize 1904". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  13. ^ "The Nobel Peace Prize 1905". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  14. ^ "The Nobel Peace Prize 1906". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  15. ^ a b "The Nobel Peace Prize 1907". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  16. ^ "The Nobel Peace Prize 1908". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  17. ^ "The Nobel Peace Prize 1909". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  18. ^ "Award Ceremony Speech (1910)". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  19. ^ "The Nobel Peace Prize 1910". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  20. ^ a b "The Nobel Peace Prize 1911". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  21. ^ "The Nobel Peace Prize 1912". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  22. ^ "The Nobel Peace Prize 1913". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  23. ^ "The Nobel Peace Prize 1917". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  24. ^ "The Nobel Peace Prize 1919" (İngilizce). Nobel Vakfı. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  25. ^ "The Nobel Peace Prize 1920". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  26. ^ "The Nobel Peace Prize 1921". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  27. ^ Stang, Fredrik. "Award Ceremony Speech (1922)". Nobel Foundation. 13 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2011. 
  28. ^ "The Nobel Peace Prize 1922". Nobel Foundation. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2011. 
  29. ^ "The Nobel Peace Prize 1925" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  30. ^ "The Nobel Peace Prize 1926" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  31. ^ "The Nobel Peace Prize 1927" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  32. ^ "The Nobel Peace Prize 1929" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  33. ^ "The Nobel Peace Prize 1930" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  34. ^ "The Nobel Peace Prize 1931" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  35. ^ "The Nobel Peace Prize 1933" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  36. ^ "The Nobel Peace Prize 1934" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  37. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 
  38. ^ "The Nobel Peace Prize 1935" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  39. ^ "The Nobel Peace Prize 1936" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  40. ^ "The Nobel Peace Prize 1937" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  41. ^ Stang, Fredrik. "Award Ceremony Speech (1938)" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  42. ^ Jahn, Gunnar. "Award Ceremony Speech (1944)" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  43. ^ Jahn, Gunnar. "Award Ceremony Speech (1945)" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  44. ^ "The Nobel Peace Prize 1946" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  45. ^ Jahn, Gunnar. "Award Ceremony Speech (1947)" (İngilizce). Nobel Vakfı. 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  46. ^ "The nobel prize in physiology or medicine 1914". Journal of Mahatma Gandhi Institute of Medical Sciences. 20 (1): 105. 2015. doi:10.4103/0971-9903.151719. ISSN 0971-9903. 
  47. ^ Nobel Barış Ödülü 1948. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Nobel Barış Ödülü 1948 7 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi 24.04.2014 (İngilizce)
  48. ^ "The Nobel Peace Prize 1949" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  49. ^ "The Nobel Peace Prize 1950" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  50. ^ "The Nobel Peace Prize 1951" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  51. ^ "The Nobel Peace Prize 1952" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  52. ^ "The Nobel Peace Prize 1953" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  53. ^ "The Nobel Peace Prize 1954" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  54. ^ "The Nobel Peace Prize 1957" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  55. ^ "The Nobel Peace Prize 1958" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  56. ^ "The Nobel Peace Prize 1959" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  57. ^ "The Nobel Peace Prize 1960" (İngilizce). Nobel Vakfı. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  58. ^ "The Nobel Peace Prize 1961" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  59. ^ "The Nobel Peace Prize 1962" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  60. ^ "The Nobel Peace Prize 1963" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  61. ^ "The Nobel Peace Prize 1964" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  62. ^ "The Nobel Peace Prize 1965" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  63. ^ "The Nobel Peace Prize 1968" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  64. ^ "The Nobel Peace Prize 1969" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  65. ^ "The Nobel Peace Prize 1970" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  66. ^ "The Nobel Peace Prize 1971" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  67. ^ a b "The Nobel Peace Prize 1973" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  68. ^ "The Nobel Peace Prize 1974" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  69. ^ "The Nobel Peace Prize 1975". NobelPrize.org (İngilizce). 19 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022. 
