1556 Marmara Denizi depremi - Vikipedi

1556 Marmara Denizi Depremi
10 Mayıs 1556 tarihli depremin İstanbul'da yarattığı hasarı gösteren bu gravür, aynı yıl, Nürenberg'de bir gazetede basılmıştı. İnsanlar kaçışmakta ve deniz şiddetle dalgalanmaktadır. Üstte ortada bir kuyruklu yıldız, sağda da bir ay tutulması çizilmiştir (24 Mayıs'ta kısmi bir ay tutulması olmuştu). Ortanın sağındaki kubbeli yapı muhtemelen Ayasofya'yı temsil etmektedir ama üç minaresi görünmemektedir. Resmin bulunduğu metinde, depremden evvel, 5 Mart'ta beliren bir kuyruklu yıldızın 12 gün boyunca görülmeye devam ettiği yazmakdadır. Orta Çağ Avrupalılarının inancına göre bir kuyruklu yıldız yakında olacak bir bir facianın işaretidir, nitekim Kutsal Roma İmparatoru V. Karl bu resimde görülen 1556 kuyruklu yıldızının korkusundan tahtını terkedip kendini dine adamıştır.
Yerel tarih10 Mayıs 1556
Büyüklük7.4 Mw
Etkilenen ülkeler/bölgeler Osmanlı Devleti

10 Mayıs 1556 Marmara Denizi depremi orta Marmara Denizi'nin kuzey sahilleri, İstanbul ve Bursa'da hissedilmişti[1][2]

Deprem, Marmara Denizi'nin doğu kısmında, Orta Sırt Kuzey Fayı'nda meydana gelmiş ve Richter ölçeğine göre 7.4 büyüklüğünde olduğu hesaplanmıştır. Aynı fay üzerinde 200-300 yıl aralıklarla depremler meydana gelmiş, fayın o noktasında meydana gelen bu deprem dizisinin bir evvelkisi 1346 depremine, bir sonraki ise 1766 Büyük İstanbul Depremi'ne neden olmuştur.[2]

Deprem, güneşin batmasından sonra çok şiddetli bir rüzgarla birlikte gerçekleşmiş,[3] İstanbul'daki zararlar arasında Fatih Camii, Ayasofya Camii ve surlarda hasar olduğu kaydedilmiştir. Tarihî kayıtlarda anlatılan hasar miktarı bu depremin şiddetinin Mercalli şiddet ölçeği'nde VIII'e karşılık geldiğini göstermektedir. Buna karşın 10 Ekim 1509'da depremi X gücündeydi. 1556 depremi, 989 ve 1509 depremleri kadar çok İstanbul'a zarar vermemiştir.[2]

10 Mayıs 1556 tarihinde Marmara Denizi'nde meydana gelen deprem, tarihteki en büyük İstanbul depremlerinden biridir. Yaklaşık olarak 8 şiddetinde olduğu tahmin edilen deprem, İstanbul'da ve çevresinde büyük yıkımlara ve kayıplara neden olmuştur. Depremin merkez üssü, bugünkü İstanbul Boğazı'nın güney girişi yakınlarındaki Adalar açıklarındaydı. Deprem sonrasında, Büyükçekmece, Silivri, Çorlu ve Tekirdağ gibi birçok yerleşim yerinde büyük hasarlar meydana gelmiştir. Yaklaşık olarak 10.000 kişinin hayatını kaybettiği bu deprem, tarihteki en yıkıcı doğal afetlerden biridir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Ambrasey, NN, Finkel, CF. "Long Term seismicity of Istanbul and of the Maramara Sea Region". Terra Nova. Cilt 3. ss. 527-539. doi:10.1111/j.1365-3121.1991.tb00188.x. 
  2. ^ a b c "Marmara DenizindeTarihsel Depremler: Yerleri, Büyüklükleri, Etki alanları ve Güncel Kırılma Olasılıkları" (PDF). 10 Mart 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2010. 
  3. ^ "Fatih Camii depreme şerbetli". Hürriyet. 22 Ağustos 1999. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2010.