汉字的蒙文转写 - 维基百科,自由的百科全书
漢語族拼音方案 |
---|
漢字注音史 (*代表為現行由政府公告承認) |
汉字的蒙文转写是将汉字转换为传统蒙古文的文字转写系统,用于表示蒙古语中的汉语借词。
以下是基于中国蒙古语标准方言(察哈尔土语)的蒙古文与汉语拼音对照。[1][2]
元音 | a | e | o | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
韵母 | a | ai | ao | an | ang | e | ei | er | en | eng | o | ou | ong |
声母 | a 阿 ᠠ a | ai 哀 ᠠᠢ ai | ao 熬 ᠤᠤ uu | an 安 ᠠᠨ an | ang 肮 ᠠᠩ ang | e 額 ᠧ e | ei 欸 ᠧᠢ ei | er 儿 ᠡᠯ äl | en 恩 ᠧᠨ en | eng 鞥 ᠡᠩ eng | o 喔 ᠦᠸᠧ üwe | ou 欧 ᠧᠦ eü | ong ᠦᠩ üng |
ᠪ b | ba 巴 ᠪᠠ ba | bai 拜 ᠪᠠᠢ bai | bao 包 ᠪᠤᠤ buu | ban 班 ᠪᠠᠨ ban | bang 邦 ᠪᠠᠩ bang | bei 杯 ᠪᠧᠢ bei | ben 奔 ᠪᠧᠨ ben | beng 崩 ᠪᠧᠩ beng | bo 玻 ᠪᠦᠸᠧ büwe | ||||
ᠫ p | pa 怕 ᠫᠠ pa | pai 拍 ᠫᠠᠢ pai | pao 抛 ᠫᠤᠤ puu | pan 潘 ᠫᠠᠨ pan | pang 旁 ᠫᠠᠩ pang | pei 胚 ᠫᠧᠢ pei | pen 噴 ᠫᠧᠨ pen | peng 烹 ᠫᠧᠩ peng | po 潑 ᠫᠦᠸᠧ püwe | pou 剖 ᠫᠧᠦ peü | |||
ᠮ m | ma 媽 ᠮᠠ ma | mai 埋 ᠮᠠᠢ mai | mao 毛 猫 ᠮᠠᠤ᠂ ᠮᠤᠤ mau, muu | man 曼 ᠮᠠᠨ man | mang 忙 ᠮᠠᠩ mang | mei 眉 ᠮᠧᠢ mei | men 悶 ᠮᠧᠨ men | meng 蒙 ᠮᠧᠩ meng | mo 墨 ᠮᠦᠸᠧ müwe | mou 謀 ᠮᠧᠦ meü | |||
ᠹ f | fa 发 ᠹᠠ fa | fan 番 ᠹᠠᠨ fan | fang 方 ᠹᠠᠩ fang | fei 非 ᠹᠧᠢ fei | fen 分 ᠹᠧᠨ fen | feng 風 ᠹᠧᠩ feng | fo 佛 ᠹᠦᠸᠧ füwe | fou 否 ᠹᠧᠦ feü | |||||
ᠳ d | da 大 ᠳ᠋ᠠda | dai 呆 ᠳ᠋ᠠᠢdai | dao 刀 ᠳ᠋ᠤᠤduu | dan 单 ᠳ᠋ᠠᠨdan | dang 当 ᠳ᠋ᠠᠩdang | de 德 ᠳ᠋ᠧde | dei 得 ᠳ᠋ᠧᠢdei | den 扽 ᠳ᠋ᠧᠨden | deng 登 ᠳ᠋ᠧᠩdeng | dou 斗 ᠳ᠋ᠧᠦdeü | dong 東 ᠳ᠋ᠦᠩdüng | ||
ᠲ t | ta 他 ᠲᠠta | tai 胎 ᠲᠠᠢtai | tao 滔 ᠲᠤᠤtuu | tan 灘 ᠲᠠᠨtan | tang 湯 ᠲᠠᠩtang | te 特 ᠲᠧte | teng 騰 ᠲᠧᠩteng | tou 偷 ᠲᠧᠦteü | tong 通 ᠲᠦᠩtüng | ||||
