Tarsiiformes - Vikipedi

Tarsiiformes
Yaşadığı dönem aralığı: 54,8-0 myö
Wasatchian-Günümüz[1] 
Filipin cadı makisi (Carlito syrichta)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Primates
Alt takım: Haplorhini
İnfra takım: Tarsiiformes
Gregory, 1915[2][3]
Familyalar
Metne bakınız.
kardeş: Simiiformes
Sinonimler
Omomyiformes (Kladistik olarak Tarsiidae'yi içerir.[4])

Tarsiiformes; bir zamanlar Avrupa, Kuzey Afrika, Asya ve Kuzey Amerika'da yaşamış, ancak mevcut türlerinin tümü Güneydoğu Asya adalarında bulunan bir primat infra takımıdır.

Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarsius tumpara

Cadımakiler (Tarsiidae familyası) infra takımın yaşayan tek üyeleridir ve ayrıca Eosen'den soyu tükenmiş Tarsius eocaenus'u [5] ve Miyosen'de yaşamış Tarsius thailandicus'u da içerirler.[6] Soyu tükenmiş iki cins, Xanthorhysis ve Afrotarsius, yaşayan tarsierlerin yakın akrabaları olarak kabul edilir ve genellikle ilki Tarsiidae ailesi içinde gruplanır, ikincisi ise Tarsiiformes içinde incertae sedis (tanımsız) olarak sınıflandırılır. Omomyidler genellikle yaşayan cadımakilerin soyu tükenmiş akrabaları ve hatta ataları olarak kabul edilirler ve genellikle Tarsiiformes içinde sınıflandırılırlar. Fosil kanıtları tartışılsa da Microchoeridae, Carpolestidae,[7] ve Eosimiidae,[8] gibi diğer fosil primatlar bu sınıflandırmaya dahil edilmiştir. Eosimiidae ayrıca Simiiformes (maymunlar ve insansı maymunlarla birlikte) infra takımı altında sınıflandırılmıştır.[9] Benzer şekilde, Carpolestidae ise genellikle primatların çok yakın, soyu tükenmiş bir akrabası olan Plesiadapiformes düzeninde sınıflandırılır.[10] Bu çelişkili sınıflandırmalar, erken primat evrimi konusundaki tartışmanın merkezinde yer almaktadır. Tarsiiformes'in Haplorhini alt takımına (maymunlar ve insansı maymunlarla birlikte) yerleştirilmesi bile hala tartışılmaktadır.[11]

Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Anaptomorphus'un kafatası, bir Omomyid

Bu infra takımın genel olarak kabul edilen üyeleri arasında yaşayan tarsierler,[2] soyu tükenmiş omomyidler, iki soyu tükenmiş fosil cinsi ve Tarsius cinsi içinde soyu tükenmiş iki fosil türü bulunur.[5] Tarsiiformlar, haplorhinler olarak, lemurlar, galagoları ve lorisleri içeren strepsirrhine primatlarından ziyade, insansı maymunlar ve maymunlarla daha yakından ilişkilidirler.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Tarsiiformes". paleobiodb.org. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021. 
  2. ^ a b Groves, C. P. (2005). "Order Primates" 9 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. In Wilson, D. E.; Reeder, D. M (eds.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference 5 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 111–184. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
  3. ^ "Tarsiiformes". Mindat.org. 
  4. ^ Morse, Paul E.; Chester, Stephen G. B.; Boyer, Doug M.; Smith, Thierry; Smith, Richard; Gigase, Paul; Bloch, Jonathan I. (1 Mart 2019). "New fossils, systematics, and biogeography of the oldest known crown primate Teilhardina from the earliest Eocene of Asia, Europe, and North America". Journal of Human Evolution (İngilizce). 128: 103-131. doi:10.1016/j.jhevol.2018.08.005. ISSN 0047-2484. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2021. 
  5. ^ a b "Tarsiiformes: Evolutionary History and Adaptation". The Primate Fossil Record. Cambridge University Press. 2002. ISBN 978-0-521-66315-1.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Hartwig1" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  6. ^ Walker's Mammals of the World. 6th. Johns Hopkins University Press. 1999. ss. 94-97. ISBN 978-0-8018-5789-8. 
  7. ^ McKenna, M.C., and Bell, S.K. 1997.
  8. ^ Simons, E.L.; Gursky, S., (Ed.) (2003). "The Fossil Record of Tarsier Evolution". Tarsiers: past, present, and future. ISBN 978-0-8135-3236-3.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  9. ^ "Basal Anthropoids". The Primate Fossil Record. Cambridge University Press. 2002. ISBN 978-0-521-66315-1. 
  10. ^ Fleagle, J. G. 2013.
  11. ^ Primate Anatomy. 3rd. Academic Press. 2007. s. 96. ISBN 978-0-12-372576-9. 
  12. ^ Groves, Colin; Shekelle, Myron (30 Ekim 2010). "The Genera and Species of Tarsiidae". International Journal of Primatology. 31 (6): 1071-1082. doi:10.1007/s10764-010-9443-1. ISSN 0164-0291.