Iwan Jumaszew – Wikipedia, wolna encyklopedia

Iwan Jumaszew

Иван Степанович Юмашев

Admirał Iwan Jumaszew
admirał
Data i miejsce urodzenia	9 października 1895 Tyflis
Data i miejsce śmierci	2 września 1972 Leningrad
Przebieg służby
Lata służby	1912–1957
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego  MW ZSRR
Jednostki	Flota Czarnomorska, Flota Czarnomorska
Stanowiska	dowódca Floty Czarnomorskiej i Floty Oceanu Spokojnego, dowódca Marynarki Wojennej ZSRR
Główne wojny i bitwy	wojna domowa w Rosji, II wojna światowa
Odznaczenia

Iwan Stiepanowicz Jumaszew

Data i miejsce urodzenia	9 października 1895 Tyflis
Data i miejsce śmierci	2 września 1972 Leningrad
Minister sił morskich ZSRR
Okres	od 25 lutego 1950 do 20 lipca 1951
Przynależność polityczna	Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)
Poprzednik	Aleksandr Wasilewski[1]
Następca	Nikołaj Kuzniecow
Multimedia w Wikimedia Commons

Iwan Stiepanowicz Jumaszew, ros. Иван Степанович Юмашев (ur. 27 września^?/9 października 1895 w Tyflisie, zm. 2 września 1972 w Leningradzie) – radziecki admirał^[2], uczestnik II wojny światowej, zastępca ministra obrony ZSRR i naczelny dowódca Sił Morskich ZSRR, minister Sił Morskich ZSRR (1950–1951), Bohater Związku Radzieckiego (1945), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR II kadencji (1946–1950).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i młodość[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Tyflisie w Gruzji w rodzinie robotnika kolejowego, z pochodzenia Rosjanin. W 1912 został wcielony do wojska, służył jako marynarz we Flocie Bałtyckiej. Po wybuchu rewolucji październikowej członek komitetu marynarzy.

W 1918 wstąpił do Armii Czerwonej, a od 1919 służył w marynarce wojennej. W trakcie wojny domowej służył na okrętach Flotylli Astrachańsko-Kaspijskiej i Wołżańsko-Kaspijskiej.

Okres międzywojenny[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu wojny domowej służył w Flocie Bałtyckiej. W latach 1920–1921 oficer artylerii na pancerniku „Pietropawłowsk”, a następnie zastępca dowódcy pancernika. W 1925 ukończył kurs nawigatorów, a następnie służył jako nawigator na niszczycielach „Lenin” i „Wojkow”. W 1926 przeniesiony do Floty Czarnomorskiej, gdzie został starszym zastępcą dowódcy krążownika „Komintern”. W 1927 został dowódcą niszczyciela „Dzierżyński”. W 1932 ukończył kurs dowódców okrętów przy Wojskowej Akademii Morskiej i został dowódcą krążownika „Profintern” (później nosił nazwę „Krasnyj Krym”). W 1934 został dowódcą dywizjonu niszczycieli Floty Czarnomorskiej, a w 1935 dowódcą brygady krążowników.

We wrześniu 1937 został szefem sztabu Floty Czarnomorskiej a w styczniu 1938 dowódcą Floty Czarnomorskiej.

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

W marcu 1939 został dowódcą Floty Oceanu Spokojnego i dowodził nią do 1947. Znacząco przyczynił się do rozwoju i umocnienia floty, budowy bazy marynarki wojennej ZSRR oraz obrony wybrzeża na Dalekim Wschodzie. 4 czerwca 1940 został mianowany na stopień wiceadmirała, a 31 maja 1943 admirała. Od sierpnia do września 1945 wspólnie z wojskami 1. i 2. Frontu Dalekowschodniego brał udział w pokonaniu Armii Kwantuńskiej oraz zajęciu Sachalina i Wysp Kurylskich.

Za dowództwo flotą w walkach z wojskami japońskimi, 14 września 1945 został nagrodzony tytułem Bohatera Związku Radzieckiego i Orderem Lenina.

Okres powojenny[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 1947 został zastępcą ministra obrony ZSRR i naczelnym dowódcą Sił Morskich ZSRR, a w lutym 1950 ministrem Sił Morskich ZSRR. W latach 1946–1950 był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR II kadencji. W 1951 został komendantem Wojskowej Akademii Morskiej im. Klimienta Woroszyłowa i funkcję tę pełnił do 1957 kiedy przechodzi do rezerwy.

Zmarł w dniu 2 września 1972 w Leningradzie i został pochowany na cmentarzu Serafimowskim.

Imię Admirał Jumaszew nosił krążownik rakietowy projektu 1134A, służący w flocie radzieckiej w latach 1977–1993.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

• Medal „Złota Gwiazda” Bohatera Związku Radzieckiego (14 września 1945)
• Order Lenina – sześciokrotnie
• Order Czerwonego Sztandaru – trzykrotnie
• Order Czerwonej Gwiazdy
• Medal „100-lecia urodzin Lenina”
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej”
• Medal jubileuszowy „30 lat Armii Radzieckiej i Floty”
• Medal jubileuszowy „40 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
• Medal jubileuszowy „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
• Order Odrodzenia Polski I klasy (1949)^[3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• BolesławB. Potyrała BolesławB., WładysławW. Szlufik WładysławW., Who is who? Trzygwiazdkowi generałowie i admirałowie radzieckich sił zbrojnych z lat 1940-1991, Częstochowa: WSP, 2001, ISBN 83-7098-662-5, OCLC 831020923 .brak strony (książka)
• Mała Encyklopedia Wojskowa, t. I, Wyd. MON, Warszawa 1967
• Encyklopedia II wojny światowej, Wyd. MON, Warszawa 1975
• (ros.) Radziecka Encyklopedia Wojskowa, Moskwa
• (ros.) Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 30, s. 401, Moskwa 1969-1978
• (ros.) Wojskowy słownik encyklopedyczny, Moskwa 1986
• Иван Степанович Юмашев – Герои страны (ros.)
• Иван Степанович Юмашев – Проект ХРОНОС (ros.)
• Иван Степанович Юмашев (1895-1972) (ros.)