French
DeutschSancakburnu Kalesi - Vikipedi
 | |
| Diğer ad(lar) | Sancak Kale Yeni Kale Kal'ai Bahir Dışkale Kastraki |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Kale |
| Konum | İzmir, Türkiye |
| Koordinatlar | 38°25′02″K 27°01′04″D / 38.41722°K 27.01778°D |
| Tamamlanma | 1666 |
| Yenileme | 1688-1691 1828 |
Sancakburnu Kalesi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir kaledir. Günümüzde Balçova ilçesine bağlı İnciraltı Mahallesi'nde bulunan kale, Sadrazam Köprülü Mehmed Paşa'nın emriyle 1666'da inşa edildi.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Sancakburnu Kalesi, Sadrazam Köprülü Mehmed Paşa'nın emriyle 1666'da İzmir Körfezi'nin güneyindeki Sancakburnu'nda inşa edildi.[1] Kalenin yapımında şehirdeki antik tiyatronun taşları kullanıldı.[1] Gediz Nehri'nin taşıdığı alüvyonlarla sığlaşan nehir ağzı ile karşı kıyıdaki Sancakburnu arasındaki kısmın körfezin en dar yeri olması nedeniyle kalenin inşası, körfezdeki gemi trafiğinin kontrol altına alınmasını sağladı.[1] Şehir savunmasına ek olarak İzmir Limanı'na uğrayan gemilerin gümrük vergisi ödemeden limandan ayrılmasının da önüne geçildi.[1][2] Yeni inşa edilen kaleye Manisa Kalesi'nin askerleri gönderildi.[3] Kalenin inşa edilmesiyle birlikte İzmir Liman Kalesi'nin önemi azaldı.[4]
1688 İzmir depremi nedeniyle harabeye dönen kale, onarılarak 1691'de yeniden faaliyete sokuldu.[1] 1828'de bir kez daha onarılan kaleye tabyalar eklendi.[5] Mayıs 1877'de Almanya'dan getirilen Krupp topları kaleye yerleştirildi.[5] I. Dünya Savaşı devam ederken 5 Mart 1915'te, İngiliz ve Fransız gemileri kaleye saldırdı.[6] 10 Mart'a kadar devam eden saldırılar, gemilerin kaleyi aşamayıp geri çekilmesiyle son buldu.[7][8] Günümüzde askerî bölge olan kalede Yenikale Özel Eğitim Merkez Komutanlığı faaliyet göstermektedir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e Ülker, Necmi (1982). "Batılı Gözlemcilere Göre XVII. Yüzyılın İkinci Yarısında İzmir Şehri ve Ticari Sorunları" (PDF). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi, 12. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Matbaası. ss. 317-354. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
- ^ Eldem, Edhem; Goffman, Daniel; Masters, Bruce (1999). The Ottoman City Between East and West: Aleppo, Izmir, and Istanbul. s. 107. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
- ^ Ermiş, Ü. Melda; Gündüz Küskü, Sema; Yılmaz, Anıl (2016). "Erken Demirçağ'ından Ortaçağ'a Manisa Kalesi". Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, 14. ss. 247-259. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
- ^ Ünlü, Evren (Aralık 2013 - Ocak 2014). "Yıkıldı ama ismi yaşıyor İzmir Liman Kalesi". İzmir Kültür ve Turizm Dergisi, 25. 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2019.
- ^ a b "Yeni (Sancakburnu) Kalesi". erolsasmaz.com. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
- ^ "Avusturya-Macaristan Gazetelerine Göre 1915-1916'da İzmir'in Savunulması ve Kösten Adası'nın Fethi". Düşünce ve Tarih Dergisi, 37. Eylül 2017. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
- ^ "'Çanakkale'den önce Sancakkale geçilmedi'". Milliyet. 21 Nisan 2015. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
- ^ Özdağ, Ümit (6 Mart 2015). "İzmir Sancakkalesi ve Şehitliği". Yeniçağ. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ülker, Necmi (1982). "Sancakkale". Bilim Birlik Başarı, 36. İzmir. ss. 13-17.
- Ülker, Necmi (1983). "İzmir Sancakkalesi ve Şehitliği". Birinci Askerî Tarih Semineri, II. Ankara: Genelkurmay Basımevi. ss. 263-284.
