Las Palmas de Gran Canaria – Wikipedia, wolna encyklopedia

Las Palmas de Gran Canaria
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Hiszpania

Wspólnota autonomiczna

 Wyspy Kanaryjskie

Prowincja

Las Palmas

Alkad

Augusto Hidalgo

Powierzchnia

100,55[1] km²

Wysokość

8 m n.p.m.

Populacja (2020)
• liczba ludności
• gęstość


381 223[2]
3777 os./km²

Nr kierunkowy

928

Kod pocztowy

35001-35020

Tablice rejestracyjne

GC

Położenie na mapie Wysp Kanaryjskich
Mapa konturowa Wysp Kanaryjskich, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Las Palmas de Gran Canaria”
Położenie na mapie Oceanu Atlantyckiego
Mapa konturowa Oceanu Atlantyckiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Las Palmas de Gran Canaria”
Ziemia28°08′06″N 15°26′06″W/28,135000 -15,435000
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Las Palmas (formalnie Las Palmas de Gran Canaria) – miasto w archipelagu i regionie Wyspy Kanaryjskie, w Hiszpanii, leżące nad Oceanem Atlantyckim. Jest największym miastem i stolicą wyspy Gran Canaria, prowincji Las Palmas oraz regionu Wysp Kanaryjskich (wraz z Santa Cruz de Tenerife). Jest ono położone na północnym wschodzie wyspy Gran Canaria.

Jest ósmym co do wielkości miastem Hiszpanii. Centrum administracyjne ma 381 223 mieszkańców[2] na obszarze 100,55 km²[1], natomiast zespół miejski ma 670 000 mieszkańców będąc piątym co do wielkości zespołem miejskim w Hiszpanii[3].

Miasto znajduje się w strefie klimatu subtropikalnego[4] typu półpustynnego[5], z całorocznym okresem z letnimi temperaturami. Średnia roczna temperatura wynosi 24 °C w dzień i 18 °C w nocy[6].

Zarys historyczny[edytuj | edytuj kod]

Początki miasta Las Palmas sięgają roku 1478 a dokładnie 24 czerwca (dzień Świętego Jana), momentu w którym Don Juan Rejón, hiszpański kapitan rozpoczyna podbój wyspy Gran Canaria. Podbój ten rozpoczyna się w miejscu ujścia wąwozu Guiniguada, gdzie obecnie znajduje się najstarsza dzielnica miasta Vegueta.

Walka o podbój ziem przedłużyła się do pięciu lat i pochłonęła wiele istnień ludzkich, przede wszystkim ze strony krajowców, którzy pozbawieni byli środków do walki jakimi dysponowało wojsko przysłane przez stronę hiszpańską. Zakończenie podboju miało miejsce w 1483 roku wraz z przyłączeniem wyspy do korony hiszpańskiej.

Ważność miasta rosła stopniowo, przekształciło się ono w centrum administracyjne i polityczne archipelagu Wysp Kanaryjskich. Ukonstytuowało się Biskupstwo Kanaryjskie, którego obecny zasięg pokrywa prowincję Las Palmas, w której skład wchodzą trzy wyspy Gran Canaria, Fuerteventura i Lanzarote.

W ciągu pierwszych wieków swojego istnienia miasto przekształciło się w aktywny punkt ekonomiczny, dzięki handlowi trzciną cukrową. W ciągu okresu świetności miało też miejsce wiele ataków pirackich, których pasmo ciągnęło się aż do XVIII wieku.

W październiku 1595 miastu udało się odeprzeć atak Anglików, jednak cztery lata później Holendrzy dokonali podpalenia miasta.

W wieku XIX powstał port i utworzono specjalną strefę ekonomiczną (strefą wolnocłową), co zaowocowało rozwojem transportu morskiego i ożywieniem handlu. Spowodowało to również rozwój turystyki, która jest obecnie głównym źródłem finansowym wysp. W roku 1890 powstał pierwszy hotel na wyspie, Hotel Santa Catalina, który w dalszym ciągu funkcjonuje i jest jednym z najbardziej prestiżowych hoteli miasta. W rozwoju turystyki pomogło również bardzo wybudowanie i oddanie do użytku w 1957 roku portu lotniczego, który jest obecnie główną bramą wjazdową wyspy.