ᠨ n | na 那 ᠨᠠna | nai 乃 ᠨᠠᠢnai | nao 閙 ᠨᠤᠤnuu | nan 男 ᠨᠠᠨnan | nang 嚢 ᠨᠠᠩnang | ne 讷 ᠨᠧne | nei 内 ᠨᠧᠢnei | nen 恁 ᠨᠧᠨnen | neng 能 ᠨᠧᠩneng | nou 耨 ᠨᠧᠦneü | nong 農 ᠨᠦᠩnüng | ||
ᠯ l | la 拉 ᠯᠠla | lai 頼 ᠯᠠᠢlai | lao 撈 ᠯᠤᠤluu | lan 蘭 ᠯᠠᠨlan | lang 郎 ᠯᠠᠩlang | le 勒 ᠯᠧle | lei 類 ᠯᠧᠢlei | leng 冷 ᠯᠧᠩleng | lou 楼 ᠯᠧᠦleü | long 龙 ᠯᠦᠩlüng | |||
ᠭ ᠺ g | ga 嗄 ᠭᠠγa | gai 該 ᠭᠠᠢγai | gao 高 ᠭᠤᠤγuu | gan 干 ᠭᠠᠨγan | gang 剛 ᠭᠠᠩγang | ge 哥 ᠭᠧge | gei 給 ᠭᠧᠢgei | gen 根 ᠭᠧᠨgen | geng 庚 ᠭᠧᠩgeng | gou 勾 ᠭᠧᠦgeü | gong 工 ᠭᠦᠩgüng | ||
ᠺ k | ka 咖 ᠺᠠka | kai 開 ᠺᠠᠢkai | kao 考 ᠺᠤᠤkuu | kan 刊 ᠺᠠᠨkan | kang 康 ᠺᠠᠩkang | ke 科 ᠺᠧke | ken 肯 ᠺᠧᠨken | keng 坑 ᠺᠧᠩkeng | kou 摳 ᠺᠧᠦkeü | kong 空 ᠺᠦᠩküng | |||
ᠬ (ᠾ) h | ha 哈 ᠬᠠqa | hai 孩 ᠬᠠᠢqai | hao 蒿 ᠬᠤᠤquu | han 鼾 ᠬᠠᠨqan | hang 航 ᠬᠠᠩqang | he 喝 ᠾᠧhe | hei 黑 ᠾᠧᠢhei | hen 痕 ᠾᠧᠨhen | heng 亨 ᠾᠧᠩheng | hou 喉 ᠾᠧᠦheü | hong 烘 ᠾᠦᠩhüng | ||
ᡁᠢ zh | zha 渣 ᠵᠠǰa | zhai 斋 ᠵᠠᠢǰai | zhao 招 ᠵᠤᠤǰuu | zhan 毡 ᠵᠠᠨǰan | zhang 張 ᠵᠠᠩǰang | zhe 遮 ᠵᠧǰe | zhei 这 ᠵᠧᠢǰei | zhen 真 ᠵᠧᠨǰen | zheng 争 ᠵᠧᠩǰeng | zhou 周 ᠵᠧᠦǰeü | zhong 中 ᠵᠦᠩǰüng | ||
ᡂᠢ ch | cha 插 ᠴᠠča | chai 柴 ᠴᠠᠢčai | chao 超 ᠴᠤᠤčuu | chan 搀 ᠴᠠᠨčan | chang 昌 ᠴᠠᠩčang | che 車 ᠴᠧče | chen 塵 ᠴᠧᠨčen | cheng 撑 ᠴᠧᠩčeng | chou 抽 ᠴᠧᠦčeü | chong 充 ᠴᠦᠩčüng | |||
ᠱᠢsh | sha 沙 ᠱᠠša | shai 篩 ᠱᠠᠢšai | shao 烧 ᠱᠤᠤšuu | shan 山 ᠱᠠᠨšan | shang 商 ᠱᠠᠩšang | she 賒 ᠱᠧše | shei 誰 ᠱᠧᠢšei | shen 申 ᠱᠧᠨšen | sheng 生 ᠱᠧᠩšeng | shou 收 ᠱᠧᠦšeü | |||
