Puchar Miast Targowych – Wikipedia, wolna encyklopedia

Puchar Miast Targowych
Inter-Cities Fairs Cup
Ilustracja
Dyscyplina

piłka nożna

Data założenia

1955

Data rozwiązania

1971

Zwycięzcy
Najwięcej zwycięstw

FC Barcelona (3 razy)

Puchar Miast Targowych (ang. Inter-Cities Fairs Cup) – europejskie klubowe rozgrywki piłkarskie, organizowane w latach 19551971. Utworzone zostały w celu promocji targów międzynarodowych – w turnieju startowały początkowo drużyny reprezentujące miasta targowe. Z czasem dołączyły do nich również zespoły zajmujące wysokie pozycje w ligach krajowych, nieuprawnione do startu w Pucharze Europejskich Klubów Mistrzowskich (poprzednik Pucharu Europy). W 1971 roku w jego miejsce utworzono Puchar UEFA. Europejska Federacja Piłkarska nie uznaje jednak Pucharu Miast Targowych za jej oficjalny turniej, a tym samym Pucharu UEFA za jego bezpośrednią kontynuację[1].

Historia rozgrywek[edytuj | edytuj kod]

Propozycja ustanowienia pucharowego turnieju międzynarodowego wyłącznie dla drużyn wywodzących się z krajów, których federacje piłkarskie należały do UEFA, przedstawiona została w 1954 roku. Pomysłodawca, Szwajcar Ernst Thommen, dyskutował o utworzeniu rozgrywek piłkarskich, dających szansę regularnej rywalizacji międzynarodowej klubom i miastom, podczas finałów mistrzostw świata w 1954 z kilkoma czołowymi działaczami i trenerami europejskimi (Węgier Gusztáv Sebes, Rosjanin Walentin Granatkin, Heinz Schoebel z NRD). W listopadzie 1954 idea została publicznie ogłoszona i niebawem zyskała kolejnych prominentnych zwolenników (przyszły prezydent FIFA Stanley Rous i wiceprezydent FIFA Ottorino Barassi). 2 marca 1955 na kongresie UEFA w Wiedniu ustalono regulamin nowych rozgrywek pod nazwą Puchar Miast Targowych, 18 kwietnia rozlosowano przeciwników, a 4 czerwca tego samego roku zainaugurowano rozgrywki. Startować miały w nich czołowe kluby piłkarskie lub reprezentacje wielkich miast organizujących imprezy targowe.

W pierwszej edycji, rozegranej w latach 1955–1958, zgłoszone zostały drużyny reprezentujące 12 miast (z których jedna – wiedeńska – wycofała się). Podzielono je na 4 grupy, w których każda z drużyn rozegrała z pozostałymi po 2 mecze. Zwycięzcy grup awansowali do rundy pucharowej – półfinału i finału, rozgrywanych w dwumeczach. Pierwszymi zdobywcami pucharu okazali się piłkarze FC Barcelona, pokonując w decydującym starciu reprezentację Londynu. Kolejną edycję turnieju (1958–1960) rozpoczęło 16 drużyn. Zrezygnowano w niej ostatecznie z przeprowadzania fazy grupowej – cały turniej rozgrywano systemem play-off (mecz – rewanż).

Od sezonu 1960/1961 rozgrywki przebiegały systemem jesień – wiosna. Obrońcy tytułu – FC Barcelona – wystąpili wówczas zarówno w Pucharze Miast Targowych, jak i Pucharze Europy – oba turnieje stanowiły dla siebie początkowo konkurencję. Z czasem Puchar Europy zyskał status najważniejszych zawodów klubowych w Europie (m.in. dlatego, że startowali w nim zawsze mistrzowie lig krajowych). Liczba drużyn przystępujących do rozgrywek zmieniała się, osiągając ostatecznie rekordową liczbę 64; liczba rund w poszczególnych sezonach doszła do 6. Z czasem w pucharze występowały również kluby nie pochodzące z miast targów międzynarodowych, a kwalifikacja do turnieju była uzależniona od pozycji w ligach krajowych. Jednym z fundamentów rozgrywek była zasada „jedno miasto, jedna drużyna”, zniesiona jedynie na czas sezonu 1961/1962. Dwukrotnie rozegrany jeden mecz finałowy (1964, 1965).

Rozgrywki o Puchar Miast Targowych zostały zdominowane przez drużyny reprezentujące Hiszpanię (6 zwycięstw, 9 drugich miejsc) i Anglię (4 zwycięstwa, 8 drugich miejsc). Ponadto po jednym triumfie odniosły zespoły z Węgier, Jugosławii i Włoch.

