Sovyetler Birliği Devlet Marşı - Vikipedi

Государственный гимн СССР
Türkçe: Sovyetler Birliği Marşı
Gosudarstvennıy Gimn SSSR

 Rusya SFSC
 Sovyetler Birliği
Ulusal Marşı

GüfteSergey Mihalkov, 1943 ve 1977
BesteAleksandr Aleksandrov
Kabul tarihi1 Ocak 1944
1 Eylül 1977 (değiştirilmiş versiyon)
İptal tarihi26 Aralık 1991
(Sovyetler Birliği marşı olarak)
23 Kasım 1990
(Rusya SFSC marşı olarak)
Ses örneği
noicon

Sovyetler Birliği Marşı (Rusça: Гимн Советского Союза / Gimn Sovetskogo Soyuza), 15 Mart 1944'te Enternasyonal marşı yerine kabul edilmiştir. Sözler Sergey Mihalkov (Серге́й Влади́мирович Михалко́в) ve El-Registan (Эль-Региста́н) takma adıyla bilinen Gabriel Arkadiyeviç Ureklyan (Габриэ́ль Арка́дьевич Урекля́н) tarafından yazılmış, müzik Aleksandr Aleksandrov (1883-1946) tarafından bestelenmiştir. Sovyet askerlerinin, Enternasyonal'in uluslararası hareketi öven sözleri yerine Sovyetler Birliği'ne adanmış başka bir marş isteği üzerine ortaya çıktığı sanılır. Marşın aslı Bolşevik Partisi Marşı'na dayanır.

Sovyet cumhuriyetlerinin kendi devlet marşlarının oluşturulma tarihi Tahran Konferansı'na dayanır. Dönemin ABD başkanı Franklin D. Roosevelt Birleşmiş Milletler yaratma fikrini ortaya koyduğunda Sovyetler Birliği yönetimi Sovyet nüfuzunu güçlendirme amacının bir yansıması olarak birlik cumhuriyetlerine kendi savunma ve dışişleri bakanlıkları oluşturmalarını, bununla birlikte ulusal bayrak, amblem ve marşlar oluşturarak tam teşekküllü devletlerin maksimum niteliklerinin verilmesine karar verdi.[1]

Marşın aslında Stalin'e atıfla bir dizesi bulunuyordu. Ölümünden ve Destalinizasyon sürecinden sonra marş 1977'ye kadar sözsüz olarak sadece enstrümantal çalınmıştır. 1977 yılında ise marşa yeni sözler yazılmıştır. Bu güftede Stalin ve II. Dünya Savaşı'na olan atıflar kaldırılmıştır. İsmi de "Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Devlet Marşı" (Rusça: Госуда́рственный гимн Сою́за Сове́тских Социалисти́ческих Респу́блик; Gosudarstvenny Gimn Soyuza Sovetskih Sotsialistiçeskih Respublik) haline gelmiştir.

Sovyetler Birliği'nin 1991 yılında çökmesiyle Rusya yeni bir marşı ulusal marş olarak kabul etti. Ancak pek coşkulu olmayan Patrioticheskaya Pesnya marşı halk tarafından beğenilmedi. 2000 yılında eski Sovyetler Birliği marşının müziği komünist atıf içermeyen yeni sözlerle günümüzdeki Rusya Ulusal Marşı olarak kabul edildi.

2000 yılındaki ulusal marş tartışması sırasında Devlet Duması'ndaki Birlik grubu lideri Boris Grizlov, Aleksandrov'un Sovyet marşı için yazdığı müziğin Vasili Kalinnikov'un 1892 yılında yazdığı Bylina'ya benzediğini öne sürdü.[2] Sovyetler Birliği Marşı'nın kullanılması taraftarları Marş değişikliği üzerine yapılan çeşitli tartışmalarda bunu belirttiler,[3] ancak Aleksandrov'un kompozisyonunda bilinçli olarak Bylina parçalarını kullandığına dair somut bir kanıt bulunmamaktadır.