ᠿ ř | rao 繞 ᠷᠤᠤ᠂ ᠿᠤᠤruu, řuu | ran 然 ᠷᠠᠨ᠂ ᠿᠠᠨran, řan | rang 嚷 ᠷᠠᠩ᠂ ᠿᠠᠩrang, řang | re 熱 ᠷᠧ᠂ ᠿᠧre, ře | ren 人 ᠷᠧᠨ᠂ ᠿᠧᠨren, řen | reng 扔 ᠷᠧᠩ᠂ ᠿᠧᠩreng, řeng | rou 肉 ᠷᠧᠦ᠂ ᠿᠧᠦreü, řeü | rong 容 ᠷᠦᠩ᠂ ᠿᠦᠩrüng, řüng | |||||
ᠽz | za 匝 ᠽᠠza | zai 災 ᠽᠢzai | zao 糟 ᠽᠤᠤzuu | zan 簪 ᠽᠠᠨzan | zang 臟 ᠽᠠᠩzang | ze 則 ᠽᠧze | zei 賊 ᠽᠧᠢzei | zen 怎 ᠽᠧᠨzen | zeng 增 ᠽᠧᠩzeng | zou 鄒 ᠽᠧᠦzeü | zong 宗 ᠽᠦᠩzüng | ||
ᠼc | ca 擦 ᠼᠠca | cai 才 ᠼᠢcai | cao 操 ᠼᠤᠤcuu | can 餐 ᠼᠠᠨcan | cang 倉 ᠼᠠᠩcang | ce 策 ᠼᠧce | cen 岑 ᠼᠧᠨcen | ceng 層 ᠼᠧᠩceng | cou 湊 ᠼᠧᠦceü | cong 聪 ᠼᠦᠩcüng | |||
ᠰs | sa 撒 ᠰᠠsa | sai 腮 ᠰᠢsai | sao 骚 ᠰᠤᠤsuu | san 三 ᠰᠠᠨsan | sang 桑 ᠰᠠᠩsang | se 色 ᠰᠧse | sen 森 ᠰᠧᠨsen | seng 僧 ᠰᠧᠩseng | sou 捜 ᠰᠧᠦseü | song 松 ᠰᠦᠩsüng |
介母 | i | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
韵母 | i | ia | iao | ie | iu | ian | in | iang | ing | iong |
声母 | yi 衣 ᠢ᠂ ᠶᠢ i, yi | ya 呀 ᠶᠠ ya | yao 腰 ᠶᠤᠤ yuu | ye 耶 ᠶᠧ ye | you 尤 ᠢᠦ᠂ ᠶᠧᠦ iü, yeü | yan 烟 ᠶᠠᠨ yan | yin 因 ᠢᠨ᠂ ᠶᠢᠨ in, yin | yang 央 ᠶᠠᠩ yang | ying 英 ᠢᠩ᠂ ᠶᠢᠩ ing, ying | yong 雍 ᠶᠦᠩ yüng |
ᠪ b | bi 逼 ᠪᠢ bi | biao 標 ᠪᠢᠶᠤᠤ biyuu | bie 別 ᠪᠢᠶᠧ biye | bian 边 ᠪᠢᠶᠠᠨ biyan | bin 賓 ᠪᠢᠨ bin | bing 兵 ᠪᠢᠩ bing | ||||
ᠫ p | pi 批 ᠫᠢ pi | piao 飄 ᠫᠢᠶᠤᠤ piyuu | pie 撇 ᠫᠢᠶᠧ piye | pian 偏 ᠫᠢᠶᠠᠨ piyan | pin 拼 ᠫᠢᠨ pin | ping 平 ᠫᠢᠩ ping | ||||
ᠮ m | mi 咪 ᠮᠢ mi | miao 苗 ᠮᠢᠶᠤᠤ miyuu | mie 滅 ᠮᠢᠶᠧ miye | miu 謬 ᠮᠢᠦ miü | mian 面 ᠮᠢᠶᠠᠨ miyan | min 民 ᠮᠢᠨ min | ming 明 ᠮᠢᠩ ming | |||