Klimat[edytuj | edytuj kod]

Las Palmas znajduje się w strefie klimatu subtropikalnego[4][7] typu półpustynnego[5], z całorocznym okresem letnim. Średnia roczna temperatura wynosi 24 °C w dzień i 18 °C w nocy. Według działu badawczego Thomasa Whitmore’a z Uniwersytetu Syracuse, Las Palmas jest miastem z najlepszym klimatem na świecie[8][9].

W najchłodniejszych miesiącach roku – styczniu i lutym, średnia temperatura wynosi wokół 21 °C w dzień i 15 °C w nocy. Opady śniegu, jak i mróz nigdy nie wystąpiły. Najcieplejszymi miesiącami roku są sierpień i wrzesień ze średnią temperaturą wokół 27 °C w dzień i 21 °C w nocy. Temperatury ≥30 °C występują rzadko. Temperatura jest tutaj stabilna, występują tu małe wahania temperatury, zarówno pomiędzy dniem a nocą oraz pomiędzy kolejnymi dniami.

Las Palmas ma tylko 20 dni deszczowych rocznie z opadami ≥1mm lub 33 dni deszczowe rocznie z opadami ≥0,1 mm, licząc od bezdeszczowego okresu od maja do sierpnia do 4 dni deszczowych w grudniu. Występuje tutaj ponad 2800 godzin czystej słonecznej pogody rocznie, od 180 h (średnio 5,8 godzin dziennie, prawie 6 razy więcej niż w Polsce) w grudniu do ponad 300 h (średnio 10 godzin czystego słońca na dobę) w lipcu i sierpniu. Temperatura morza waha się od 19,1 °C w lutym i marcu do 23,4 °C we wrześniu i październiku[10].

Średnia temperatura i opady dla okolic Las Palmas (port lotniczy Gran Canaria, dalekie przedmieścia)
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 20.8 21.2 22.3 22.6 23.6 25.3 26.9 27.5 27.2 26.2 24.2 22.2 24,2
Średnie dobowe temperatury [°C] 17.9 18.2 19.0 19.4 20.4 22.2 23.8 24.6 24.3 23.1 21.2 19.2 21,1
Średnie temperatury w nocy [°C] 15.0 15.0 15.7 16.2 17.3 19.2 20.8 21.6 21.4 20.1 18.1 16.2 18,0
Opady [mm] 25 24 12 6 1 0 0 0 9 16 22 31 151
Średnia liczba dni z opadami 3.1 3.0 2.3 1.3 0.3 0.1 0.0 0.1 1.1 2.3 3.9 4.5 22,1
Wilgotność [%] 65 66 64 64 65 66 65 66 68 69 67 68 66
Średnie usłonecznienie [h] 184 191 229 228 272 284 308 300 242 220 185 179 2822
Źródło: Agencia Estatal de Meteorología[6] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, wysokość 32 m n.p.m., nad oceanem, 1981-2010)
Średnia dobowa temperatura morza (°C)[10]
Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Rok
20,1 19,3 19,2 19,4 20,1 21,0 21,9 22,7 23,6 23,5 22,2 20,7 21,2

