Sąd Okręgowy w Przemyślu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Sąd Okręgowy w Przemyślu
Państwo

 Polska

Data założenia

1 maja 2005

Dziedzina

Sądy powszechne

Prezes

Mariusz Fołta

Adres

ul. Konarskiego 6,
37-700 Przemyśl

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Sąd Okręgowy w Przemyślu”
49°46′53,9″N 22°46′49,3″E/49,781647 22,780357
Strona internetowa

Sąd Okręgowy w Przemyślu – organ wymiaru sprawiedliwości z siedzibą przy ul. Konarskiego 6 w Przemyślu. Przynależy do jurysdykcji Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie.

Status prawny[edytuj | edytuj kod]

Sąd okręgowy jest państwową jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. W polskim wymiarze sprawiedliwości jest zasadą, że w pierwszej instancji orzeka sąd rejonowy, natomiast sąd okręgowy orzeka jako sąd pierwszej instancji tylko w sprawach o zbrodnie i niektóre występki. Na wniosek sądu rejonowego sąd apelacyjny może przekazać sądowi okręgowemu do rozpoznania w I instancji sprawę o każde przestępstwo ze względu na szczególną wagę lub zawiłość tej sprawy.

Sąd Okręgowy stanowi element władzy sądowniczej sprawującej wymiar sprawiedliwości na podstawie Konstytucji RP[1]. Sposób organizacji Sądu reguluje ustawa o ustroju sądów powszechnych[2], a także akty wykonawcze[3].

Obszar właściwości;

Struktury organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Sądy okręgowe funkcjonują w strukturach sądów powszechnych, które rozstrzygają wszelkie sprawy z zakresu prawa karnego, cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, które nie są zastrzeżone dla innych sądów.

W Sądzie Okręgowym w Przemyślu utworzono następujące wydziały[4]:

  • Wydział I Cywilny[5].
  • Wydział II Karny[6].
  • Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych[7].

Historia[edytuj | edytuj kod]

29 września 1855 roku rozporządzeniem władz austriackich rozpoczął działalność C.K. Sąd Obwodowy w Przemyślu. Sądowi Obwodowemu podlegały sądy okręgowe w: Przemyślu, Baligrodzie, Birczy, Brzozowie, Bukowsku, Dobromilu, Dubiecku, Dukli, Jarosławiu, Jaworowie, Krakowcu, Krośnie, Lesku, Lutowiskach, Mościskach, Niżankowicach, Przemyślu, Radymnie, Rymanowie, Sanoku, Sieniawie, Ustrzykach Dolnych, Sadowej Wiszni i Nowym Żmigrodzie[8].

W 1868 roku sądy obwodowe zostały przemianowane na powiatowe. W 1887 roku został utworzony Sąd Obwodowy w Sanoku, do którego wyłączono sądy powiatowe w: Sanoku, Baligrodzie, Birczy, Brzozowie, Bukowsku, Lesku, Lutowiskach, Rymanowie, Ustrzykach Dolnych[9]. W 1888 roku utworzono Sąd Obwodowy w Jaśle, do którego wyłączono sądy powiatowe w: Dukli, Krośnie, Nowym Żmigrodzie[8].

W 1919 roku C.K. Sąd Obwodowy w Przemyślu został przekształcony w Sąd Okręgowy, któremu podlegały sądy powiatowe w Dobromilu, Dubiecku, Jarosławiu, Jaworowie, Krakowcu, Mościskach, Niżankowicach, Pruchniku, Przemyślu, Radymnie, Sądowej Wiszni i Sieniawie. Sąd Okręgowy w Przemyślu przynależał do jurysdykcji Sadu Apelacyjnego we Lwowie[8].

5 września 1944 roku przywrócono w Przemyślu działanie sądownictwa. Sądowi okręgowemu podlegały sądy grodzkie w : Przemyślu, Jarosławiu, Dubiecku, Pruchniku, Sieniawie, Radymnie i Birczy. W 1950 roku sądy grodzkie w miastach powiatowych przemianowano na powiatowe. 1 stycznia 1951 roku w Rzeszowie powołano Sąd Wojewódzki, a w Przemyślu w miejsce sądu okręgowego powołano Wydział Zamiejscowy Sądu Wojewódzkiego w Rzeszowie[8].

W wyniku reformy administracyjnej i utworzenia województwa przemyskiego, 1 czerwca 1975 roku na mocy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości utworzono Sąd Wojewódzki w Przemyślu. W wyniku kolejnej reformy administracyjnej i utworzenia województwa podkarpackiego 1 stycznia 1999 roku zmieniono nazwę sądu na Sąd Okręgowy w Przemyślu. 1 czerwca 2000 roku okręg przemyski włączono do rzeszowskiego, a sąd przemianowano na Ośrodek Zamiejscowy Sądu Okręgowego w Rzeszowie, a 1 lipca 2001 roku na Ośrodek Zamiejscowy Sądu Okręgowego w Krośnie[8].

26 kwietnia 2005 roku sędzia Marek Byliński został mianowany pełnomocnikiem Ministra Sprawiedliwości w sprawie zorganizowania sądu okręgowego. 1 maja 2005 roku ponownie utworzono Sąd Okręgowy w Przemyślu. W skład okręgu przemyskiego weszły sądy rejonowe w Przemyślu, Jarosławiu, Przeworsku i Lubaczowie. 1 stycznia 2013 roku sądy rejonowe w Przeworsku i Lubaczowie zostały zniesione, a wydziały zamiejscowe przyłączone do sądu rejonowego w Jarosławiu. 1 stycznia 2015 roku odtworzono sąd rejonowy w Przeworsku, a 1 lipca 2015 roku odtworzono sąd rejonowy w Lubaczowie. 1 grudnia 2018 roku w sądzie okręgowym zniesiono Wydział IV Penitencjarny i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483
  2. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 217), w skrócie u.s.p.
  3. W szczególności rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2019 r. – Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2514), zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowej (Dz. Urz. MS z 2019 r. poz. 138) oraz rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie nadzoru administracyjnego nad działalnością administracyjną sądów powszechnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1166)
  4. Struktura organizacyjna
  5. Wydział I Cywilny
  6. Wydział II Karny
  7. Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
  8. a b c d e f Historia sądu
  9. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1888 (s. 65-67), Lwów. Nakładem c. k. Namiestnictwa. Z drukarni Wł. Łozińskiego. (Zarządca W. J. Weber,) 1888. [dostęp 2022-12-13]