ᠳ d | di 抵 ᠳ᠋ᠢ di | diao 雕 ᠳ᠋ᠢᠶᠤᠤ diyuu | die 爹 ᠳ᠋ᠢᠶᠧ diye | diu 丟 ᠳ᠋ᠢᠦ diü | dian 顛 ᠳ᠋ᠢᠶᠠᠨ diyan | ding 丁 ᠳ᠋ᠢᠩ ding | ||||
ᠲ t | ti 梯 ᠲᠢ ti | tiao 挑 ᠲᠢᠶᠤᠤ tiyuu | tie 貼 ᠲᠢᠶᠧ tiye | tian 天 ᠲᠢᠶᠠᠨ tiyan | ting 听 ᠲᠢᠩ ting | |||||
ᠨ n | ni 尼 ᠨᠢ ni | niao 鳥 ᠨᠢᠶᠤᠤ niyuu | nie 捏 ᠨᠢᠶᠧ niye | niu 牛 ᠨᠢᠦ niü | nian 年 ᠨᠢᠶᠠᠨ niyan | nin 您 ᠨᠢᠨ nin | niang 娘 ᠨᠢᠶᠠᠩ niyang | ning 寧 ᠨᠢᠩ ning | ||
ᠯ l | li 哩 ᠯᠢ li | lia 倆 ᠯᠢᠶᠠ liya | liao 撩 ᠯᠢᠶᠤᠤ liyuu | lie 列 ᠯᠢᠶᠧ liye | liu 溜 ᠯᠢᠦ liü | lian 連 ᠯᠢᠶᠠᠨ liyan | lin 林 ᠯᠢᠨ lin | liang 良 ᠯᠢᠶᠠᠩ liyang | ling 令 ᠯᠢᠩ ling | |
ᠵ j | ji 基 ᠵᠢ᠂ ᠵᠢᠢ ǰi, ǰii | jia 家 ᠵᠢᠶᠠ ǰiya | jiao 交 ᠵᠢᠶᠤᠤ ǰiyuu | jie 街 ᠵᠢᠶᠧ ǰiye | jiu 鳩 ᠵᠢᠦ ǰiü | jian 兼 ᠵᠢᠶᠠᠨ ǰiyan | jin 今 ᠵᠢᠨ ǰin | jiang 江 ᠵᠢᠶᠠᠩ ǰiyang | jing 京 ᠵᠢᠩ ǰing | jiong 迥 ᠵᠢᠶᠦᠩ ǰiyüng |
ᠴ q | qi 欺 ᠴᠢ či | qia 恰 ᠴᠢᠶᠠ čiya | qiao 敲 ᠴᠢᠶᠤᠤ čiyuu | qie 切 ᠴᠢᠶᠧ čiye | qiu 秋 ᠴᠢᠦ čiü | qian 牽 ᠴᠢᠶᠠᠨ čiyan | qin 親 ᠴᠢᠨ čin | qiang 腔 ᠴᠢᠶᠠᠩ čiyang | qing 青 ᠴᠢᠩ čing | qiong 窮 ᠴᠢᠶᠦᠩ čiyüng |
ᠱ x | xi 希 ᠰᠢ si | xia 虾 ᠰᠢᠶᠠ siya | xiao 消 ᠰᠢᠶᠤᠤ siyuu | xie 歇 ᠰᠢᠶᠧ siye | xiu 休 ᠰᠢᠦ siü | xian 先 ᠰᠢᠶᠠᠨ siyan | xin 欣 ᠰᠢᠨ sin | xiang 香 ᠰᠢᠶᠠᠩ siyang | xing 星 ᠰᠢᠩ sing | xiong 凶 ᠰᠢᠶᠦᠩ siyüng |
ᡁᠢ zh | zhi 知 ᡁᠢ zhi | |||||||||
ᡂᠢ ch | chi 蚩 ᡂᠢ chi | |||||||||
ᠱᠢsh | shi 詩 ᠱᠢ shi | |||||||||
ᠿ ř | ri 日 ᠿᠢ ři | |||||||||
ᠽz | zi 資 ᠽᠢ zi | |||||||||
ᠼc | ci 雌 ᠼᠢ ci | |||||||||
ᠰs | si 思 ᠰᠧ se |
介母 | u | ü | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