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Las Palmas liczy 379 766 mieszkańców wewnątrz centrum administracyjnego na powierzchni 100,55 km² (2015)[2]. Według danych hiszpańskiego Ministerstwa Rozwoju tzw. Wielki Zespół Miejski Las Palmas (hiszp. Grande Área Urbana) ma 540 563 mieszkańców na powierzchni 260 km², oprócz centrum administracyjnego Las Palmas obejmuje sąsiadujące gminy Arucas, Telde i Santa Brigida[11][12]. Na obszarze tym w latach 2001-2011 nastąpił wzrost ludności o 47 687 osób, co stanowi wzrost o 9,7%[11]. Strefa miejska Las Palmas (ang. Urban Zone) ma 625 892, a funkcjonalny zespół miejski ma 636 103 mieszkańców według danych Eurostatu[13][14]. Według danych PopulationData obszar miejski Las Palmas ma 684 318 mieszkańców[15]. Na podstawie danych Demographia, zespół miejski liczy 670 000 mieszkańców będąc piątym co do wielkości zespołem miejskim w Hiszpanii po Madrycie, Barcelonie, Walencji i Sewilli[3]. Obszar metropolitalny Las Palmas obejmuje prawie całą wyspę, z liczbą ludności wynoszącą 854 747 mieszkańców na podstawie danych Eurostatu[16].

Rozwój populacji centrum administracyjnego Las Palmas (1842-2010)


Miasto[edytuj | edytuj kod]

Panorama części miasta
Panorama części miasta, widok w stronę oceanu
Plaża Las Canteras i panorama miasta od strony oceanu
Calle Mayor de Triana(inne języki), deptak w centrum miasta

Vegueta[edytuj | edytuj kod]

Vegueta jest historyczną dzielnicą miasta, wewnątrz której znaleźć możemy zabytkowe domy, Katedrę Świętej Anny, Pałac Episkopalny i Dom Kolumba, w którym rzekomo przebywał przez pewien czas Krzysztof Kolumb w drodze z Hiszpanii na zachód przez Antlantyk.

Katedra Świętej Anny jest uważana za jeden z najważniejszych zabytków Wysp Kanaryjskich. Jej budowę rozpoczęto w 1497 roku i oddano do użytku w roku 1570. W jej zaprojektowaniu wzięło udział wielu architektów, dzięki czemu odnaleźć w niej można wiele stylów architektonicznych. Posiada 13 kaplic.

Dom Kolumba składa się z kilku przyległych budynków położonych w centrum dzielnicy. Według przekazów Krzysztof Kolumb zatrzymał się tam w trakcie pierwszej ze swych podróży do Ameryki.

Kierując się w stronę północnej części miasta znajdziemy się na słynnej ulicy Mayor de Triana, wyłączonej z ruchu kołowego i posiadającej duże bogactwo architektoniczne i mnogość placówek handlowo-usługowych.

Port[edytuj | edytuj kod]

Pod tym określeniem znana jest strefa, która otacza port Port Las Palmas („Puerto de la Luz y de Las Palmas”). W strefie tej znaleźć możemy Park Santa Catalina, gdzie odbywają się największe imprezy świąteczne miasta (np. WOMAD) oraz doroczny karnawał w Las Palmas. Znajduje się tam również strefa handlowa „Mesa y López” z dużą liczbą sklepów i biur. Tuż obok położona jest plaża Las Canteras, stanowiąca prawdziwe serce miasta.

Plaża Las Canteras rozciąga się na długości 4 kilometrów od placu Puntilla aż do Audytorium Alfredo Kraus. Posiada rodzaj naturalnej bariery skalnej (pochodzenia wulkanicznego) rozciągającej się w odległości ok. 100 metrów od wybrzeża, która stanowi swoisty falochron łagodzący napływ fal.

W strefie tej znajdziemy także dzielnice takie jak La Isleta, Guanarteme i Las Alcaravaneras, gdzie znajduje się druga plaża miasta o tej samej nazwie – Las Alcaravaneras.

Ciudad Jardín[edytuj | edytuj kod]

Jest to dzielnica miasta znana jako najspokojniejsza strefa miasta. Uważa się ją za płuca miasta, gdyż znajduje się w niej wiele terenów zielonych, jak choćby Park Doramas, w którym odnaleźć można wiele różnorodnych okazów flory w postaci wielu drzew, krzewów i kwiatów.

Kultura[edytuj | edytuj kod]

Obiekty
Imprezy

Atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Inne

Transport[edytuj | edytuj kod]

Port Las Palmas

Las Palmas de Gran Canaria posiada rozległą sieć komunikacyjną.