  70. ^ "The Nobel Peace Prize 1975" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  71. ^ "The Nobel Peace Prize 1976" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  72. ^ "The Nobel Peace Prize 1977" (İngilizce). Nobel Vakfı. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  73. ^ "The Nobel Peace Prize 1978" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  74. ^ "The Nobel Peace Prize 1979" (İngilizce). Nobel Vakfı. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  75. ^ "The Nobel Peace Prize 1980" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  76. ^ "The Nobel Peace Prize 1981" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  77. ^ "The Nobel Peace Prize 1982" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  78. ^ "The Nobel Peace Prize 1983" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  79. ^ "The Nobel Peace Prize 1984" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  80. ^ "The Nobel Peace Prize 1985" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  81. ^ "The Nobel Peace Prize 1986" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  82. ^ "The Nobel Peace Prize 1987" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  83. ^ "The Nobel Peace Prize 1988" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  84. ^ Gessner, André (Aralık 2015). "Nobelprize 2015 for Phytomedicine". Clinical Phytoscience. 1 (1). doi:10.1186/s40816-015-0014-z. ISSN 2199-1197. 
  85. ^ "The Nobel Peace Prize 1989" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  86. ^ "The Nobel Peace Prize 1990" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  87. ^ "The Nobel Peace Prize 1991". NobelPrize.org (İngilizce). 24 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
  88. ^ "The Nobel Peace Prize 1991" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  89. ^ "The Nobel Peace Prize 1992" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  90. ^ "The Nobel Peace Prize 1993" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  91. ^ "Press Release- The Nobel Peace Prize 1994" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  92. ^ "The Nobel Peace Prize 1995" (İngilizce). Nobel Vakfı. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  93. ^ "The Nobel Peace Prize 1996" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  94. ^ "The Nobel Peace Prize 1997" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  95. ^ "The Nobel Peace Prize 1998" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  96. ^ "The Nobel Peace Prize 1999" (İngilizce). Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  97. ^ "The Nobel Peace Prize 2000" (İngilizce). Nobel Vakfı. 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  98. ^ "The Nobel Peace Prize 2001" (İngilizce). Nobel Vakfı. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  99. ^ "The Nobel Peace Prize 2002" (İngilizce). Nobel Vakfı. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  100. ^ "The Nobel Peace Prize 2003" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  101. ^ "The Nobel Peace Prize 2004" (İngilizce). Nobel Vakfı. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  102. ^ "The Nobel Peace Prize 2005". Nobel Vakfı. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2008. 
  103. ^ "The Nobel Peace Prize 2006" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  104. ^ "The Nobel Peace Prize 2007" (İngilizce). Nobel Vakfı. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  105. ^ "The Nobel Peace Prize 2008" (İngilizce). Nobel Vakfı. 12 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  106. ^ "The Nobel Peace Prize 2009" (İngilizce). Nobel Vakfı. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  107. ^ "The Nobel Peace Prize 2010". NobelPrize.org (İngilizce). 8 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  108. ^ "The Nobel Peace Prize 2010" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  109. ^ "The Nobel Peace Prize 2011" (İngilizce). Nobel Vakfı. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  110. ^ "The Nobel Peace Prize 2012" (İngilizce). Nobel Vakfı. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2013. 
  111. ^ Kelle, Alexander (11 Ekim 2017). "Power in the chemical weapons prohibition regime and the Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons". International Politics. 55 (3-4): 403-420. doi:10.1057/s41311-017-0083-3. ISSN 1384-5748. 
  112. ^ "The Nobel Peace Prize 2013" (PDF) (İngilizce). Nobel Vakfı. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Eylül 2015. 
  113. ^ "The Nobel Peace Prize 2014" (İngilizce). Nobel Vakfı. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015. 
  114. ^ "The Nobel Peace Prize 2015". Nobelprize.org. 9 Ekim 2015. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2015. 
  115. ^ "The Nobel Peace Prize 2016" (İngilizce). Nobel Vakfı. 29 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2019. 
  116. ^ "The Nobel Peace Prize 2017" (İngilizce). Nobel Vakfı. 12 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2019. 
  117. ^ "The Nobel Peace Prize 2018" (İngilizce). Nobel Vakfı. 
  118. ^ "NOBEL PRIZES 2019" (İngilizce). Nobel Vakfı. 29 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2019. 
  119. ^ "2020 Nobel Ödülü Kazananları". 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  120. ^ "The Nobel Peace Prize 2021". www.nobelprize.org. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2021. 
  121. ^ "The Nobel Peace Prize 2022". NobelPrize.org (İngilizce). 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2022. 
  122. ^ "The Nobel Peace Prize 2023". Nobel Foundation. 6 Ekim 2023. 6 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2023. 

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]