Ligota Prószkowska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ligota Prószkowska
wieś
Ilustracja
Szkoła w Ligocie Prószkowskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

opolski

Gmina

Prószków

Liczba ludności (2006)

880

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-060[2]

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0502500

Położenie na mapie gminy Prószków
Mapa konturowa gminy Prószków, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Ligota Prószkowska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Ligota Prószkowska”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ligota Prószkowska”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Ligota Prószkowska”
Ziemia50°33′14″N 17°49′54″E/50,553889 17,831667[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Ligota Prószkowska, dawniej także Ligota Proskowska[3] (dodatkowa nazwa w j. niem. Ellguth Proskau, od 1936 Frei Proskau[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Prószków.

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Ligota Prószkowska, po jej zniesieniu w gromadzie Prószków. Od 1950 miejscowość administracyjnie należy do województwa opolskiego.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Ligota występująca także w skróconej formie Lgota wywodzi się z języka staropolskiego i oznacza ulgę[5]. Ligota oznacza osadę założoną na surowym korzeniu z zastosowaniem dla jej nowych mieszkańców ulgi na zagospodarowanie. Miejscowości o tej nazwie pełniły funkcję podobną do dzisiejszych specjalnych stref ekonomicznych i były zwolnione z płacenia podatków co miało zainicjować ich rozwój[5].

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Ligota proskowska oraz nazwą zgermanizowaną Ellguth Proskau[6]. Spis ten również wywodzi nazwę Ligota z języka polskiego: "Ligota ist die polnische Benennung der verschiedenen Orte Elgot u. Ellguth"[7] czyli w tłumaczeniu na język polski "Ligota jest polskim znaczeniem różnych wsi o nazwie Elgot oraz Ellguth". Ze względu na polskie[5] pochodzenie nazwy w sierpniu 1936 roku w ramach akcji germanizacyjnej nazistowska administracja III Rzeszy zmieniła nazwę wsi ze zgermanizowanej na nową, całkowicie niemiecką - Frei Proskau[8].

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Ligota Prószkowska[9][10]
SIMC Nazwa Rodzaj
0998895 Pulów część wsi
0998866 Smolnik przysiółek

Historia[edytuj | edytuj kod]

Najstarsze o Ligocie pisane informacje datowane są na sam początek XIV w.: wieś wymieniana jest w księdze uposażeń biskupa wrocławskiego jako Elgotha, co zdaje się być przekształceniem „lgoty” - ulgi - osady zakładanej najczęściej wśród lasów, na tzw. wolnym pniu i zwolnionej na jakiś czas od powinności lennych.

W 1784 miejscowość opisano jako: wieś należąca do dóbr prószkowskich, oddalona 1 ⅛ mili od Opola, posiada kościół katolicki i szkołę, liczy 18 gospodarzy i chałupników, liczba mieszkańców wynosi 161[11].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Dziedziniec od zachodu
Wnętrze kościoła św. Mikołaja w Ligocie Prószkowskiej

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[12]:

  • kościół par. pw. św. Mikołaja, zbudowany w poł. XVIII w., w kościele znajduje się drewniana XIV wieczna gotycka rzeźba przedstawiająca św. Mikołaja

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 68203
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 652 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ Przedwojenna mapa WiG
  4. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  5. ↑ a b c Ligota w słowniku PWN
  6. ↑ Knie 1830 ↓, s. 138.
  7. ↑ Knie 1830 ↓, s. 430.
  8. ↑ Landkreis Oppeln. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  9. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  10. ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  11. ↑ red. Andrzej Hanich: Quellen zur Geschichte von Proskau. Źródła do dziejów Prószkowa. Opole: Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Parafia Rzymskokatolicka św. Jerzego w Prószkowie, Urząd Miasta i Gminy w Prószkowie, 2012, s. 463. ISBN 978-83-7126-283-8.
  12. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 99. [dostęp 2013-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Gmina Prószków
Miasto
Wsie
Osada
Integralne części wsi
  • Kącka Śluza
  • Kolonia Jaśkowice
  • Kolonia Przysiecka
  • Leśniki
  • Osiny
  • Pulów
  • Smolnik
  • Wolskie

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ligota_Prószkowska&oldid=72542941”