Turks ve Caicos Adaları - Vikipedi

Turks ve Caicos Adaları
Turks and Caicos Islands
Turks ve Caicos Adaları Turks and Caicos Islands
	Bayrak Arma
	Slogan; Beautiful By Nature, Clean By Choice
	Millî marş; "God Save the King" ;
Başkent	Cockburn Town
En büyük	Providenciales
Resmî dil(ler)	İngilizce
Tanınan bölgesel dil(ler)	Turks ve Caicos kreolu
Etnik gruplar	%61 Mulatto, %34 Siyah Irk, %5 Avrupalı, Kuzey Amerikalı ve diğeri.
Demonim	Turks ve Caicos Adalı
Liderler
• Kral
• Kral	III. Charles
• Vali	Nigel Dakin
• Başbakan	Washington Misick
• Su (%)	önemsiz miktar
Nüfus
• 2020 tahminî	42,953
İGE (n/a)	0.930; çok yüksek · n/a.
Para birimi	Amerikan doları (USD)
Zaman dilimi	UTC-5
• Yaz (YSU)	UTC-4
Tarih formatı	d/m/yy (AD)
Trafik akışı	sol
Telefon kodu	+1-649
İnternet alan adı	.tc

Turks ve Caicos Adaları (İngilizce: Turks and Caicos Islands, [ˈtɝːks] and [ˈkeɪkəs] ya da [ˈkeɪ.koʊs]; kısaltması: TCI), Karayipler'de, Kuzey Atlas Okyanusu'nda Britanya Denizaşırı Toprakları olan ve iki takımadadan oluşan adalar grubu. Turks ve Caicos Adaları, Bahamalar ile birlikte Lucayan Adaları'nı oluşturmaktadır.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Turks ve Caicos Adaları, adını Turk's cap kaktüsü (Melocactus intortus) Türklerin fesine benzediği için ve Taino dilindeki 'adalar dizisi' anlamına gelen caya hico'dan alır.^[3]^[4]^[5]

Siyaset[değiştir | kaynağı değiştir]

Turks ve Caicos Adaları bir Britanya Denizaşırı Topraklarıdır. Bir Britanya bölgesi olarak hükûmdarı, Dışişleri Bakanlığı'nın tavsiyesi üzerine hükûmdar tarafından atanan bir vali tarafından temsil edilen Birleşik Krallık Kralı III. Charles'tır. Bölgenin ilk başbakanı McCartney ilk olarak 30 Ağustos 1976'da bir anayasa kabul etti. Millî bayram olan Anayasa Günü, her yıl 30 Ağustos'ta kutlanıyor.^{[kaynak belirtilmeli]}

Bölgenin yasal sistemi, Jamaika ve Bahamalar'dan kabul edilen az sayıda yasa ile Britanya ortak hukukuna dayanmaktadır. Oy verme hakkı 18 yaşın üzerindekilere tanınmıştır ve genel oy ilkesi uygulanır. İngilizce resmî dildir. Grand Turk, Turks ve Caicos Adaları'nın idarî ve siyasi başkentidir ve Cockburn Town 1766'dan beri hükûmetin merkezi olmuştur.^{[kaynak belirtilmeli]}

Turks ve Caicos Adaları Karayip Kalkınma Bankası'nın bir üyesidir, Evrensel Posta Birliği üyesidir CARICOM'da bir ortağı ve bir Interpol alt bürosu vardır. Birleşmiş Milletler Sömürgecilik Özel Komitesi, Birleşmiş Milletler Kendi Kendini Yönetmeyen Bölgeler listesindeki bölgeyi içerir.^{[kaynak belirtilmeli]}

2016 seçimlerinde Halkların Demokratik Hareketi galip geldi.^[6]

Turks ve Caicos Adaları, bölge komiserleri tarafından yönetilen altı idarî bölgeye (ikisi Turks Adaları'nda ve dört tanesi Caicos Adaları'nda) ayrılmıştır. Meclis Binası için, Turks ve Caicos Adaları 15 seçim bölgesine ayrılmıştır (Turks Adalarında dördü ve Caicos Adaları'nda on bir tanesi).^{[kaynak belirtilmeli]}

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Turks ve Caicos Adaları, Karayipler'de, Kuzey Atlas Okyanusu'nda, Bahamalar'ın güneydoğusunda yer alırlar. Koordinatları; 21° 45' Kuzey enlemi, 71° 35' Batı boylamı. 389 km sahil şeridine sahiptir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Tropikal iklime sahip olup, arazi yapısı alçak, düz kireçtaşları, büyük bataklıklar arazi yapısını oluşturlar.^{[kaynak belirtilmeli]}

38 adadan oluşur. Bunlardan sadece 8'inde yerleşim vardır. 1962'de Jamaika'nın bağımsızlığını ilân etmesinden sonra bu adalar Birleşik Krallık'a bağlı kalmayı tercih etti.^{[kaynak belirtilmeli]}

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Toplam nüfusu 42.953'tür.^[2]

