Śródmieście (Zabrze) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Śródmieście

Dzielnica Zabrza
Plac Dworcowy w Śródmieściu (2021)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miasto	Zabrze
Data założenia	10 listopada 2021
Zarządzający	Sławomir Kuchta[1]
Powierzchnia	1,4 km²
Położenie na mapie Zabrza
50°18′20,2″N 18°47′03,3″E/50,305611 18,784250

Śródmieście – dzielnica Zabrza ustanowiona w 2021 roku, znajdująca się w środkowej części miasta^[2].

Obszar dzielnicy obejmuje część terenów dawnych wsi Małe Zabrze i Dorota, które w 1905 roku wraz ze Starym Zabrzem utworzyły gminę wiejską Zabrze. Gmina ta 1 października 1922 roku otrzymała prawa miejskie^[3].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Dzielnica Śródmieście znajduje się w środkowej części miasta Zabrze i obejmuje obszar 1,4 km²^[4]. Od północy graniczy z dzielnicą Skłodowskiej-Curie, od wschodu z Zandką, od południa z Centrum Południem, zaś od zachodu z Centrum Północą i Osiedlem Tadeusza Kotarbińskiego^[5]. Granice dzielnicy wyznaczają: ul. Mieczysława Niedziałkowskiego, ul. Mikulczycka i Park Hutniczy od północy, ul. Bytomska, ul. Pawła Stalmacha i ul. Wolności od wschodu, ul. Św. Floriana, ul. 3 Maja i ul. Sądowa od południa oraz ul. Gen. Charlesa de Gaulle’a i al. Wojciecha Korfantego od zachodu^[6].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dzielnica została utworzona z części dzielnic Centrum Południe i Centrum Północ^[7] na mocy Uchwały nr XXXVIII/635/21 Rady Miasta Zabrze z dnia 18 października 2021 r. w sprawie utworzenia nowej jednostki pomocniczej Miasta Zabrze – dzielnicy Śródmieście i nadania jej statutu, ogłoszonej w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego 26 października 2021 roku, obowiązującej od 10 listopada 2021 roku^[8], zmienionej uchwałą nr XXXIX/650/21 Rady Miasta Zabrze z dnia 15 listopada 2021 roku^[9] .

Pierwsze wybory do Rady Dzielnicy Śródmieście odbyły się 20 marca 2022 roku^[10]. Wystartowało w nich 21 kandydatów, spośród których 15 osób z najwyższą liczbą głosów uzyskało mandat radnego^[11]. Siedziba rady dzielnicy mieści się w budynku Urzędu Miejskiego w Zabrzu przy ul. Powstańców Śląskich 5-7^[12].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Według stanu z sierpnia 2023 roku w granicach dzielnicy Śródmieście znajdują się następujące obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego^[13] :

• Hotel Admiralspalast przy ul. Wolności 305 – nr rej. A/769/2021 z 2 marca 2021,
• fragment Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej wraz z jej wylotem przy ul. Karola Miarki – nr rej. A/220/07 z 11 grudnia 2007,
• budynek dawnego starostwa, obecnie Muzeum Górnictwa Węglowego przy ul. 3 Maja 19 – nr rej. A/946/2022 z 11 marca 2022,
• budynek dyrekcji dawnej Donnersmarckhütte (współcześnie Urząd Miejski^[14]) przy ul. Prof. Zbigniewa Religi 1 – nr rej. A/214/07 z 8 października 2007,
• dawne kasyno, obecnie Teatr Nowy przy pl. Teatralnym 1 – nr rej. A/620/2020 z 7 kwietnia 2020,

• willa, obecnie dyrekcja Teatru Nowego przy ul. Park Hutniczy 2 – nr rej. A/621/2020 z 7 kwietnia 2020,
• kaplica św. Floriana w zespole dawnej Donnersmarckhütte przy pl. Teatralnym – nr rej. A/312/10 z 19 sierpnia 2010,
• kościół ewangelicko-augsburski im. Pokoju przy ul. Marcina Lutra 2 – nr rej. A/150/05 z 26 września 2005,
• wschodnia część Parku im. Poległych Bohaterów – nr rej. A/376/12 z 10 maja 2012,
• zespół zabudowy Szpitala Klinicznego Nr 1 przy ul. 3 Maja 13-15, obejmujący budynek kliniki pediatrii, poliklinikę, poradnię, kuchnię, pralnię, wozownię oraz wieżę ciśnień – nr rej. A/872/2021 z 20 września 2021,
• budynek sądu przy ul. 3 Maja 21 – nr rej. A/354/11 z 14 listopada 2011,
• budynek prokuratury przy ul. 3 Maja 23 – nr rej. A/353/11 z 14 listopada 2011,
• budynek komendy policji, obecnie przychodnia przy ul. Piastowskiej 11 – nr rej. A/13/06 z 10 maja 2006,
• remiza strażacka z 1907 roku, projektu Konrada Segnitza i Maxa Bogatzka^[15], w zespole zabudowy osiedla Zandka przy ul. Pawła Stalmacha 22 – nr rej. A/381/12 z 11 czerwca 2012,
• kamienica przy ul. 3 Maja 1-1a – nr rej. A/537/2019 z 21 sierpnia 2019.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

• 
  Plac Wolności (2023)
• 
  Ulica Wolności i Hotel Admiralspalast (2023)
• 
  Budynek Teatru Nowego przy pl. Teatralnym (2008)
• 
  Ulica Wolności nocą (2018)
• 
  Wylot Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej przy ul. Karola Miarki (2018)
• 
  Ulica 3 Maja, widok w kierunku południowym (2023)
• 
  Kościół Pokoju przy ul. Lutra (2013)
• 
  Plac Traugutta (2022)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 14 lipca 2023 r.). Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach, 2023-07-14. [dostęp 2023-08-20]. (pol.).
• Uchwała nr XXXVIII/635/21 Rady Miasta Zabrze z dnia 18 października 2021 r. w sprawie utworzenia nowej jednostki pomocniczej Miasta Zabrze – dzielnicy Śródmieście i nadania jej statutu, „Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego”, poz. 6657, 26 października 2021 [dostęp 2023-08-20]  (pol.).
• Uchwała nr XXXIX/650/21 Rady Miasta Zabrze z dnia 15 listopada 2021 r. w sprawie zmiany Uchwały nr XXXVIII/635/21 Rady Miasta Zabrze z dnia 18 października 2021 roku w sprawie utworzenia nowej jednostki pomocniczej Miasta Zabrze – dzielnicy Śródmieście i nadania jej statutu, „Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego”, poz. 7286, 18 listopada 2021 [dostęp 2023-08-20]  (pol.).