Ferreiriño africano , a enciclopedia libre

O ferreiriño africano^[2] (Cyanistes teneriffae) é unha especie de paxaro da familia Paridae. VIve no norte de África, illa Pantelleria (Italia) e as illas Canarias (España). O seu hábitat natural son os bosques temperados. Esta especie e o ferreiriño azul eran antes considerados a mesma especie. O status desta especie non foi avaliado porque é común nas illas de Tenerife e Gran Canaria. A especie utilizouse en moitas investigacións debido ás súas poboacións en illas e a relevancia para certas hipóteses evolutivas.^[3]

Ferreiriño africano

Estado de conservación

Pouco preocupante^[1]

Clasificación científica

Reino:	Animalia
Filo:	Chordata
Clase:	Aves
Orde:	Passeriformes
Familia:	Paridae
Xénero:	Cyanistes
Especie:	Cyanistes teneriffae (Lesson, 1831)

Sinonimia

Parus teneriffae Lesson, 1831

Distribución

O ferreiriño africano atópase no norte de África, illa Pantelleria e illas Canarias. Está moi estendido nas illas de Tenerife e Gran Canaria, mais é escaso nas poboacións locais de Fuerteventura e Lanzarote.^[4]

Descrición

Ten unha lonxitude de 11 ou 12 cm.^[4] É un pequeno párido de corpo compacto e bico afiado. A raza nomeada ten unha fronte e liña superciliar ata o centro da caluga branca, píleo dunha intensa cor azul brillante, que se fai anegrado no pescozo, cun dorso azul e parte ventral do corpo amarelo. A canción é unha repetición variable dunha ou dúas notas.^[4]

Dieta

A especie come diversas eirugas.^[5] A dieta non é significativamente diferente da do ferreiriño azul.

Hábitat

O ferreiriño africano prefire os bosques temperados, de zonas altas ou baixas.^[4]^[5] As áreas de terras baixas son as preferidas en Fuerteventura e Lanzarote, mais as poboacións de Tenerife e Gran Canaria prefiren os bosques montañosos.

Reprodución

A especie reprodúcese desde febreiro a xullo e tamén posiblemente desde outubro a xaneiro. Adoita reproducirse antes nos niveis altitudinais máis baixos que nas áreas montañosas.^[5] A posta de ovos ocorre cando o fotoperíodo é máis longo, e elixen compañeiros fóra da parella e sincronízanse coa maior densidade de eirugas dispoñibles como presas.^[5] É unha especie residente e os xoves permanecen no seu sitio natal; non se dispersan cando empluman.^[4]

Taxonomía

Razas das illas Canarias.

Distribución das razas das illas Canarias do ferreiriño africano:
Verde: teneriffae
Marrón: palmensis
Azul: ombriosus
Púrpura: hedwigii
Amarelo: degener

Esta especie e o ferreiriño azul eran antes considerados conespecíficos.

As subespecies son:^[3]

C. t. palmensis – La Palma, no noroeste das Canarias.
C. t. ombriosus – El Hierro, no suroese das Canarias.
C. t. teneriffae – La Gomera e Tenerife, no centrooeste das Canarias.
C. t. hedwigii – Gran Canaria no centro das Canarias.
C. t. degener – Lanzarote e Fuerteventura, no leste das Canarias.
C. t. ultramarinus – Pantelleria (Italia), e noroeste de África desde Marrocos e cara ao leste ata o norte de Tunisia.
C. t. cyrenaicae – nordés de Libia. Endémica das montañas e bosques, a miúdo considérase como unha especie separada para a que se propuxo o nome de Cyanistes cyrenaicae.^[6]
As subespecies das illas Canarias teñen un píleo negro, e a forma Africana continental ten un dorso azul. Estanse a facer investigacións para dividir estas poboacións en diferentes especies, cunha peculiar distribución de "salto de ra".^[7]^[8]^[9] Investigacións publicadas en 2007 atoparon que o fereiriño africano do leste das illas Canarias, de Fuerteventura e Lanzarote, é indistinguible do do norte de África e así a subespecie degener debería ser considerada como sinónima de ultramarinus.^[10]