Aleksandrov'un 1943'teki yeni Sovyet marşı yarışmasına katılımından çok önce marşa çok benzeyen başka bir eser keşfedildi. Bestesi Jurij Piasećkijve sözleri Oleksander Tysovski'ye ait olan ve 1912 yılı civarına ait olan Ukrayna İzcilik (Plast) marşı ya da diğer adıyla Plastovy Obit'in (Пластовий Oбіт; Plast Yemini) Sovyet marşına büyük oranda benzediği ifade edildi. Müzik ve sözler çeşitli Plast el kitaplarında ve şarkı kitaplarında bulunur. Marşın sözlerinin ilk satırında "V pozhezhakh vsesvitnykh, u lunakh kryvavykh" yazmaktadır. Bu marş Plast örgütünün Ukrayna'daki bağımsızlık hareketlerine verdiği desteği içermektedir.[4]

Dönemin Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri olan Stalin, marştan övgüyle söz etti, ancak orkestrasyonu eleştirdi.[5] Aleksandrov orkestra hakkındaki eleştirilere, yarışmaya katılan eserlerin orkestrasyonundan sorumlu olan Viktor Knuşevitski'yi suçlayarak yanıt verdi.[5][6] Aleksandrov Bolşevik Parti Marşı'nı hazırlarken daha önce bestelediği Zhit stalo luchche (Türkçe: Hayat daya iyi oldu) adlı şarkının müziğinden bir kısım aldı.[7] Bu eser Stalin'in 1935'te ilk kez kullandığı bir slogana dayanıyordu.[8] Sovyet besteciler Dmitri Şostakoviç, Aram Haçaturyan, Iona Tuskiya gibi isimlerin eserlerinin de bulunduğu 200'den fazla eser devlet marşı yarışmasına sunuldu.[6] Reddedilen eserlerden Haçaturyan ve Şostakoviç'in ortak eseri sonradan Kızıl Ordu Şarkısı oldu. Haçaturyan daha sonra Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı'nı da besteledi.[9][10] Ayrıca Aleksander'ın oğlu Boris Aleksandrov'un Devletimiz Çok Yaşa (Да здравствует наша держава) adlı reddedilen eseri daha sonra popüler hale geldi ve Transdinyester Marşı olarak kabul edildi.[11][12]

Sürümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1944 sürümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusça Türkçe harf çevirisi (Transliterasyon) Türkçe anlamı[13]

Союз нерушимый республик свободных
Сплотила навеки Великая Русь.
Да здравствует созданный волей народов
Единый, могучий Советский Союз!

Славься, Отечество наше свободное,
Дружбы народов надёжный оплот!
Знамя советское, знамя народное
Пусть от победы к победе ведёт!

Сквозь грозы сияло нам солнце свободы,
И Ленин великий нам путь озарил:
Нас вырастил Сталин - на верность народу,
На труд и на подвиги нас вдохновил!

Славься, Отечество наше свободное,
Счастья народов надёжный оплот!
Знамя советское, знамя народное
Пусть от победы к победе ведёт!

Мы армию нашу растили в сраженьях.
Захватчиков подлых с дороги сметём!
Мы в битвах решаем судьбу поколений,
Мы к славе Отчизну свою поведём!

Славься, Отечество наше свободное,
Славы народов надёжный оплот!
Знамя советское, знамя народное
Пусть от победы к победе ведёт!

Soyuz neruşimıy respublik svobodnıh
Splotila naveki velikaya Rus'!
Da zdravstvuyet sozdannıy voley narodov
Yedinıy, moguçiy Sovyetskiy Soyuz!

Slavsya, Oteçestvo naşe svobodnoye,
Drujbıy narodov nadyojnıy oplot,
Znamya sovetskoye, znamya narodnoye
Pust' ot pobedy k pobede vedyot!

Skvoz' grozy siyalo nam solntse svobodıy,
I Lenin velikiy nam put' ozaril,
Nas vıyrastil Stalin — na vernost' narodu,
Na trud i na podvigi nas vdohnovil!

