Tupolev Tu-144 - Vikipedi

Tu-144
Tu-144 LL
Türü	Süpersonik yolcu/kargo
Ulusal köken	Sovyetler Birliği
Üretici	Tupolev OKB
Tasarımcı	Alexei Tupolev
İlk uçuş	31 Aralık 1968
Hizmete giriş	26 Aralık 1975
Hizmetten çıkış	1 Haziran 1978
Durumu	Hizmet dışı
Ana kullanıcı	Aeroflot
Üretim sayısı	16

Tupolev Tu-144 (NATO rapor adı: Charger), SSCB'de Tupolev tasarım ofisinde, Alexei Tupolev yönetiminde tasarlanmış, dünyanın ilk süpersonik taşıma uçağı (SST).

Batılı gözlemciler Tu-144'e Concorde'a benzerliğinden ötürü "Concordski" (bazen Konkordski) adını vermişlerdir. İki uçak tasarım özellikleri açısından büyük ölçüde benzeşmektedir. Prototip uçak ilk uçuşunu 31 Aralık 1968'de, Concorde'dan iki ay önce, Moskova yakınlarında yapmıştır. Tu-144 ses hızını ilk kez 5 Haziran 1969'da geçti. 15 Temmuz 1969'da Mach 2 hızı aşan ilk ticari taşıma uçağı ve dünya tarihinin en hızlı ticari uçağı oldu.

Paris Hava Şovu'nda, 3 Haziran 1973'te ilk Tu-144S üretim uçağının düşüşüyle proje büyük yara aldı. Uçak, gösteri uçuşunda yapılan çok sert bir burun-aşağı manevrası sonucunda taşıyıcı sistemine aşırı yük binmesi sebebiyle havada parçalanarak düştü. Toplamda 15 evi yıkan uçak, içindeki altı ve yerdeki sekiz kişinin ölümüne sebep oldu.

Bu kazadan sonra uçak hiçbir zaman hak ettiği ilgiyi görmedi. Boeing ve Nasa ortak ses üstü yolcu uçağı tasarlamak amacıyla deneysel bir Tu 144 satın aldı. Havada yakıt tüketimi ve kanat dirençlerini ölçmek amacıyla 19 test uçuşu gerçekleştirdi.

Teknik özelikleri (Tu-144D)[değiştir | kaynağı değiştir]

Veri kaynağı ^{[1][daha iyi kaynak gerekli]}

Genel özellikler

• Mürettebat: 3
• Kapasite: 150 yolcu (11 first class ve 139 tourist class)
• Uzunluk: 65,7 m (215 ft 7 in)
• Kanat açıklığı: 28,8 m (94 ft 6 in)
• Yükseklik: 12,55 m (41 ft 2 in)
• Kanat alanı: 506,35 m² (5.450,3 ft²)
• Boş ağırlık: 99.200 kg (218.699 lb)
• Brüt ağırlık: 125.000 kg (275.578 lb)
• Maksimum kalkış ağırlığı: 207.000 kg (456.357 lb)
• Yakıt kapasitesi: 93.000 kg (205.000 lb)
• Güç kaynağı: 4 × Kolesov RD-36-51 turbojet, her biri 240 kN (54.000 lbf) itme

Performans

• Maksimum sürat: 2.500 km/sa (1.600 mph, 1.300 kn)
• Maksimum sürat: Mach 2,15
• Seyir sürati: 2.125 km/sa (1.320 mph, 1.147 kn)
  
• Seyir Mach sürati: M2
• Menzil: 6.500 km (4.000 mi, 3.500 nmi)
• Azami irtifa: 20.000 m (66.000 ft)
• Tırmanma oranı: 50 m/s (9.800 ft/dak)
• Kanat yükü: 410,96 kg/m² (84,17 lb/ft²)
• İtme/ağırlık: 0,44

Resim Galerisi[değiştir | kaynağı değiştir]

• 
  RD-36-51A tip Tu-144D motorları
• 
  Tu-144 burnu
• 
  Tu-144 gövdesi
• 
  Tu-144 kokpiti
• 
  Tu-144 kokpiti
• 
  Sinsheim Auto & Technik Museum sergilenen Tu 144

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Tupolev Tu-144 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• TU-144 SST indeksi17 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Tupolev TU-144 sayfası
• TU-144 forumu
• TU-144 tarihi16 Şubat 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Auto + Technik Museum Sinsheim20 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Tu-144'lerin listesi ve kaderleri
• Rus Televizyonu Video arşivi, Süpersonik TU-144
• NASA video klibi29 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Paris kazası hakkında bilgi27 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Paris kazasının videosu20 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Tupolev Tu-144 görüntüleri (Video)10 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• İstatistikler