韵母 | u | ua | uo | uai | ui | uan | un | uang | ueng | ü | üe | üan | ün |
声母 | wu 烏 ᠦ᠋᠂ ᠦü | wa 哇 ᠸᠠwa | wo 窩 ᠸᠧwe | wai 歪 ᠸᠠᠢwai | wei 威 ᠸᠧᠢwei | wan 湾 ᠸᠠᠨwan | wen 温 ᠸᠧᠨwen | wang 汪 ᠸᠠᠩwang | weng 翁 ᠸᠧᠩweng | yu 迂 ᠢᠦᠢiüi | yue 月 ᠶᠤᠸᠠᠢyuwai | yuan 冤 ᠶᠤᠸᠠᠨyuwan | yun 暈 ᠶᠦᠨyün |
ᠪ b | bu 不 ᠪᠦ᠋bü | ||||||||||||
ᠫ p | pu 扑 ᠫᠦ᠋pü | ||||||||||||
ᠮ m | mu 木 ᠮᠦmü | ||||||||||||
ᠹ f | fu 夫 ᠹᠦ᠋fü | ||||||||||||
ᠳ d | du 都 ᠳ᠋ᠦ᠋dü | duo 多 ᠳ᠋ᠦᠸᠧdüwe | dui 堆 ᠳ᠋ᠦᠢdüi | duan 端 ᠳ᠋ᠤᠸᠠᠨduwan | dun 敦 ᠳ᠋ᠦᠨdün | ||||||||
ᠲ t | tu 禿 ᠲᠦ᠋tü | tuo 拖 ᠲᠦᠸᠧtüwe | tui 推 ᠲᠦᠢtüi | tuan 团 ᠲᠤᠸᠠᠨtuwan | tun 呑 ᠲᠦᠨtün | ||||||||
ᠨ n | nu 奴 ᠨᠦnü | nuo 糯 ᠨᠦᠸᠧnüwe | nuan 暖 ᠨᠤᠸᠠᠨnuwan | nun 嫩 ᠨᠦᠨnün | nü 女 ᠨᠢᠦᠢniüi | nüe 虐 ᠨᠢᠤᠸᠠᠢniuwai | |||||||
ᠯ l | lu 炉 ᠯᠦlü | luo 羅 ᠯᠦᠸᠧlüwe | luan 乱 ᠯᠤᠸᠠᠨluwan | lun 掄 ᠯᠦᠨlün | lü 呂 ᠯᠢᠦᠢliüi | lüe 略 ᠯᠢᠤᠸᠠᠢliuwai | |||||||
ᠭ g | gu 姑 ᠭᠦ᠋gü | gua 瓜 ᠭᠤᠸᠠγuwa | guo 鍋 ᠭᠦᠸᠧgüwe | guai 乖 ᠭᠤᠸᠠᠢγuwai | gui 規 ᠭᠦᠢgüi | guan 官 ᠭᠤᠸᠠᠨγuwan | gun 袞 ᠭᠦᠨgün | guang 光 ᠭᠤᠸᠠᠩγuwang | |||||
ᠺ k | ku 枯 ᠺᠦ᠋kü | kua 夸 ᠺᠤᠸᠠkuwa | kuo 闊 ᠺᠦᠸᠧküwe | kuai 快 ᠺᠤᠸᠠᠢkuwai | kui 虧 ᠺᠦᠢküi | kuan 貫 ᠺᠤᠸᠠᠨkuwan | kun 昆 ᠺᠦᠨkün | kuang 匡 ᠺᠤᠸᠠᠩkuwang | |||||
ᠾ h | hu 呼 ᠬᠤ᠂ ᠾᠤqu, hu | hua 花 ᠬᠤᠸᠠquwa | huo 貨 ᠾᠦᠸᠧhüwe | huai 坏 ᠬᠤᠸᠠᠢquwai | hui 灰 ᠬᠤᠢ᠂ ᠾᠦᠢqui, hüi | huan 欢 ᠬᠤᠸᠠᠨquwan | hun 昏 ᠾᠦᠨhün | huang 荒 ᠬᠤᠸᠠᠩquwang | |||||
ᠵ j | ju 居 ᠵᠢᠦᠢǰiüi | jue 決 ᠵᠢᠤᠸᠠᠢǰiuwai | juan 捐 ᠵᠢᠤᠸᠠᠨǰiuwan | jun 軍 ᠵᠢᠶᠦ᠋ᠨǰiyün | |||||||||
