Ian Hacking – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ian Hacking

Ian MacDougall Hacking

Ian Hacking (2009)
Pełne imię i nazwisko	Ian MacDougall Hacking
Data i miejsce urodzenia	18 lutego 1936 Vancouver, Kolumbia Brytyjska
Data śmierci	10 maja 2023
Zawód, zajęcie	filozof nauki
Alma Mater	Uniwersytet Kolumbii Brytyjskiej, Kolegium Trójcy Świętej w Cambridge
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Ian MacDougall Hacking (ur. 18 lutego 1936 w Vancouver, zm. 10 maja 2023^[1]) – kanadyjski filozof specjalizujący się w filozofii nauki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Kanadzie, gdzie w roku 1956 ukończył studia matematyczno-fizyczne na Uniwersytecie Kolumbii Brytyjskiej. Edukację kontynuował w Trinity College^[2] na Uniwersytecie Cambridge, gdzie najpierw uzyskał dyplom magisterski (1958), a następnie obronił doktorat (1962) z etyki.

Karierę wykładowcy rozpoczął na Uniwersytecie Kolumbii Brytyjskiej najpierw jako adiunkt, a później jako profesor nadzwyczajny. Przez pewien czas wykładał także na Uniwersytecie Mekerere w Ugandzie, po czym w roku 1969 przyjął posadę na Uniwersytecie Cambridge. W 1974 roku wrócił do Ameryki Północnej gdzie najpierw został wykładowcą na Uniwersytecie Stanfordzkim, a następnie na Uniwersytecie w Toronto. W Toronto uzyskał tytuł profesora filozofii. W latach 2000–2006 kierował Katedrą Filozofii i Historii Nauki w Collège de France.

Twórczość i poglądy[edytuj | edytuj kod]

Hacking znany jest z przywiązywania dużej wagi do roli, jaką w filozofii nauki pełni historia. Uważał, że aby zrozumieć aktualny stan nauki, należy poznać kontekst, który towarzyszył procesowi jego formowania. Z racji wszechstronnego wykształcenia w swojej twórczości poruszał kwestie bardzo od siebie odległe, często mieszając nauki ścisłe z humanistycznymi. W swoich publikacjach często porusza kwestie związane z matematyką (teoria prawdopodobieństwa, logika, historia matematyki), psychologią, filozofią i socjologią.

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

• 2002 – nagroda Killama(inne języki)
• 2004 – Order Kanady – najwyższe cywilne odznaczenie przyznawane w uznaniu całokształtu zasług Kanadyjczykom, którzy wybitnie przysłużyli się swojemu krajowi
• 2009 – rząd Norwegii przyznał mu Nagrodę Holberga za badania nad wpływem statystyki i teorii prawdopodobieństwa na kształt społeczeństwa

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Jego książki zostały przetłumaczone na kilkanaście języków.

• The Logic of Statistical Inference (1965)
• A Concise Introduction to Logic (1972)
• Why Does Language Matter to Philosophy? (1975)
• The Emergence of Probability (1975)
• Representing and Intervening, Introductory Topics in the Philosophy of Natural Science (1983)
• (red.) Exercises in Analysis: Essays by Students of Casimir Lewy (1985)
• The Taming of Chance (1990)
• Le Plus pur nominalisme. L'énigme de Goodman: 'Vleu' et usages de 'Vleu' (1993)
• Rewriting the Soul: Multiple Personality and the Sciences of Memory (1995)
• Mad Travelers: Reflections on the Reality of Transient Mental Illnesses (1998)
• The Social Construction of What? (1999)
• An Introduction to Probability and Inductive Logic (2001)
• Historical Ontology (2002)
• Scientific Reason (2009)
• Why is there Philosophy of Mathematics at all? (2014)

Publikacje po polsku[edytuj | edytuj kod]

• Poskromienie przypadku, Spichlerz nauki, Wymyślanie ludzi, "Kultura Popularna" 3 (25) 2010
• O wytwarzaniu ludzi na stronie Ekologia i Sztuka^[3]
• Niejedności nauki, Studia Philosophica Wratislaviensia, 1/2008

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Zdjęcie Iana Hackinga, phillwebb.net [zarchiwizowane 2015-09-15] .
• Professor Ian M. Hacking, Uniwersytet w Toronto [zarchiwizowane 2009-08-30]  (ang.).
• SamuliS. Reijula SamuliS., Hacking, Ian (1936–), Routledge Encyclopedia of Philosophy, 2021, DOI: 10.4324/9780415249126-DD3604-1  (ang.).brak strony (książka)