Slavsya, Oteçestvo naşe svobodnoye,
Şçast'ya narodov nadyojnıy oplot,
Znamya sovetskoye, znamya narodnoye
Pust' ot pobedıy k pobede vedyot!

Mı armiyu naşu rastili v srajen'yah,
Zahvatçikov podlıh s dorogi smetyom!
Mı v bitvah reşayem sud'bu pokoleniy,
My k slave Otçiznu svoyu povedyom!

Slavsya Oteçestvo naşe svobodnoye,
Slavıy narodov nadyojnıy oplot,
Znamya sovetskoye, znamya narodnoye
Pust' ot pobedy k pobede vedyot!

Birleştik sonsuza dek emek ve kardeşlikle
Büyük Rusya sonsuza dek birleşti.
Büyük Sovyetler Birliği asırlarca yaşayacak
Kendini güvende hissetmektir bir halkın rüyası!

Yaşasın insanların kudretli elleriyle kurulan Sovyet anayurdumuz!
Yaşasın birleşmiş ve özgür olan halkımız
Ateşle sınanan kardeşliğimizin gücü
Uzun süre ışıldayacaktır bayrağımız
Bütün insanlığın görebilmesi için tüm şanıyla

Karanlık ve fırtınalı günlerde büyük Lenin bize yol gösterdi
Özgürlüğün üstündeki parlak güneşi gördü gözlerimiz
Ve Stalin, bizim liderimiz, güvenle halkın içindeki
Sevdiğimiz ülkeyi kurmamızı sağladı

Yaşasın insanların kudretli elleriyle kurulan Sovyet anayurdumuz!
Yaşasın birleşmiş ve özgür olan halkımız
Ateşle sınanan kardeşliğimizin gücü
Uzun süre ışıldayacaktır bayrağımız
Bütün insanlığın görebilmesi için tüm şanıyla!

Geleceğimiz için savaştık ve alt ettik işgalcileri
Ve getirdik Sovyet anayurdumuza ün defnelerini
Şanımız halkların yüreğinde ve akıllarında yaşayacak
Ve tüm nesiller onun ismini yüceltecek

Yaşasın insanların kudretli elleriyle kurulan Sovyet anayurdumuz!
Yaşasın birleşmiş ve özgür olan halkımız
Ateşle sınanan kardeşliğimizin gücü
Uzun süre ışıldayacaktır bayrağımız
Bütün insanlığın görebilmesi için tüm şanıyla!

1977 sürümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusça Türkçe harf çevirisi (Transliterasyon) Türkçe anlamı

Союз нерушимый республик свободных
Сплотила навеки Великая Русь!
Да здравствует созданный волей народов
Единый, могучий Советский Союз!

Славься, Отечество наше свободное,
Дружбы народов надёжный оплот!
Партия Ленина — сила народная
Нас к торжеству коммунизма ведёт!

Сквозь грозы сияло нам солнце свободы,
И Ленин великий нам путь озарил:
На правое дело он поднял народы,
На труд и на подвиги нас вдохновил!

В победе бессмертных идей коммунизма
Мы видим грядущее нашей страны,
И Красному знамени славной Отчизны
Мы будем всегда беззаветно верны!

Soyuz neruşimiy respublik svobodnih
Splotila naveki Velikaya Rus'!
Da zdravstvuyet sozdanniy voley narodov
Yediniy, moguçiy Sovyetskiy Soyuz!

Slav'sya, Oteçestvo naşe svobodnoye,
Drujbi narodov nadyojniy oplot!
Partiya Lenina — sila narodnaya
Nas k torjestvu kommunizma vedyot!

Skvoz' grozi siyalo nam solntse svobodi,
İ Lenin velikiy nam put' ozaril,
Na pravoye delo on podnyal narodi,
Na trud i na podvigi nas vdohnovil!

