French
DeutschSosyal bilimler lisesi - Vikipedi
Sosyal Bilimler Liseleri, Türkiye'de sosyal bilimler ve edebiyat alanlarında ilgi ve yeteneği olan öğrencileri bu alanlarda yüksek öğretime hazırlamak üzere bir yıl İngilizce hazırlık sınıfından sonra dört yıllık öğretim veren yatılı ve karma devlet okullarıdır.
İlk sosyal bilimler lisesi olan Prof. Dr. Mümtaz Turhan Sosyal Bilimler Lisesi 2003 yılında İstanbul'da açılmış;[1] 2022-2023 öğretim yılında okul sayısı 93'e, öğrenci sayısı 41 bin 141'e ulaşmıştır.[2] Okullara Türkiye'nin önde gelen sosyal bilimcilerinin adı verilmiştir.[3]
Sosyal Bilimler Liseleri yatılı okullar olmakla birlikte, velilerinin istekleri, okul yönetiminin uygun görmesi durumunda gündüzlü de öğrenim görebilmektedir.[4] Kabul edilecek öğrenciler, merkezî sistemle yapılan Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı ile belirlenir. Öğretmenler ise Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2014'te başlayan proje okulu uygulaması çerçevesinde "proje okulu" olarak belirlenmiş Sosyal Bilimler Liseleri'ne doğrudan Milli Eğitim Bakanı tarafından atanır; proje okulu olmayan Sosyal Bilimler Liseleri'nin öğretmenleri ise yazılı sınav ve mülâkat sonucuna göre belirlenir.[4]
Sosyal Bilimler Liseleri'nde diğer liselerden farklı olarak zorunlu Osmanlı Türkçesi, Sosyal Bilim Çalışmaları dersleri okutulmaktadır. Sosyal Bilimler Lisesi’nin üniversite hocalarından oluşmuş bir bilim danışma kurulu vardır ve öğrencilerin mezun olması için Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Coğrafya, Sanat Tarihi ve Felsefe derslerinin en az birinden proje ve seminerlerini bilim danışma kurulu üyelerinin gözetiminde hazırlaması gerekir.
Sosyal Bilimler Liselerini diğer okul türlerinden ayıran en önemli faktör ders dışı etkinliklerdir.[5] Fatih Üniversitesi tarafından düzenlenen Uluslararası Sosyal Bilimler Olimpiyatları (USOBO), TÜBİTAK tarafından düzenlenen Ortaöğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Sosyal Bilimler Lisesi öğrencilerinin çalışmaları ile katıldıkları etkinliklerdir.
Öğrencilerin akademik çalışmalara altyapı oluşturabilecek becerilerini attırmak amacıyla 2009 yılından beri Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü tarafından her yıl farkı bir Sosyal Bilimler Lisesi'nin ev sahipliğinde Sosyal Bilimler Liseleri Ulusal Öğrenci Sempozyumu düzenlenmektedir.[6]
Her yıl Ankara'da Sosyal Bilimler Lisesi Kurultayı düzenlenir. Bu kurultayda okul öğrencileri Milli Eğitim Bakanıyla, Bakanlığın müfettiş ve müsteşarlarıyla, milletvekilleriyle, akademisyenlerle sosyal bilimler liselerinin geçmişini, mevcut durumunu ve geleceğini tartışır.[3]
Eğitim Fakülteleri'ne öğrenci hazırlayan Anadolu Öğretmen Liseleri'nin 2014 yılında kapatılmasından sonra aralarında şartları taşıyanların Fen veya Sosyal Bilimler Liselerine dönüştürülmesi uygun görülmüş ve 31 Anadolu Öğretmen Lisesi Sosyal Bilimler Lisesine dönüştürülmüştür.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "İlk sosyal bilimler lisesi açıldı". www.hurriyet.com.tr. 5 Eylül 2003. 16 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.
- ^ "Okul türleri" (PDF). MEB Ortaöğrenim Genel Müdürlüğü sitesi. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.
- ^ a b "Rüyalar aleminde bir lise sanki!". Dunyabizim.com/. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.
- ^ a b "Millî Eğitim Bakanlığı Sosyal Bilimler Liseleri Yönetmeliği". Memurlar.net sitesi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.
- ^ Öztürk, Seda (1 Ocak 2019). "Necat Birinci Armagani". Aydın Türklük Bilgisi Dergisi.
- ^ "Sosyal Bilimler Liseleri Ulusal Öğrenci Sempozyumu Protokolü İmzalandı". www.denizli.gov.tr. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.