Notas

↑ BirdLife International (2016). "Cyanistes teneriffae" 2016: e.T103761672A104117708. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T103761672A104117708.en. |data-acceso= require |url= (Axuda)
↑ "Denominación das aves". Real Academia Galega. Consultado o 2024-12-05.
↑ ^3,0 ^3,1 Illera, Juan Carlos; Spurgin, Lewis G.; Rodriguez-Exposito, Eduardo; Nogales, Manuel; Rando, Juan Carlos (xuño de 2016). "What are We Learning about Speciation and Extinction from the Canary Islands?". Ardeola (en inglés) 63 (1): 15–33. ISSN 0570-7358. doi:10.13157/arla.63.1.2016.rp1.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 "African blue tit (Cyanistes teneriffae)". www.hbw.com (en inglés). Consultado o 2018-10-31.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Ziane, Nadia; Chabi, Yassine; Lambrechts, Marcel M. (decembro de 2006). "Breeding Performance of Blue TitsCyanistes caeruleus ultramarinusin Relation to Habitat Richness of Oak Forest Patches in North-Eastern Algeria". Acta Ornithologica (en inglés) 41 (2): 163–169. ISSN 0001-6454. doi:10.3161/068.041.0201.
↑ https://lntreasures.com/libya.html
↑ Kvist, Laura (2006). "Response to "Taxonomic status of 'phylogroups' in the Parus teneriffae complex (Aves)" by George Sangster". Molecular Phylogenetics and Evolution 38 (1): 290. doi:10.1016/j.ympev.2005.10.012.
↑ Kvist, Laura; Broggi, J.; Illera, J.C; Koivula, K. (2005). "Colonisation and diversification of the blue tits (Parus caeruleus teneriffae-group) in the Canary Islands". Molecular Phylogenetics and Evolution 34 (3): 501–511. PMID 15683925. doi:10.1016/j.ympev.2004.11.017.
↑ Sangster, George (2006). "Taxonomic status of 'phylogroups' in the Parus teneriffae complex (Aves): Comments on the paper by Kvist et al. (2005)". Molecular Phylogenetics and Evolution 38 (1): 288–289. PMID 16314112. doi:10.1016/j.ympev.2005.10.009.
↑ Dietzen, Christian; Garcia-del-Rey, Eduardo; Delgado Castro, Guillermo; Wink, Michael (xaneirod de 2007). "Phylogeography of the blue tit (Parus teneriffae-group) on the Canary Islands based on mitochondrial DNA sequence data and morphometrics". Journal of Ornithology 149 (1): 1–12. doi:10.1007/s10336-007-0192-7.

[iucn_status_19_November_2021-1] BirdLife International (2016). "Cyanistes teneriffae" 2016: e.T103761672A104117708. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T103761672A104117708.en. |data-acceso= require |url= (Axuda)

[2] "Denominación das aves". Real Academia Galega. Consultado o 2024-12-05.

[:0-3] 3,0 ^3,1 Illera, Juan Carlos; Spurgin, Lewis G.; Rodriguez-Exposito, Eduardo; Nogales, Manuel; Rando, Juan Carlos (xuño de 2016). "What are We Learning about Speciation and Extinction from the Canary Islands?". Ardeola (en inglés) 63 (1): 15–33. ISSN 0570-7358. doi:10.13157/arla.63.1.2016.rp1.

[:1-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 "African blue tit (Cyanistes teneriffae)". www.hbw.com (en inglés). Consultado o 2018-10-31.

[:3-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Ziane, Nadia; Chabi, Yassine; Lambrechts, Marcel M. (decembro de 2006). "Breeding Performance of Blue TitsCyanistes caeruleus ultramarinusin Relation to Habitat Richness of Oak Forest Patches in North-Eastern Algeria". Acta Ornithologica (en inglés) 41 (2): 163–169. ISSN 0001-6454. doi:10.3161/068.041.0201.

[6] ttps://lntreasures.com/libya.html

[7] Kvist, Laura (2006). "Response to "Taxonomic status of 'phylogroups' in the Parus teneriffae complex (Aves)" by George Sangster". Molecular Phylogenetics and Evolution 38 (1): 290. doi:10.1016/j.ympev.2005.10.012.

[8] Kvist, Laura; Broggi, J.; Illera, J.C; Koivula, K. (2005). "Colonisation and diversification of the blue tits (Parus caeruleus teneriffae-group) in the Canary Islands". Molecular Phylogenetics and Evolution 34 (3): 501–511. PMID 15683925. doi:10.1016/j.ympev.2004.11.017.

[9] Sangster, George (2006). "Taxonomic status of 'phylogroups' in the Parus teneriffae complex (Aves): Comments on the paper by Kvist et al. (2005)". Molecular Phylogenetics and Evolution 38 (1): 288–289. PMID 16314112. doi:10.1016/j.ympev.2005.10.009.

[10] Dietzen, Christian; Garcia-del-Rey, Eduardo; Delgado Castro, Guillermo; Wink, Michael (xaneirod de 2007). "Phylogeography of the blue tit (Parus teneriffae-group) on the Canary Islands based on mitochondrial DNA sequence data and morphometrics". Journal of Ornithology 149 (1): 1–12. doi:10.1007/s10336-007-0192-7.

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]