Pomnik Zygmunta Berlinga w Warszawie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pomnik Zygmunta Berlinga
Ilustracja
Nieistniejący obecnie monument w czerwcu 2019
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

ul. Wał Miedzeszyński przy skrzyżowaniu z Trasą Łazienkowską (po stronie północnej)

Projektant

Kazimierz Danilewicz

Całkowita wysokość

6[1] m

Data odsłonięcia

1985

Data likwidacji

2019

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Zygmunta Berlinga”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Zygmunta Berlinga”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Zygmunta Berlinga”
Ziemia52°13′37,12″N 21°03′17,58″E/52,226978 21,054883
Multimedia w Wikimedia Commons

Pomnik Zygmunta Berlinga[2] – pomnik Zygmunta Berlinga, który w latach 1985–2019 znajdował się w Warszawie przy ulicy Wał Miedzeszyński, w pobliżu skrzyżowania z Trasą Łazienkowską.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Monument został odsłonięty w 1985[2] w miejscu, skąd we wrześniu 1944 żołnierze 3 Dywizji Piechoty im. Romualda Traugutta dokonali desantu na przyczółek czerniakowski[3]. Znajdujący się w pobliżu most Łazienkowski nosił w latach 1981–1998 imię Zygmunta Berlinga[4].

Po 1989 monument był kilkakrotnie oblewany czerwoną farbą[5]. Miał zostać usunięty na podstawie tak zwanej ustawy dekomunizacyjnej z 2016[6] i do końca 2019 przeniesiony do magazynu Muzeum Historii Polski[7]. Jednak 4 sierpnia 2019 rzeźba została rozbita, a na cokole namalowano Znak Polski Walczącej[8].

Zniszczona rzeźba została zmagazynowana przez Urząd Dzielnicy Praga-Południe[7]. O odbudowę pomnika do prezydenta Warszawy zaapelował Włodzimierz Czarzasty, przewodniczący Sojuszu Lewicy Demokratycznej[9].

Zgodnie z informacją przekazaną przez miejskiego konserwatora zabytków pomnik nie będzie odbudowany i zostanie przekazany do muzeum[10].

Projekt i wymowa[edytuj | edytuj kod]

Monument został zaprojektowany przez Kazimierza Danilewicza[2]. Trzymetrowa rzeźba generała została wykonana z białego marmuru pochodzącego z Kojełgi, natomiast trzymetrowy cokół z napisem Generał broni Zygmunt Berling 1896–1980 z czerwonego wapienia kieleckiego[11]. Na frontowej ścianie pomnika umieszczono wyrytego w piaskowcu orła[2]. Zwrócona w stronę lewobrzeżnej Warszawy[2] postać trzymającego w prawej dłoni lornetkę generała została pokazana od kolan w górę, co było interpretowane jako niemożność udzielenia pomocy walczącemu miastu[11].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • Rzeźba Zygmunta Berlinga
    Rzeźba Zygmunta Berlinga
  • Pomnik oblany czerwoną farbą, 7 sierpnia 2008
    Pomnik oblany czerwoną farbą, 7 sierpnia 2008
  • Monument i jego najbliższe otoczenie, czerwiec 2019
    Monument i jego najbliższe otoczenie, czerwiec 2019
  • Rozbita rzeźba, 5 sierpnia 2019
    Rozbita rzeźba, 5 sierpnia 2019

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 159. ISBN 83-88973-59-2.
  2. ↑ a b c d e Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, s. 92. ISBN 83-7005-211-8.
  3. ↑ Lesław M. Bartelski: Praga. Warszawskie Termopile 1944. Warszawa: Fundacja „Wystawa Warszawa Walczy 1939–1945”, 2000, s. 158. ISBN 83-87545-33-3.
  4. ↑ Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 401. ISBN 83-86619-97X.
  5. ↑ Marcin Szaflarski. Berling znów oblany farbą. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 4 sierpnia 2017. 
  6. ↑ Ustawa z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki (Dz.U. z 2018 r. poz. 1103)
  7. ↑ a b Pomnik Berlinga w czterech częściach, policja zatrzymała jedną osobę. tvnwarszawa.tvn24.pl, 2019-08-05. [dostęp 2019-08-07].
  8. ↑ Tomasz Urzykowski: Przewrócony pomnik Berlinga rozbił się na kawałki. Policja szuka sprawcy. wyborcza.pl, 4 sierpnia 2019. [dostęp 2019-08-07].
  9. ↑ W. Czarzasty apeluje do prezydenta stolicy o odbudowę pomnika Berlinga. dzieje.pl. [dostęp 2019-10-09].
  10. ↑ „Pomnik Berlinga nie może zostać odbudowany”. Ustawą dekomunizacyjną został wskazany do usunięcia. [w:] Polsat News [on-line]. polsatnews.pl. [dostęp 2019-08-07].
  11. ↑ a b Paweł Giergoń: Warszawa – pomnik Zygmunta Berlinga. sztuka.net. [dostęp 2019-08-07].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1990, s. 92. ISBN 83-7005-211-8.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pomnik_Zygmunta_Berlinga_w_Warszawie&oldid=70018413”