Başkent[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu adalar zincirinin idari ve siyasi başkenti dolayısıyla tüm hükûmet binaları ve bakanlıklar Grand Turk adasındaki Cockburn Town şehrindedir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Turks ve Caicos Adaları'nın ekonomisi genel olarak turizme dayanmaktadır. Ekvatora l bölgede olması nedeniyle ülke yıl boyu turist çekmektedir. Bunun yanında küçük çaplı tropikal meyve ihracatları da ülke ekonomisine katkı sağlayan etkenlerdendir. 1999 verilerine göre, GSYMH'si 128 milyon dolar. İhracatı 4.7 milyon dolar olan adanın en büyük ihracat ortakları ABD ve Birleşik Krallık'tır. Adanın başlıca ihracat ürünü ise ıstakozdur. Adanın en büyük ithalat ortakları arasında yine ABD ve İngiltere. Bu iki ülkeden 50 milyon dolar civarında gıda, meşrubat, tütün, giyecek, sanayi malları ve yapı malzemeleri ithal ediliyor.^[7]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Ben Cahoon. "Worldstatesman Statistics". Worldstatesmen.org. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2009.
^ ^a ^b "Statistics Department | Government of the Turks and Caicos Islands". www.gov.tc. 27 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Turks and Caicos - History". www.geographia.com. 11 Ekim 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
^ "About Turks and Caicos". Welcome to the Turks and Caicos Islands (İngilizce). 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
^ "Central America :: Turks and Caicos Islands — The World Factbook - Central Intelligence Agency". www.cia.gov. 12 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
^ "2016 seçimlerinin galibi Halkların Demokratik Partisi (PDP) oldu". 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2023.
^ Clegg, Peter (2012). "The Turks and Caicos Islands: Why Does the Cloud Still Hang?". Social and Economic Studies. 61 (1): 23-47. ISSN 0037-7651. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

http://www.tcmuseum.org23 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Ben Cahoon. "Worldstatesman Statistics". Worldstatesmen.org. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2009.

[Statistics-2] "Statistics Department | Government of the Turks and Caicos Islands". www.gov.tc. 27 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[3] "Turks and Caicos - History". www.geographia.com. 11 Ekim 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.

[4] "About Turks and Caicos". Welcome to the Turks and Caicos Islands (İngilizce). 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.

[5] "Central America :: Turks and Caicos Islands — The World Factbook - Central Intelligence Agency". www.cia.gov. 12 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.

[6] "2016 seçimlerinin galibi Halkların Demokratik Partisi (PDP) oldu". 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2023.

[7] Clegg, Peter (2012). "The Turks and Caicos Islands: Why Does the Cloud Still Hang?". Social and Economic Studies. 61 (1): 23-47. ISSN 0037-7651. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d Birleşik Krallık'ın ülkeleri ve toprakları
Ülkeler	İngiltere İskoçya Galler Kuzey İrlanda
Taç toprakları	Guernsey Jersey Man Adası
Denizaşırı topraklar	Ağrotur ve Dikelya¹ Anguilla Bermuda Britanya Antarktika Toprakları² Cayman Adaları Cebelitarık Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları Britanya Antarktika Toprakları Britanya Hint Okyanusu Toprakları Britanya Virjin Adaları Montserrat Pitcairn Adaları Saint Helena Turks ve Caicos Adaları
¹ Egemen Üs Bölgesi. ² Antarktika Antlaşması'na bağlı olarak egemenliği tartışmalı.

g t d Trafik Akışının Sol Olduğu Ülkeler
Avrupa	Ağrotur ve Dikelya Guernsey Birleşik Krallık İrlanda ² Malta ² Man Adası Jersey
Amerika	Anguilla Antigua ve Barbuda Bahamalar Barbados Bermuda Britanya Virjin Adaları Cayman Adaları Dominika Falkland Adaları Grenada Guyana Jamaika Montserrat Saint Kitts ve Nevis Saint Lucia Saint Vincent ve Grenadinler Surinam Trinidad ve Tobago Turks ve Caicos Adaları Virjin Adaları
Asya	Bangladeş Bhutan Brunei Endonezya Hong Kong Hindistan Japonya Kıbrıs Cumhuriyeti¹ ² Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti¹ ³ Makao Malezya Maldivler Nepal Pakistan Singapur Sri Lanka Tayland
Afrika	Botsvana Esvatini Güney Afrika Cumhuriyeti Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları Kenya Lesotho Malavi Mauritius Namibya Saint Helena Seyşeller Tanzanya Uganda Zambiya Zimbabve
Okyanusya	Avustralya Doğu Timor Fiji Kiribati Nauru Niue Papua Yeni Gine Pitcairn Adaları Samoa Solomon Adaları Tonga Tuvalu Yeni Zelanda
Bağımlı ülkeler italik yazılmıştır. ¹Tamamı Asya'da olmasına rağmen kültürel özellikleri Avrupa'ya benzediğinden Avrupa Birliği'ne üyedir. ²Avrupa Birliği'ne üye. ³Sınırlı tanınmış olan devlet.