Anna von Bernd – Wikipedia, wolna encyklopedia

Anna von Bernd
Data i miejsce urodzenia

22 maja 1850 r.
Strumień

Data i miejsce śmierci

19 maja 1922 r.
Wiedeń

Zawód, zajęcie

filantropka

Anna von Bernd (ur. 22 maja 1850 w Strumieniu, zm. 19 maja 1922 w Wiedniu) – filantropka, fundatorka zakładu dla biednych gminy i miasta Strumień[1] na Śląsku Cieszyńskim.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Była córką Kaspra Janko i Babetty z domu Bogusławska (Boguslawsky), jednak nie wychowywała się w domu rodziców, a została przygarnięta przez małżeństwo Jana i Joanny Sedletzkich. Już będąc dzieckiem, odznaczała się urodą i podobno pięknie śpiewała. Za rekomendacją znanej śpiewaczki Marty von Mokrisch dostała się do domu wiedeńskiej rodziny von Bernd, choć nie wiadomo, czym miała się tam zajmować[2]. Tak poznała cesarsko-królewskiego konsula generalnego monarchii austro-węgierskiej Alexandra von Bernd i w 1885 w Amsterdamie wyszła za niego za mąż. Mieszkali najpierw w Amsterdamie, a w 1888 powrócili do Wiednia. Alexander von Bernd zmarł w 1897 roku, pozostawiając Annie znaczny majątek, co pozwoliło jej rozpocząć działalność filantropijną[3].

Fundacja[edytuj | edytuj kod]

Budynek Domu Ubogich ufundowanego przez Annę von Bernd
Napis na frontonie Domu Ubogich w Strumieniu poświęcony fundatorce

Anna von Bernd założyła fundację "Dom dla Ubogich w Strumieniu"[2] i zleciła budowę samego domu. Po jego ukończeniu fundatorka przyjechała do rodzinnego miasteczka i 10 października 1901 roku osobiście dokonała otwarcia "Domu Ubogich". Miało w nim znaleźć schronienie od 20 do 25 osób. Majątek fundacji podczas I wojny światowej został na rozkaz władz austriackich przekazany na pożyczkę wojenną i przepadł. Dlatego, aby fundacja mogła nadal pomagać potrzebującym nawet po śmierci fundatorki, Anna von Bernd zapisała jej w testamencie w dniu 1 kwietnia 1922r. milion marek polskich na dalsze prowadzenie działalności[2].

Wdzięczni mieszkańcy Strumienia na budynku fundacji umieścili napis: „Der edlen Stifterin Frau Anna von Bernd die dankbare Stadtgemeinde 1901” (pol. „Szlachetnej fundatorce Pani Annie von Bernd wdzięczna Gmina Miejska 1901”)[4]. Fundatorka została pochowana w grobie męża Alexandra von Bernd oraz Isabelli i Heinricha Trenck von Tonder w Wiedniu[5].

Majątek fundacji przepadł ponownie podczas II wojny światowej, a po 1945 w budynku dawnego Domu Ubogich w Strumieniu mieścił się Ośrodek Zdrowia[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Bernd Anna, [w:] Jozef Golec, Slownik biograficzny Ziemi Cieszynskiej, Cieszyn 1993–1998, s. 22, ISBN 8390100707, OCLC 234038751 [dostęp 2022-03-11].
  2. a b c d Marian Wójtowicz, Wędrując po przeszłości, wyd. 1, Chybie: Prasa Lokalna Wydawnictwo, 2021, s. 114-115, ISBN 978-83-959571-2-3, OCLC 1244613691 [dostęp 2022-03-19].
  3. Serwis etnograficzno-kulturalny z obszaru Beskidu Żywieckiego, Śląskiego i Śląska Cieszyńskiego – ważne osoby [online], www.infoserwis-etnokultura.pl [dostęp 2022-03-12].
  4. Szlakiem Kobiet [online], www.strumien.pl [dostęp 2022-03-12].
  5. Wojciech Kiełkowski, Strumień w latach 1918–1945, wyd. 1, Jastrzębie Zdrój 2017, s. 397-398, ISBN 978-83-7732-525-4, OCLC 1053901648 [dostęp 2022-03-12].