Fryderyk Jurjewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Fryderyk Jurjewicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

31 grudnia 1869 lub 14 stycznia 1871
Berszad

Data i miejsce śmierci

21 lutego 1929
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Fryderyka Jurjewicza na cmentarzu Powązkowskim

Fryderyk Marian Jurjewicz herbu Lubicz (ur. 31 grudnia 1869 lub 14 stycznia 1871 w Berszadzie, zm. 21 lutego 1929 w Warszawie) – polski hodowca koni, organizator wyścigów konnych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się według różnych źródeł 31 grudnia 1869[1] lub 14 stycznia 1871[2] jako syn Mieczysława (1840-) i Róży z domu Rossi (-1906).

Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie w Odessie. Przed 1914 był sekretarzem, a następnie wiceprezesem Towarzystwa Wyścigowego w Odessie. Po przeprowadzce do Warszawy został członkiem Warszawskiego Towarzystwa Wyścigów Konnych, w którym po śmierci Adama Michalskiego został prezesem. Od 1910 do 1923 pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Zachęty do Hodowli Koni w Polsce i został członkiem honorowym tej organizacji, a także innych stowarzyszeń zachęty do hodowli koni w Polsce. Działał w zakresie hodowli koni krwi angielskiej. Został członkiem komisji technicznej, a następnie głównym doradcą zarządu stadnin państwowych w Petersburgu. Podczas I wojny światowej od 1915 w Odessie przez cztery lata był organizatorem polskich wyścigów konnych na obczyźnie. Był członkiem utworzonego w 1914 roku Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Warszawie[3]. Był członkiem Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego w Rosji w 1915 roku[4]. Dzięki jego inicjatywie została ocalona znaczna część materiału stadnego koni (ogiery i matki z przychówkiem), wywiezionego podczas wojny do Rosji, który przeprowadził do granic Polski w ilości 252 sztuk, przekradając się w niekorzystnym terenie, nocą oraz atakowany podczas drogi przez bolszewików, po czym odstawił do stadniny w Wygodzie. Po wojnie uratowane przez niego zwierzęta stadne i wyścigowe były podstawą hodowli koni angielskich w niepodległej Polsce[5].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości był prezesem zarządu Stadnin Państwowych w Ministerstwie Rolnictwa i Dóbr Państwowych. W czerwcu 1926 został mianowany dyrektorem departamentu w Ministerstwie Rolnictwa[6]. 4 października 1926 jako dyrektor Departamentu Chowu Koni przewodniczył zebraniem konstytucyjnym Towarzystwa Hodowli Konia Arabskiego[7]. W 1926 sprawował stanowisko wiceministra Rolnictwa i Dóbr Państwowych[8]. Był prezesem Komitetu do spraw Wyścigów Konnych. Był twórcą, protektorem i członkiem honorowym Towarzystwa Hodowli Konia Arabskiego.

2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[9].

Zmarł 21 lutego 1929 w Warszawie po krótkiej chorobie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie 25 lutego 1929 (kwatera 34, rząd 6, grób 24/25; autorem słów inskrypcji upamiętniającej na nagrobku był Gustaw Mucharski)[10][11][12].

Fryderyk Jurjewicz był osobą powszechnie szanowaną i cenioną. Po jego śmierci w wydaniu „Kuriera Warszawskiego” nr 54 z 24 lutego 1929 wydrukowano dziesięć nekrologów, a w jednym z nich został określony przez ministra reform rolnych Witolda Staniewicza mianem twórcy hodowli koni w odrodzonej Polsce[13].

Jego pierwszą żoną była N. Mazurkiewicz, a drugą została Zofia z domu Mońkiewicz także herbu Lubicz (zm. 1906).

14 października 1929 ustanowiono pomnik Fryderyka Jurjewicza w formie popiersia na postumencie, umieszczony na obszarze toru wyścigów konnych przy ul. Polnej; w 1939 został przeniesiony na teren nowego toru na Służewcu[14].

W okresie II Rzeczypospolitej imieniem Fryderyka Jurjewicza nazwano wyścig Wielka Warszawska.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Ś. p. Fryderyk Jurjewicz. „Kurier Warszawski”, s. 4, Nr 55 z 25 lutego 1929. 
  2. ↑ Fryderyk Juriewicz – profil w bazie Sejm Wielki. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-09-28].
  3. ↑ Jerzy Z. Pająk, Powstanie i rozwój samorządu w miastach Królestwa Polskiego podczas I wojny światowej, w: Z historii ustroju państwa polskiego od XIV do XX wieku, Kielce 2003, s. 105.
  4. ↑ Mariusz Korzeniowski, Struktura organizacyjna i początki działalności Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego w Rosji w 1915 r., w: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia Vol. 46/47 (1991/1992), s. 348.
  5. ↑ Fryderyk Jurjewicz 31/12/1869 - 21/02/1929. legendypolskiegojezdziectwa.pl. [dostęp 2024-03-25]. (pol.).
  6. ↑ Dalsze zmiany w administracji i w wojsku. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 137 z 20 czerwca 1926. 
  7. ↑ Rocznice. janow.arabians.pl. [dostęp 2015-09-28].
  8. ↑ Ostatni dzień wyścigów konnych zaszczycił swą obecnością p. wicemin. Jurjewicz. „Ilustrowana Republika”, s. 2, Nr 209 z 1 sierpnia 1927. 
  9. ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 18.
  10. ↑ Grobowiec Fryderyka Jurjewicza. komitetpowazkowski.home.pl. [dostęp 2015-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-29)].
  11. ↑ Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF MONKIEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2015-09-28].
  12. ↑ Fryderyk Jurjewicz. mojecmentarze.blogspot.com, 2012-08-30. [dostęp 2015-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-08)].
  13. ↑ Ś. p. Fryderyk Jurjewicz. Nekrologi. „Kurier Warszawski”, s. 18-20, Nr 54 z 24 lutego 1929. 
  14. ↑ Pomnik Fryderyka Jurjewicza. facebook.com. [dostęp 2015-09-28].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fryderyk_Jurjewicz&oldid=73268713”