Przez Las Palmas przechodzą trzy autostrady, główna GC-1(inne języki) łącząca miasto z całym wschodnim i południowym wybrzeżem wyspy oraz GC-2(inne języki) i GC-3(inne języki).

Guaguas Municipales to miejska firma transportowa oferująca 40 linii autobusów, które okrążają miasto wzdłuż i wszerz. Główne linie autobusowe to: 1 (Teatro – Puerto), 2 (Alameda de Colon – Puerto), 12 (Puerto – Hoya de la Plata), 30: Alameda de Colón – Santa Catalina, 17 (Teatro – El Rincón/Auditorio Alfredo Kraus), 25 (El Rincón – Campus Universitario/Tafira). www.guaguas.com

Transport pomiędzy miastami oferowany jest przez sieć autobusów Global – www.globalsu.es

Istnieje też Guagua Turística, autobus który za 15 € okrąży dla nas miasto, odwiedzając najciekawsze miejsca z wielojęzycznym przewodnikiem. Bilet ważny jest przez cały dzień, bądź 4 € jedno okrążenie dla Rezydentów Wysp Kanaryjskich.

Jako alternatywa dla autobusów funkcjonują tam taksówki, które należą do najtańszych w Europie.

Port lotniczy Gran Canaria jest piątym co do wielkości portem lotniczym Hiszpanii, w 2015 roku obsłużył 10 627 182 pasażerów[17].

Głównym portem morskim Wysp kanaryjskich jest położony w mieście port Las Palmas.

Estadio Gran Canaria, największy stadion Wysp Kanaryjskich

Sport[edytuj | edytuj kod]

W tym mieście funkcjonuje klub piłkarski UD Las Palmas. Występuje na największym stadionie Wysp Kanaryjskich: Estadio Gran Canaria o pojemności 32 400 widzów. Funkcjonuje tutaj również CB Gran Canaria(inne języki), klub koszykówki występujący w najwyższej hiszpańskiej lidze ACB. Swoje mecze rozgrywa w hali sportowo-widowiskowej Gran Canaria Arena o pojemności 11 500 widzów.

Javier Bardem, hiszpański aktor urodzony w Las Palmas, zdobywca Oscara

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b ISTAC, 2003
  2. ↑ a b c Cifras de población resultantes de la revisión del Padrón municipal referidas al 1 de enero de 2020, Boletín Oficial del Estado
  3. ↑ a b Demographia: World Urban Areas – Demographia, 06.2020
  4. ↑ a b Climatic map by Istituto Geografico De Agostini.
  5. ↑ a b World Map of Köppen–Geiger Climate Classification.
  6. ↑ a b Standard Climate Values. Gran Canaria Aeropuerto – Agencia Estatal de Meteorología.
  7. ↑ Die Klimatypen der Erde – Pädagogische Hochschule in Heidelberg.
  8. ↑ monteleon-grancanaria.com: Gran Canaria Weather – The best climate in the world. [dostęp 2014-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-10)].
  9. ↑ grancanaria.com: Geographical information. [dostęp 2014-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-30)].
  10. ↑ a b Las Palmas average sea temperature – seatemperature.org
  11. ↑ a b Áreas urbanas +50, Ministerio de Fomento de España (pol. Ministerstwo Rozwoju).
  12. ↑ Dirección General de Vivienda y Suelo: Áreas Urbanas en España, 2021.
  13. ↑ Eurostat: Urban Audit: City Profiles – Las Palmas.
  14. ↑ Population on 1 January by age groups and sex – functional urban areas – Eurostat, 2015
  15. ↑ PopulationData.net: Espagne – World Gazetteer, 2015
  16. ↑ Eurostat: Population on 1 January by broad age group, sex and metropolitan regions.
  17. ↑ TRÁFICO DE PASAJEROS, OPERACIONES Y CARGA EN LOS AEROPUERTOS ESPAÑOLES 2015. aena.es. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. – AENA
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Las_Palmas_de_Gran_Canaria&oldid=73039203”