V pobede bessmertnih idey kommunizma
Mi vidim greduşçeye naşey strani,
İ Krasnomu znameni slavnoy Otçizni
Mi budem vsegda bezzavetno verni!

Hür cumhuriyetlerin yıkılmaz birliği,
Büyük Rusya seni topladı!
Mücadele ile kuruldu halkların iradesiyle
Birleşik ve güçlü Sovyetler Birliği.

Çok yaşa özgür vatanımız
Kardeşliğin gücünde, halkların siperi
Lenin'in partisi, halkın gücü
Bizim hedefimiz Komünizmin zaferi.
Fırtınaların ardından özgürlük güneşi doğuyor
Ve Yüce Lenin bize yol gösteriyor
O halkları ayaklandırdı, doğru dava için,
Emek ve kahramanlık yolunda bize ilham verdi.

Çok yaşa özgür vatanımız
Kardeşliğin gücünde, halkların siperi
Lenin'in partisi, halkın gücü
Bizim hedefimiz Komünizmin zaferi.
Komünizm'in ölümsüz ideallerinin zaferinde,
Ülkemizin geleceğini göreceğiz.
Ve kızıl bayrağımız daima dalgalanacak
Doğruluk yolunda her zaman mücadele edeceğiz.

Çok yaşa özgür vatanımız
Kardeşliğin gücünde, halkların siperi
Lenin'in partisi, halkın gücü
Bizim hedefimiz Komünizmin zaferi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Крапивин, Сергей (24 Ekim 2015). "Почему создание и утверждение Государственного гимна БССР растянулось на 11 лет" (Rusça). Tut.by. 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2020. 
  2. ^ Константинов, C. (8 Aralık 2000). "Гимн СССР написан в XIX веке Василием Калинниковым и Робертом Шуманом". Rambler Medya Grubu (Rusça). 20 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2017. 
  3. ^ Резепов, Олег (8 Aralık 2000). "Выступление Бориса Грызлова при обсуждении законопроекта о государственной символике Российской Федерации" (Rusça). Referendym.narod.ru. 12 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2017. 
  4. ^ Д-р О. Тисовський "Життя в Пласті" ("Plast'da Yaşam") el kitabı, "Пластові пісні" (Plast Şarkıları): "Пластові пісні" ("Plast Şarkıları"), 1961 basım. Eser, 2012 yılında Nestor Lewyckyj tarafından "Montreal'de Kutlanan İlk Plast Yemini'nin 100. Yıldönümü" adıyla yayınlanan videoda 11 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. görülebilir.
  5. ^ a b Fey, Laurel E. (2005). Shostakovich: A Life (İngilizce). Oxford Üniversitesi Yayınları. s. 139. ISBN 978-0-19-518251-4. 
  6. ^ a b Shostakovich, Dimitri; Volkov, Solomon (2002). Testimony: The Memoirs of Dmitri Shostakovich (İngilizce). Limelight Editions. s. 139. ISBN 978-0-87910-998-1. 
  7. ^ Haynes, John (2003). New Soviet Man (İngilizce). Manchester Üniversitesi Yayınları. s. 70. ISBN 0-7190-6238-1. 
  8. ^ Kubik, Jan (1994). The Power of Symbols Against the Symbols of Power (İngilizce). Penn State Press. s. 48. ISBN 978-0-271-01084-7. 
  9. ^ "List of Works" (İngilizce). Aram Khachaturian Sanal Müzesi. 1 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2017. 
  10. ^ Sandved, Kjell Bloch (1963). The World of Music, Volume 2 (İngilizce). Abradale Press. s. 690. 
  11. ^ Константинов, C. (30 Haziran 2001). "Гимн — дело серьёзное". Nezavisimaya Gazeta (Rusça). 
  12. ^ "National Anthem" (İngilizce). Transdinyester Moldova Cumhuriyeti Hükûmeti. 18 Temmuz 2010. 10 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2017. 
  13. ^ "Sovyet Marşı". 12 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2019. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]