ᠴ q | qu 区 ᠴᠢᠦᠢčiüi | que 缺 ᠴᠢᠤᠸᠠᠢčiuwai | quan 圏 ᠴᠢᠤᠸᠠᠨčiuwan | qun 群 ᠴᠢᠶᠦ᠋ᠨčiyün | |||||||||
ᠱ x | ᠰᠢᠦᠢ}siüi | xue 靴 ᠰᠢᠤᠸᠠᠢsiuwai | xuan 宣 ᠰᠢᠤᠸᠠᠨsiuwan | xun 勛 ᠰᠢᠶᠦ᠋ᠨsiyün | |||||||||
ᠵ zh | zhu 猪 ᠵᠤjü | zhua 抓 ᠵᠤᠸᠠjuwa | zhuo 桌 ᠵᠦᠸᠧjüwe | zhuai 拽 ᠵᠤᠸᠠᠢjuwai | zhui 追 ᠵᠦᠢjüi | zhuan 专 ᠵᠤᠸᠠᠨjuwan | zhun 准 ᠵᠦᠨjün | zhuang 庄 ᠵᠣᠸᠠᠩjuwang | |||||
ᠴ ch | chu 初 ᠴᠦ᠋čü | chua 欻 ᠴᠤᠸᠠčuwa | chuo 戳 ᠴᠦᠸᠧčüwe | chuai 揣 ᠴᠤᠸᠠᠢčuwai | chui 吹 ᠴᠦᠢčüi | chuan 川 ᠴᠤᠸᠠᠨčuwan | chun 春 ᠴᠦᠨčün | chuang 窓 ᠴᠣᠸᠠᠩčuwang | |||||
ᠱ sh | shu 書 ᠱᠦšü | shua 刷 ᠱᠤᠸᠠšuwa | shuo 说 ᠱᠦᠸᠧšüwe | shuai 衰 ᠱᠤᠸᠠᠢšuwai | shui 水 ᠱᠦᠢšüi | shuan 閂 ᠱᠤᠸᠠᠨšuwan | shun 順 ᠱᠦᠨšün | shuang 双 ᠱᠣᠸᠠᠩšuwang | |||||
ᠿ ř | ru 如 ᠷᠤ᠂ ᠿᠦrü, řü | ruo 弱 ᠷᠥᠸᠧ᠂ ᠿᠦᠸᠧrüwe, řüwe | rui 锐 ᠷᠦᠢ᠂ ᠿᠦᠢrüi, řüi | ruan 軟 ᠷᠤᠸᠠᠨ᠂ ᠿᠤᠸᠠᠨruwan, řuwan | run 潤 ᠷᠦᠨ᠂ ᠿᠦᠨrün, řün | ||||||||
ᠽ z | zu 租 ᠽᠦzü | zuo 座 ᠽᠦᠸᠧzüwe | zui 最 ᠽᠦᠢzüi | zuan 鑽 ᠽᠤᠸᠠᠨzuwan | zun 尊 ᠽᠦᠨzün | ||||||||
ᠼ c | cu 粗 ᠼᠦcü | cuo 搓 ᠼᠦᠸᠧcüwe | cui 崔 ᠼᠦᠢcüi | cuan 窜 ᠼᠤᠸᠠᠨcuwan | cun 村 ᠼᠦᠨcün | ||||||||
ᠰ s | su 蘇 ᠰᠦsü | suo 梭 ᠰᠦᠸᠧsüwe | sui 雖 ᠰᠦᠢsüi | suan 酸 ᠰᠤᠸᠠᠨsuwan | sun 孫 ᠰᠦᠨsün |
参考文献
[编辑]- ^ 《蒙古文正字法词典》编委会 (编). ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠵᠥᠪ ᠪᠢᠴᠢᠯᠭᠡ ᠶᠢᠨ ᠲᠣᠯᠢ (ᠭᠤᠷᠪᠠᠳᠠᠭᠢ ᠬᠡᠪᠯᠡᠯ) Mong [蒙古文正字法词典(第三版)] 3. 呼和浩特: 内蒙古人民出版社. 2019年12月: 874–879. ISBN 978-7-204-16267-3 (蒙古语).
- ^ 王 海清・編、橋本 勝・監修 (编). 蒙日辞典. タカラ出版サービス. 1992. ISBN 978-4924888012.