Stalag 319 - Vikipedi

Stalag 324
Brzeska ve Okszowska sokaklarında yer alan Stalag 319 mağdurları anısına dikilen anıt.
KuruluşTemmuz 1941
KapanışNisan 1944
TürNazi toplama kampı
Konum
Hizmet bölgesiNazi Almanyası
Ana kurumWehrmacht
Kamp alannda yer alan toplu mezarlar.

Stalag 319, Temmuz 1941 - Nisan 1944 arasında yılında Chełm'de kurulan Nazi esir kampı.[1] Kampta yaklaşık 180 bin Sovyet askeri kaldı. Savaştan sonra kamp mezarlığında 60 bin kişinin cesedi bulundu. Ayrıca tanıkların ifadelerine göre buradaki 30 bin civarında kişi savaş sona ermeden önce Naziler tarafından yakıldı.[2][3] Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi burada öldürüldü.

Kampın yapısı ve savaş esirleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Stalag 319, Polonya'nın Nazi Almanyası tarafından kurulan en büyük esir kamplarından biriydi. 319 A, 319 B ve, 319 C adındaki üç alt kamptan oluşuyordu. Bunun dışında bölgedeki yaklaşık 12.000 esir içeren birkaç alt kamp da bu ana kampa dahildi. Kamp, esas olarak Sovyet ve Polonyalı savaş esirlerinden oluşuyordu. 1941'den sonra Nazilerin işgal ettiği bölgelerden gelen İtalyan, Belçika ve İngilizler esirlerde bu kampa getirildi.

Kurbanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yetersiz beslenme, bulaşıcı hastalıkların yayılması, insanlık dışı çalışma koşulları ve sık sık yapılan infazlar (Yahudi askerler, Romanlar veya üst düzey memurlar anında infaz edildi), büyük ölümlere neden oldu. Stalag 319'daki yaklaşık 200.000 esirin, yaklaşık 90.000 civarının öldüğü varsayılmaktadır. 1942'de SS ve Sonderkommando yaklaşık 30 000 tutukluyu infaz etti. İlerleyen yıllarda kamp yetkilileri on binlerce cesedin yakıldığı bir krematoryum kurdu. Resmi olmayan bilgilere göre ise Chełm'de "çiğneme arabaları" kullanılmıştır.[4]

Savaştan sonra[değiştir | kaynağı değiştir]

Günümüzde şehirde iki mezarlık bulunmaktadır. Bunlardan ilkinde 60.000'den fazla kişi gömülüdür. 1960'larda mezarlık, küçük bir anıtın bulunduğu geçici bir duvarla çevrildi. Birçok toplu mezar halen duvarın dışındadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Andrzej Rybak, Stalag 319 w Chełmie. Zarys dziejów, Chełm 2004.
  2. ^ Snyder, Timothy (2011). Skrwawione ziemie (Lehçe). Świat Książki. s. 203-204. ISBN 978-83-7799-456-6. 
  3. ^ Datner, Szymon (1961). Zbrodnie Wehrmachtu na jeńcach wojennych w II wojnie światowej (Lehçe). Wydawnictwo MON. s. 319. 
  4. ^ A. Rybak, Stalag 319 w Chełmie. Zarys dziejów, Chełm 2004, s. 153-156.