Park Południowy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Park Południowy
Obiekt zabytkowy nr rej. A/1490/549/Wm z 24.04.1995 i A/1489/556/Wm z 2.11.1995[1]
Ilustracja
Mostek Wilhelma Hübnera[a] nocą
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Dzielnica

Borek

Powierzchnia

25[2] ha

Data założenia

1892

Projektant

Hugo Richter, Ferdinand Cohn

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, na dole znajduje się punkt z opisem „Park Południowy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Park Południowy”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Park Południowy”
Ziemia51°04′37,19″N 17°00′39,13″E/51,076997 17,010869

Park Południowy (niem. Südpark)[3]park we Wrocławiu, mieszczący się w południowej części osiedla Borek. Zaliczany jest do parków krajobrazowych o dużych walorach kompozycyjnych i dendrologicznych.

W przeciwieństwie do innych parków miasta utworzono go od podstaw, a nie poprzez adaptację terenów leśnych. W 1877 r. właściciel ziemski znacznych terenów, m.in. na południowych obrzeżach Wrocławia, w tym części Borku i pobliskich Partynic, wrocławski kupiec i filantrop Julius Schottländer, przekazał park miastu w zamian za przyłączenie Borku do miejskiej sieci gazowniczej, wodociągowej i kanalizacyjnej.

Na podarowanych miastu gruntach do 1892 r. architekt krajobrazu Hugo Richter i botanik Ferdinand Cohn stworzyli park krajobrazowy z polanami i dużym stawem[b], nad którym browarnik Georg Haase zbudował stylową restaurację[c] z wysoką wieżą, która działała do 1945 roku. Restauracji dziś nie ma, pozostał park ze stawem z wodotryskami, nad nim widokowy taras Landsberga, oraz wzgórze Bendera (od strony ul. A. Waligórskiego[4]) z małą altaną, ścieżki, polana, zadbane kwietniki i ogród bylinowy. W miejscu w którym działała restauracja znajduje się obecnie kameralny lokal Agawa[5].

Od 1995 r. park jest wpisany do rejestru zabytków[1]. Rośnie w nim 109 gatunków roślin; do atrakcji parku należą ciekawe okazy dendrologiczne cypryśnika błotnego (Taxodium distichum), tulipanowca amerykańskiego (Liriodendron tulipifera), orzesznika pięciolistkowego (Carya ovata), platana klonolistnego (Platanus x hispanica) i rzadko spotykanej w Polsce odmiany kasztanowca pospolitego (Aesculus hippocastanum 'Digitata')[2].

Od 5 września 2004 roku w parku stoi pomnik Fryderyka Chopina według projektu profesora warszawskiej ASP, Jana Kucza. Prawie czterometrowej wysokości brązowy monument przedstawia wyniszczonego suchotami kompozytora, siedzącego w sofie i zasłuchanego w dźwięki muzyki.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Fundatorem zbudowanego w latach 1895-1896 żelaznego mostku nad odpływem ze stawu w kierunku zachodnim był fabrykant Wilhelm Hübner.
  2. Staw w Parku zasilany jest dopływem z kanału podziemnego od strony wschodniej (pod ul. Sudecką), a odpływ po stronie zachodniej poprzez kanał podziemny pod ul. Powstańców Śl. łączy się dalej ze strugą Grabiszynka, która swój bieg naziemny rozpoczyna przy wzgórzu Mała Sobótka położonym nieco ponad 1 km na północny zachód od Parku.
  3. Restauracja ta mogła pomieścić 600 gości.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 204 [dostęp 2015-09-18].
  2. a b Park Południowy. Zarząd Zieleni Miejskiej we Wrocławiu. [dostęp 2023-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-02)]. (pol.).
  3. Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 653. ISBN 83-7384-561-5.
  4. Odkrywamy wrocławskie parki: park Południowy – niezwykły podarunek wrocławskiego kupca [online], Wroclaw.pl, 14 lipca 2023 [dostęp 2023-07-17] (pol.).
  5. Park Południowy Wrocław [online], VisitWroclaw.eu [dostęp 2023-07-17] (pol.).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]