French
Deutsch1881 Sakız Adası depremi - Vikipedi
 Depremden sonraki görüntü. Charles Barbant tarafından çizilmiştir. | |
  | |
| Yerel tarih | 3 Nisan 1881 |
|---|---|
| Yerel saat | 13.40[1] |
| Büyüklük | 6,5 Mw, 7,3 Ms |
| Merkez üs | 38°15′N 26°15′E / 38.25°K 26.25°D |
| Maks. şiddet | XI (Aşırı)[2] |
| Etkilenen ülkeler/bölgeler | Sakız Adası, Çeşme, Alaçatı |
| Kayıplar | 7.866 ölü[2] |
1881 Sakız Adası depremi, 3 Nisan 1881 tarihinde Sakız'da meydana gelen 6,5 Mw büyüklüğündeki bir depremdir. Deprem, Sakız Adası başta olmak üzere Çeşme ve Alaçatı'yı etkiledi ve 7.866 can kaybına neden oldu. Deprem, 19. yüzyılda Sakız Adası'nı etkileyen en büyük üç olaydan biridir.[3]
Tektonik durum[değiştir | kaynağı değiştir]
Ege Denizi, Afrika levhasının Ege Denizi levhasının altına girmesinden kaynaklanan, genişlemeli tektonik bir bölgedir.[4]
Deprem[değiştir | kaynağı değiştir]
Deprem, 3 Nisan 1881 tarihinde yerel saate göre 13.40'da (UTC: 11.40) gerçekleşti. Merkez üssü Sakız Adası'nın güneydoğu kesimindeydi ve burada şiddet, Mercalli şiddet ölçeğine göre IX (Çok yıkıcı) seviyesine ulaştı. İzoseist haritalar, Türkiye anakarasının Karaburun Yarımadası'nın batı ucunu etkileyen VIII (Yıkıcı) yoğunluk alanıyla batıdan doğuya doğru bir uzama gösterdi. 2.5 m'ye kadar dikey hareketler gözlemlendi.[1] Deprem büyüklüğü için, 6,5 Mw ve 7,3 Ms arasında değişen büyüklükler tahmin edilmiştir.[2]
Hasar[değiştir | kaynağı değiştir]
Sakız şehri büyük ölçüde harap oldu ve sokakların darlığı nedeniyle birçok can kaybına neden oldu.[1] Adanın geri kalanında 64 köyden 25'i yıkıldı, 17'si ağır hasar gördü. Çeşme ve Alaçatı'da evlerin yaklaşık %40'ı yıkıldı.[1]
Türkiye anakarasında depremin etkilediği bölgede, yolcu gemisi Aya Evangelistra'nın kıyıdan geçişini izlemek için çoğu kişi evinde değildi. Muhtemelen bu sebepten dolayı Türkiye'deki can kaybı sayısı az oldu.[1]
Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]
Depremden önce, adada 1822 yılında Sakız Adası Katliamı ve 1833 yılında portakal kıtlığı yaşanmıştı. Deprem yaşandıktan sonra birçok Sakız Adası sakini adayı terk etti.[5] Bu olaylar, Sakız Adası'nda yaygın bir yoksulluğa ve yetersiz nüfusa sebep oldu.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e Altinok, Y.; Alpar B.; Özer N.; Gazioglu C. (2005). "1881 and 1949 earthquakes at the Chios-Cesme Strait (Aegean Sea) and their relation to tsunamis" (PDF). Natural Hazards and Earth System Sciences. 5 (5): 717-725. Bibcode:2005NHESS...5..717A. doi:10.5194/nhess-5-717-2005. 11 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Temmuz 2010.
- ^ a b c National Geophysical Data Center / World Data Service (NGDC/WDS): NCEI/WDS Global Significant Earthquake Database. NOAA National Centers for Environmental Information (1972). "Significant Earthquake Information". NOAA National Centers for Environmental Information. doi:10.7289/V5TD9V7K. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2022.
- ^ a b Argenti, P. (1941). Chius Vincta: or, The occupation of Chios by the Turks, 1566 and their administration of the island 1566-1912 : described in contemporary diplomatic reports and official dispatches. Cambridge University Press. s. 264. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2010.
- ^ Karakostas, V. G.; Papadimitrio, E. E.; Trano, M. D.; Papazachos, C. B. (2007). "Active seismotectonic structures in the area of Chios Island, North Aegean sea, revealed from microseismicity and fault plane solutions" (PDF). 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2010.
- ^ Woodward, J. (2009). The physical geography of the Mediterranean. s. 485. ISBN 978-0-19-926803-0.