Straż przyboczna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Straż przyboczna
用心棒
Gatunek

dramat
kryminał

Data premiery

25 kwietnia 1961
kwiecień 1962[1] (Polska)

Kraj produkcji

Japonia

Język

japoński

Czas trwania

110 min

Reżyseria

Akira Kurosawa

Scenariusz

Ryūzō Kikushima

Główne role

Toshirō Mifune
Eijirō Tōno
Tatsuya Nakadai
Yōko Tsukasa
Seizaburō Kawazu
Takashi Shimura
Kamatari Fujiwara

Muzyka

Masaru Satō

Zdjęcia

Kazuo Miyagawa

Scenografia

Yoshirō Muraki

Kostiumy

Yoshirō Muraki

Montaż

Akira Kurosawa

Produkcja

Akira Kurosawa

Wytwórnia

Tōhō

Dystrybucja

Tōhō

Kontynuacja

Sanjūrō: samuraj znikąd

Straż przyboczna (jap. 用心棒 Yōjinbō) – japoński film z 1961 roku w reżyserii Akiry Kurosawy. Został zremake’owany dwukrotnie: w 1964 roku nieoficjalnie przez Sergio Leone jako Za garść dolarów[2] oraz w 1996 roku oficjalnie przez Waltera Hilla jako Ostatni sprawiedliwy[3].

Fabuła

[edytuj | edytuj kod]

1860 rok. Jest to historia rōnina, samuraja bez swego pana, który wędrując w poszukiwaniu szczęścia, trafia do miasteczka terroryzowanego przez dwie zwalczające się bandy. Rōnin jest świetnym szermierzem i oba gangi zabiegają o niego. On zaś okazuje się równie znakomitym graczem i tak prowadzi rozgrywkę, że na placu boju nie pozostanie nikt żywy.

Obsada

[edytuj | edytuj kod]

Kontrowersje

[edytuj | edytuj kod]

Po wejściu na ekrany kin spaghetti westernu Za garść dolarów, Akira Kurosawa oskarżył reżysera tego filmu (Sergio Leone) o splagiatowanie jego Straży przybocznej[4].

Zdjęcia

[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia do filmu realizowane były na terenie Japonii[5].

Odniesienia w kulturze popularnej

[edytuj | edytuj kod]
  • Włoski western Django był wzorowany na Straży przybocznej oraz jego remake’u Za garść dolarów[6].
  • Japoński film Machibuse z 1970 roku, również z Mifune w roli głównej, nawiązuje do Straży przybocznej, gdzie też grany przez niego rōnin zachowuje się podobnie jak Sanjūrō i jest nazywany „Yōjinbō”[7].
  • Samuraj Futaba, odgrywany przez Johna Belushiego w Saturday Night Live jest parodią Sanjūrō[8].
  • Argetyńsko-amerykański film fantasy The Warrior and the Sorceress fabularnie jest podobny do Straży przybocznej, do tego stopnia, że grający w nim David Carradine sądził, że to oficjalny remake[9].
  • Fabuła Straży przybocznej została sparodiowana w 42. odcinku anime Pokémon: Indigo League, „Tai ketsu! Pokemonjimu!”, gdzie bohaterowie docierają do miasteczka widma rujnowanego przez dwie konkurencyjne szkoły Pokémon, pretendujące do zdobycia tytułu oficjalnego stadionu Pokémon. Tak jak Sanjūrō, Ash wymyśla na poczekaniu pseudonim dla postronnych patrząc się na obiekt, w tym przypadku na keczup[10].
  • Odcinki 23. i 26. serialu animowanego Samuraja Jacka nawiązywały do Straży przybocznej. Ogólny wpływ film (i ogólnie filmów Kurosawy) na serial został zauważony przez Matthew Millheisera na serwisie DVD Talk[11].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Idziemy do kina. „Film”. 16, s. 15, 1962-04-22. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe. 
  2. Baradwaj Rangan: Yojimbo, A Fistful of Dollars and the curious case of Kurosawa vs Leone. Firstpost, 2017-12-18. [dostęp 2021-08-26]. (ang.).
  3. A Comparison of 'Yojimbo', 'A Fistful of Dollars' and 'Last Man Standing'. h2g2, 2003-09-30. [dostęp 2021-09-08]. (pol.).
  4. Elżbieta Ciapara. Mity filmowe. Akira Kurosawa oskarżył Leone o plagiat. „Film”, s. 64, listopad 2011. 
  5. Straz przyboczna (1961) Filming Locations. IMDb. [dostęp 2014-10-17]. (ang.).
  6. Howard Hughes: Once Upon a Time in the Italian West. Londyn: I.B. Tauris, 2004, s. 58. ISBN 1-85043-896-X.
  7. Incident at Blood Pass Liner Notes. AnimEigo. [dostęp 2021-09-08]. (ang.).
  8. Allen Barra: That Nameless Stranger, Half a Century Later. The Wall Street Journey, 2010-08-17. [dostęp 2021-09-08]. (ang.).
  9. David Carradine: Endless Highway.. Boston: Journey Editions, 1995, s. 539. ISBN 1-885203-20-9.
  10. たいけつ!ポケモンジム!. Yūsaku Takeda (reż.), Junki Takegami (scen.). Pokémon: Indigo League. TV Tokyo. 30 kwietnia 1998. Odcinek 42, sezon 1.
  11. Matthew Millheiser: Samurai Jack: Season 1. DVD Talk, 2004-05-04. [dostęp 2021-09-08]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]