Proteusz (księżyc) – Wikipedia, wolna encyklopedia
Zdjęcie wykonane przez sondę Voyager 2, 25 sierpnia 1989 | |
Planeta | |
---|---|
Odkrywca | Stephen Synnott, Voyager Imaging Team |
Data odkrycia | 16 czerwca 1989 |
Tymczasowe oznaczenie | S/1989 N1 |
Charakterystyka orbity | |
Półoś wielka | 117 646 km[1] |
Mimośród | 0,0005[1] |
Okres obiegu | 1,122 d[1] |
Prędkość orbitalna | 7,623 km/s |
Nachylenie do płaszczyzny Laplace’a | 0,075°[1] |
Długość węzła wstępującego | 315,131°[1] |
Argument perycentrum | 67,968°[1] |
Anomalia średnia | 250,938°[1] |
Własności fizyczne | |
Wymiary | 440×416×404 km[2] |
Objętość | 3,4 ± 0,4 ×107 km³ |
Masa | ~4,4 × 1019 kg |
Średnia gęstość | 1,3 g/cm³[3] |
Przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni | 0,06 m/s² |
Prędkość ucieczki | ~0,16 km/s |
Albedo | 0,096[3] |
Jasność obserwowana (z Ziemi) | |
Temperatura powierzchni | ~51 K |
Proteusz (Neptun VIII) – drugi pod względem wielkości księżyc Neptuna, odkryty w 1989 roku przez Stephena Synotta, na podstawie fotografii wykonanych przez sondę Voyager 2. Jego nazwa pochodzi od mitologicznego bożka morskiego, który potrafił dowolnie zmieniać swój wygląd[4].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Naukowcy przypuszczają, że ze średnicą ok. 420 km, Proteusz jest największym obiektem jaki może być nieregularną bryłą. Gdyby był odrobinę większy, znalazłby się w stanie równowagi hydrostatycznej i własna grawitacja nadałaby mu kulisty kształt. Nieco mniejszy od niego satelita Saturna, Mimas, jest w równowadze hydrostatycznej ze względu na niższą gęstość.
Mimo że Proteusz jest większy od zaobserwowanej w 1949 roku Nereidy, nie został odkryty przez ziemskie teleskopy. Jednym z powodów jest znacznie mniejsza odległość od Neptuna, drugim zaś to, że jest to jeden z najciemniejszych obiektów w Układzie Słonecznym. Podobnie jak Febe (księżyc Saturna), odbija on zaledwie 6% padającego nań światła. Powierzchnia Proteusza jest gęsto pokryta kraterami i nie przejawia śladów jakiejkolwiek aktywności geologicznej[4]. Jedyny nazwany krater na jego powierzchni to Pharos.
Istnieje również podobnie nazwana planetoida, (9313) Protea.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym
- Księżyce Neptuna – zestawienie podstawowych danych
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Planetary Satellite Mean Orbital Parameters. Jet Propulsion Laboratory, 2013-08-23. [dostęp 2016-02-14]. (ang.).
- ↑ David R. Williams: Neptunian Satellite Fact Sheet. NASA, 2015-10-13. [dostęp 2016-02-14]. (ang.).
- ↑ a b c Planetary Satellite Physical Parameters. Jet Propulsion Laboratory, 2015-02-19. [dostęp 2016-02-14]. (ang.).
- ↑ a b Proteus. [w:] Solar System Exploration [on-line]. NASA. [dostęp 2018-12-23]. (ang.).