Zubrzyk – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zubrzyk
wieś
Ilustracja
Widok na wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

Gmina

Piwniczna-Zdrój

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

33-350[2]

Tablice rejestracyjne

KNS

SIMC

0459885

Położenie na mapie gminy Piwniczna-Zdrój
Mapa konturowa gminy Piwniczna-Zdrój, na dole znajduje się punkt z opisem „Zubrzyk”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Zubrzyk”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Zubrzyk”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Zubrzyk”
Ziemia49°23′17″N 20°45′22″E/49,388056 20,756111[1]
Zabytkowa cerkiew św. Łukasza
Zdjęcie od frontu na cerkiew

Zubrzyk (j. łemkowski Зубрик) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Piwniczna-Zdrój.

Wieś biskupstwa krakowskiego w powiecie sądeckim w województwie krakowskim w końcu XVI wieku[3]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Mała wieś nad Popradem, u stóp Zubrzego Wierchu (860 m n.p.m.), graniczy z Wierchomlą Wielką i Żegiestowem (gm. Muszyna), a przez Poprad ze słowacką wsią Zavodie. Przez wieś przebiega droga wojewódzka 971 oraz linia kolejowa nr 96.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Zubrzyk był miejscowością, którą od połowy XVI w. zamieszkiwali Łemkowie. Do okresu zaborów stanowiła część państwa muszyńskiego biskupów krakowskich. W 1947 w ramach akcji „Wisła” ludność łemkowska została wysiedlona na Ziemie Odzyskane. Pozostała po nich zabytkowa cerkiew greckokatolicka wybudowana w 1875 roku, która obecnie funkcjonuje jako kościół rzymskokatolicki. Po wykonanym w 2001 roku odwiercie powstała niewielka rozlewnia wody mineralnej[4].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[5].

  • cerkiew, obecnie kościół filialny pw. św. Łukasza, otoczenie, ogrodzenie, drzewostan.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

W 1921 roku spośród 312 mieszkańców 16 było wyznania rzymskokatolickiego, 292 greckokatolickiego i 4 mojżeszowego. Odzwierciedleniem wyznania była zadeklarowana narodowość – polska dla 16 osób, rusińska dla 292 i żydowska dla 4[6].

Ludność według spisów powszechnych, w 2009 roku wg PESEL[6][7][8][9].

Budynki mieszkalne
Rok 1900 1921 1931 2002
Liczba 56 60 61 59
Zwierzęta hodowlane w 1900 roku[7]
Zwierzęta Konie Bydło Owce Świnie
Liczba 15 194 188 52

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 162414
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1639 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 100.
  4. Położenie i historia Zubrzyka. [dostęp 2012-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-07)].
  5. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-15].
  6. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XII - Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
  7. a b Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, "Galizien", Wien 1907
  8. Statystyka Polski , t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny
  9. Statystyka Polski seria C ,z . 88 Warszawa 1938 Główny Urząd Statystyczny