Sovyet cumhuriyeti (hükûmet sistemi) - Vikipedi

Bir sovyet cumhuriyeti (Rusça: Советская республика - Sovetskaya respublika, Almanca: Räterepublik, Fransızca: République des conseils, Felemenkçe: Radenrepubliek, Ukraynaca: Радянська республіка, Belarusça: Савецкая рэспубліка vs.) sovyetlerin (işçi konseyi) oluşturduğu hükûmet ve sovyet demokrasisine dayanan bir cumhuriyettir.

Terim genellikle Sovyet üye devletleriyle ilişkilendirilse de, başlangıçta Sovyetler Birliği'nin siyasi örgütlenmesini temsil etmek için değil, yalnızca bir demokrasi biçimini temsil etmek için kullanıldı.

Birinci Dünya Savaşı'nın hemen ardından, Avrupa'nın çeşitli bölgelerinde sovyet cumhuriyeti adı altında bağımsızlığını ilan eden çok sayıda devrimci işçi hareketi vardı.[1]

Örnekler[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk Sovyet cumhuriyetleri, Ekim Devrimi'nden sonra Rus İmparatorluğu'nun bulunduğu topraklarda kurulmuş ve etkisi altında olan kısa ömürlü komünist devrimci hükûmetlerdi. Bu devletler arasında Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve iç savaş döneminde Rusya'dan bağımsızlık kazanan Letonya Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti gibi bazı ülkeler vardı. Ukrayna Sovyet Cumhuriyeti ve Sosyalist Sovyet Beyaz Rusya Cumhuriyeti gibi diğerleri daha sonra Sovyetler Birliği'nin birlik cumhuriyetleri haline geldi ve günümüzde bağımsız devletler halindeler. Yine de Kuban Sovyet Cumhuriyeti ve Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti gibi bazı devletler diğer yönetimlere dahil edildi ve artık bu isimler altında resmi olarak var değiller.

I.Dünya Savaşı'nı izleyen kargaşada, Rusya örneği, Macaristan, Bavyera, Slovakya ve Bremen dahil olmak üzere Avrupa'nın diğer bölgelerinde Sovyet cumhuriyetlerinin oluşumuna ilham verdi.[2] Sovyet cumhuriyetleri, özellikle Çin Sovyet Cumhuriyeti (Jiangxi Sovyeti), daha sonra Çin İç Savaşı'nın ilk aşamalarında Çin'de ortaya çıktı. Bu durumlar dışında, "sovyet cumhuriyeti" tipik olarak Sovyetler Birliği'nin idari cumhuriyetlerini ifade eder.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Religious Internationalism: The Ethics of War and Peace in the Thought of Paul Tillich (İngilizce). Mercer University Press. 1 Ocak 2010. s. 65. ISBN 9780881461886. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021. 
  2. ^ Stephen A. Smith. "Towards a Global History of Communism." The Oxford Handbook of the History of Communism. Stephen A. Smith, ed. Oxford University Press, 2014. p. 8. 9780191667510