Mała Babia Góra – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mała Babia Góra (Cyl)
Ilustracja
Widok na Małą Babią Górę z Kościółków
Państwo

 Polska
 Słowacja

Położenie

Powiat Namiestowo, powiat suski

Pasmo

Beskid Żywiecki, Oravské Beskydy, Karpaty

Wysokość

1516 m n.p.m.

Wybitność

109 m

Położenie na mapie Beskidu Żywieckiego, Małego i Makowskiego
Mapa Beskidu Żywieckiego, Małego i Makowskiego z zaznaczoną granicą Polski, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mała Babia Góra (Cyl)”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mała Babia Góra (Cyl)”
Ziemia49°34′52,4″N 19°29′58,9″E/49,581222 19,499694
Mała Babia Góra widziana z przełęczy Brona

Mała Babia Góra lub Cyl (słow. Malá Babia hora, 1516 m)[1] – jeden z wierzchołków w masywie Babiej Góry. Według polskich geografów masyw ten należy do Beskidu Żywieckiego, według słowackich geografów są to Oravské Beskydy[2].

Topografia[edytuj | edytuj kod]

Mała Babia Góra jest trzecim co do wysokości szczytem w całych polskich Beskidach (po Diablaku i Pilsku). Znajduje się w północno-zachodniej grani tego masywu, pomiędzy Przełęczą Jałowiecką Południową (993 m) a płytką przełęczą Wołowisko oddzielającą Mała Babią Górę od niższego wierzchołka zwanego Niższym Cylem (ok. 1490 m). Wierzchołkami tymi i przełęczami biegnie granica polsko-słowacka i Wielki Europejski Dział Wodny[3]. W południowo-zachodnim kierunku (po słowackiej stronie) odchodzi od Cyla długi i całkowicie zalesiony grzbiet, który poprzez wierzchołki Borsučie (1004 m), Zadna Vysoká (993 m), Vysoká (966 m) i Taľagovka (912 m) opada do doliny Polhoranki[2]. Północne (polskie) zbocza Cyla poderwane są olbrzymim osuwiskiem Zerwy Cylowej[3].

Nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Istnieją różne teorie co do pochodzenia nazwy Cyl. Aleksy Siemionow uważa, że jest to nazwa dzierżawcza pochodząca od nazwiska, według Władysława Midowicza nazwa jest ludowego pochodzenia; tak nazwali ten wierzchołek mieszkańcy Zawoi, gdyż zimą w południe szczyt ten celuje (w ludowej gwarze cyluje) wprost w słońce[4].

Opis szczytu[edytuj | edytuj kod]

Wierzchołek Cyla jest trawiasty, dzięki temu roztacza się z niego szeroka panorama widokowa, podobna do tej z Diablaka. Obejmuje 3/4 horyzontu (jedynie w południowo-wschodnim kierunku widok przysłonięty jest przez szczyt Diablaka). Trawiasta jest również górna część słowackich stoków. Dawniej cały grzbiet Babiej Góry był wypasany, na północno-wschodnich stokach znajdowała się hala pasterska zwana Czarną Halą. Po utworzeniu Babiogórskiego Parku Narodowego wypas zniesiono, a trawiaste tereny stopniowo zarastają kosodrzewiną i lasem[3].

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

szlak turystyczny zielony szlak turystyczny niebieski Przełęcz Jałowiecka PółnocnaŻywieckie Rozstaje – Cyl – przełęcz BronaDiablak:
  • z przełęczy Brona 0.25 h (↓ 0:15 h), z Diablaka 1.10 h (z powrotem 1:15 h)
  • z Tabakowego Siodła 1:10 h (↓ 0.50 h)
Szlak czerwony czerwony (ze Słowacji) Orawska Półgóra – Cyl:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2020-10-01].
  2. a b c Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000. Kraków: Wyd. „Compass”, 2011, ISBN 978-83-7605-084-3
  3. a b c Stanisław Figiel, Piotr Krzywda. Beskid Żywiecki: przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, ISBN 83-89188-59-7.
  4. Władysław Midowicz. Nazewnictwo geograficzno-topograficzne [w:] Park narodowy na Babiej Górze. Przyroda i człowiek. wyd. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Kraków 1983 ISBN 83-01-04137-4, s. 273-282