خط نیاسینایی - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
الفبای نیاسینایی | |
---|---|
نوع | ابجد |
زبانها | زبانهای سامی شمالغربی |
دورهٔ زمانی | سدههای ۱۸ تا ۱۵ پیش از میلاد |
سامانهٔ مادر | هیروگلیف مصری
|
سامانهٔ فرزند | الفبای فنیقی، الفبای عربستانی جنوبی |
سامانهٔ خواهر | الفبای مروی، الفبای قبطی، الفبای دیموطیقی، الفبای هیراطیقی |
الفبای نیاسینایی، همچنین اشارهشده با نامهای سینایی، نیاکنعانی، کنعانی یا کنعانی باستان(اولیه)، الفبایی برای عصر برنز میانه (پادشاهی میانه) آغاز شده از سرابیطالخادم در شبهجزیره سینا، مصر، و نیای مشترک احیای الفباهای نیاعبری، فنیقی و عربیجنوبی بودهاست.
نیاکنعانی
[ویرایش]الفبای نیاکنعانی همچنین نیاکنعان، کنعانی باستان (اولیه)، یا کنعانی نامی است که به الفبایی نیاسینایی (سده ۱۶ پ. م) که در کنعان بهوجود آمد گفته میشود.
چکیده
[ویرایش]جدول زیر هماهنگی بین علائم نیاسینایی، فنیقی و چند الفبای دیگر را نشان میدهد.
هیروگلیف | نیاسینایی | آوانگاری | نام بازسازیشده | نیاکنعانی | فنیقی | نیاعبری | آرامی | عبری | دیگر | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| /ʔ/ | ئَلپو → اَلپ "گاو" | א | 𐌀 A | |||||||||||
| /b/ | بَیتو → بَیت "خانه" | ב | 𐌁 B | |||||||||||
| /g/ | گَملو → گَمل "گردن" | ג | C G | |||||||||||
| /d/ | دیگّو → دَگ "ماهی" | ד | 𐌃 D | |||||||||||
| /h/ | هَو/هَلّو → هَو/هیلّول "ستایش" | ה | Ε 𐌄 E | |||||||||||
| /w/ | واوو → واو/اوف "مرغ (پرنده)" | ו | 𐌅 𐌖 F U W V | |||||||||||
| /z/ | زَینو → زَین "شمشیر" | ז | I Z 𐌆 | |||||||||||
/ð/ | ذیقّو → ذیقّ "زنجیر" | ||||||||||||||
| /ħ/ | حَسیر → حَصر "حیاط" | ח | H 𐌇 | |||||||||||
| /x/ | حَیتو → حَیت "نخ" | |||||||||||||
| /tˤ/ | طَیتو → طَب "خوب" | ט | Ð 𐌈 | |||||||||||
| /j/ | یَدو → یَد "دست" | י | 𐌉 IJY | |||||||||||
| /k/ | کَپو → کَپ "نخل" | כ، ך | 𐌊 K | |||||||||||
| /l/ | لَمدو → لَمد "جادو" | ל | 𐌋 L ϟ | |||||||||||
| /m/ | مَییم → مَیم "آب" | מ، ם | 𐌌 M | |||||||||||
| /n/ | نَحشو → نَحش "مار" | נ، ן | Ν 𐌍 N | |||||||||||
| /s/ | صَمکو → صَمک "گیره (میخ)" | ס | 𐌎 | |||||||||||
| /ʕ/ | عَینو → عَین "چشم" | ע | 𐌏 O | |||||||||||
| 𓎛 | /ɣ/ | غَیعمو → غَع "ابدیت" | غ 𐎙 | |||||||||||
| /p/ | پیعتو → پعیت "گوشه" | פ، ף | P 𐌐 | |||||||||||
| /sˤ/ | صَدو → صَد "گیاه" | צ، ץ | ϡ M 𐌑 𐎕 | |||||||||||
| /kˤ/ or /q/ | قوپو → قوپ "سوزن/هیره/میمون" | ק | Q 𐌘 | |||||||||||
| /r/ | رَعسو → رُعش "کله" | ר | 𐌓 R | |||||||||||
| /ʃ/ | شیمس → شیمش "خورشید" | שׁ | 𐌔 S | |||||||||||
| /ɬ/ | سینّو → شَدِه "مزرعه، زمین" | שׂ | ||||||||||||
/θ/ | ثَنّو → ثَنّ "کمان" | ||||||||||||||
| /t/ | تَوو → تاو "علامت" | ת | Τ 𐌕 T |
منابع
[ویرایش]- Proto-Sinaitic script، ویکیپدیای انگلیسی.
- https://archive.org/details/isbn_9780195079937/page/88/mode/2up