Torpido botu - Vikipedi

Sultanhisar torpidobotu
Torpido bot, 1891'de Şili İç Savaşı'nda Şili Donanmasına ait savaş gemisine saldırıyor.
Charleston Limanı'nda ABD İÇ Savaşı sırasında Konfederasyonun torpido botu CSS Davide ait bir resim
Konfederasyonun torpido botu CSS Davide ait bir çizim. Sağ tarafta botun ucuna takılı torpido görünüyor.

Torpido bot, savaşta torpido taşımak için tasarlanmış nispeten küçük ve hızlı bir savaş gemisidir.

İlk tasarımlar patlayıcı yüklü bir torpidonun gemi üzerinde taşınarak diğer gemiye çarptırılıp patlatılması esasına dayanıyordu. İkinci nesil tasarımlar ise kendinden tahrikli torpidoları torpido tüpünden fırlatabilen sistemlerdir. (Bu tip torpidoyu dünyada ilk kullanan denizaltı Abdülhamid Denizaltısıdır.) Torpido botlar hız ve çeviklik açısından kendisinden daha ağır ve daha yavaş savaş gemilerini yok etmek üzere tasarlandılar. Bir dizi ucuz tekne ve gemiden oluşan torpido botlar, ağır silahlı ve pahalı savaş gemilerine karşı başarılı oldular. Bu şekilde ucuz bir torpido tekne filosu ile sadece kendi küçük boyutu ve sınırlı yakıt yükü ile bulunduğu sınırlı kıyı alanlarını, çok daha büyük ve daha pahalı filolara karşı savunabiliyordu.

19. yüzyılın sonlarında hızlı torpido teknelerinin kullanılmaya başlanması dönemin donanmaları için ciddi bir endişe kaynağı oldu. Yanıt olarak, büyük gemilerden oluşan donanmalar tehdide karşı daha küçük gemilerle donanmaya başladı. Aslında bunlar da karşılaştıkları torpido teknelerine benziyordu, ama torpido yerine hafif silahlar monte edilmişti.Tasarımlar ve ihtiyaçlar geliştikçe, "torpido bot destroyeri" üretilmeye başlandı. Bu gemi daha sonra zaman içinde gelişerek günümüzün modern destroyerine dönüştü. Torpido botlar da gelişerek güdümlü füzelerin de yerleştirildiği hücumbotlara dönüştü. Bugün bu sınıfa "Hızlı Saldırı Gemisi" (Fast Attack Craft (FAC)) denilmektedir.

Bibliyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Campbell, Thomas, R. "Hunters of the Night: Confederate Torpedo Boats in the War Between the States" Burd Street Press, 2001.
  • Jentschura, Hansgeorg. Warships of the Imperial Japanese Navy, 1869-1945. United States Naval Institute, Annapolis, Maryland; 1977. ISBN 0-87021-893-X.
  • Lyon, David. The First Destroyers. Chatham Publishing, 1 & 2 Faulkner's Alley, Cowcross St. Londra, Birleşik Krallık, 1996. ISBN 1-55750-271-4.
  • Olender, Piotr. Russo-Japanese Naval War 1904-1905, Vol. 2, Battle of Tsushima. Stratus tarafından basıldı s.c., 2010. Sandomierz, Polonya. ISBN 978-83-61421-02-3.
  • Preston, Anthony. "Destroyer", Bison Books (Londra) 1977. ISBN 0-600-32955-0.