Ostatni sezon turnieju – 1970/1971 – zakończył się zwycięstwem Leeds United nad Juventusem. Następnie Leeds 22 września 1971 spotkał się z FC Barcelona (trzykrotnym triumfatorem) w meczu na Camp Nou. Stawką tego spotkania było zdobycie Pucharu Miast Targowych na własność. Trofeum trafiło ostatecznie do drużyny hiszpańskiej (wynik 2:1).

Puchar Miast Targowych został zastąpiony w sezonie 1971/1972 Pucharem UEFA.

Mecze finałowe[edytuj | edytuj kod]

Sezon Gospodarze Wynik Goście Stadion
1955/1958 Anglia Londyn XI 2:2 (1:2) FC Barcelona Stamford Bridge
Londyn
FC Barcelona 6:0 (3:0) Anglia Londyn XI Camp Nou
Barcelona
dwumecz – 8:2 dla FC Barcelona
1958/1960 Anglia Birmingham City 0:0 FC Barcelona St Andrew's Stadium
Birmingham
FC Barcelona 4:1 (2:0) Anglia Birmingham City Camp Nou
Barcelona
dwumecz – 4:1 dla FC Barcelona
1960/1961 Anglia Birmingham City 2:2 (0:1) Włochy AS Roma St Andrew's Stadium
Birmingham
Włochy AS Roma 2:0 (0:0) Anglia Birmingham City Stadio Olimpico
Rzym
dwumecz – 4:2 dla AS Roma
1961/1962 Valencia CF 6:2 (3:2) FC Barcelona Estadio Luis Casanova
Walencja
FC Barcelona 1:1 (0:0) Valencia CF Camp Nou
Barcelona
dwumecz – 7:3 dla Valencia CF
1962/1963 Dinamo Zagrzeb 1:2 (1:0) Valencia CF Maksimir
Zagrzeb
Valencia CF 2:0 (0:0) Dinamo Zagrzeb Estadio Luis Casanova
Walencja
dwumecz – 4:1 dla Valencia CF
1963/1964 Real Saragossa 2:1 (1:1) Valencia CF Camp Nou
Barcelona
1964/1965 Węgry Ferencvárosi TC 1:0 (0:0) Włochy Juventus F.C. Stadio Comunale
Turyn
1965/1966 FC Barcelona 0:1 (0:1) Real Saragossa Camp Nou
Barcelona
Real Saragossa 2:4 (1:1)
po dogrywce[2]
FC Barcelona La Romareda
Saragossa
dwumecz – 4:3 dla FC Barcelona
1966/1967 Dinamo Zagrzeb 2:0 (1:0) Anglia Leeds United Maksimir
Zagrzeb
Anglia Leeds United 0:0 Dinamo Zagrzeb Elland Road
Leeds
dwumecz – 2:0 dla Dinama Zagrzeb
1967/1968 Anglia Leeds United 1:0 (1:0) Węgry Ferencvárosi TC Elland Road
Leeds
Węgry Ferencvárosi TC 0:0 Anglia Leeds United Stadion Ludowy
Budapeszt
dwumecz – 1:0 dla Leeds United
1968/1969 Anglia Newcastle United 3:0 (0:0) Węgry Újpest FC St James’ Park
Newcastle upon Tyne
Węgry Újpest FC 2:3 (2:0) Anglia Newcastle United Megyeri út
Budapeszt
dwumecz – 6:2 dla Newcastle United
1969/1970 Belgia RSC Anderlecht 3:1 (2:0) Anglia Arsenal F.C. Stade Émile Versé
Bruksela
Anglia Arsenal F.C. 3:0 (1:0) Belgia RSC Anderlecht Highbury
Londyn
dwumecz – 4:3 dla Arsenalu Londyn
1970/1971 Włochy Juventus F.C. 2:2[3] (1:0) Anglia Leeds United Stadio Comunale
Turyn
Anglia Leeds United 1:1 (1:1) Włochy Juventus F.C. Elland Road
Leeds
dwumecz – 3:3, zwycięstwo Leeds United ze względu na większą liczbę bramek zdobytych na wyjeździe

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. UEFA Cup: All-time finals. UEFA, 2005-06-30. [dostęp 2009-05-24].
  2. Wynik meczu przed rozpoczęciem dogrywki – 2:3.
  3. Pierwszy mecz finałowy został przerwany w 51. minucie z powodu ulewy przy wyniku 0:0; powtórzony został dwa dni później.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]