Tramwaje w Wojkowicach – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tramwaje w Wojkowicach
tramwaj
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Wojkowice

Lata funkcjonowania

1955–2006

Infrastruktura
Schemat sieci
Mapa z przebiegiem linii tramwajowych na terenie Wojkowic
     Linie zlikwidowane

Tramwaje w Wojkowicachlinia tramwajowa[wymaga weryfikacji?], funkcjonująca w latach 1955–2006 na terenie miasta Wojkowice (powiat będziński), będąca jedną z części transportu tramwajowego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii[wymaga weryfikacji?]. W całej historii tramwajów w Wojkowicach kursowała jedna linia nr 25 łącząca miejscowość z Dąbrową Górniczą.

Pierwszym pomysłodawcą budowy linii tramwajowej z Będzina w kierunku Grodźca i Wojkowic był Stanisław Ciechanowski, właściciel Grodzieckiego Towarzystwa Kopalń Węgla i Cementowni, który w 1898 r. uzyskał na nią zgodę od władz Będzina. Inwestycja ta nie doszła jednak do skutku[1].

Podczas I wojny światowej niemieckie władze okupacyjne rozważały budowę linii tramwajowej z Bytomia do Będzina przez Wojkowice i Grodziec. W ramach tego projektu ułożono kilkaset metrów torowiska w Brzezinach Śląskich. Również w okresie międzywojennym planowano budowę linii tramwajowej Bytom–Będzin, jednak powstał tylko fragment tej linii pomiędzy Będzinem a Wojkowicami[1].

Do pomysłu budowy linii z Będzina do Bytomia przez Grodziec i Wojkowice powrócono po II wojnie światowej w ramach planu sześcioletniego i była to pierwsza inwestycja komunikacyjna w Zagłębiu Dąbrowskim w ramach tego planu. W 1950 r. ruszyły prace przygotowawcze od strony Będzina w kierunku Grodźca, a cały odcinek Będzin–Grodziec oddano do użytku 22 stycznia 1951 r. Była to linia jednotorowa z dwiema mijankami, po której kursowały tramwaje linii nr 25 w relacji z mostu na Przemszy w Będzinie do browaru w Grodźcu. Wkrótce potem linie tę przedłużono do dworca kolejowego w Będzinie, dzięki czemu osiągnęła długość 4,4 km[1].

W 1955 r. rozpoczęto budowę torowiska od Grodźca do Wojkowic-Żychcic, a oddanie inwestycji do użytku nastąpiło 27 października 1957 r. Cała linia Będzin–Wojkowice miała łącznie 12 km długości i pięć mijanek[1]. Linia rozpoczynała bieg na będzińskim pl. 3 Maja[2] i miała charakter kolejki podmiejskiej, biegnąc przez zieleńce i osiedla mieszkaniowe z dala od dróg kołowych, w pobliżu góry św. Doroty, pałacu Ciechanowskich w Grodźcu, cementowni i kopalni Grodziec, kopalni Jowisz, cementowni Saturn i parku miejskiego w Wojkowicach. Linia była także skomunikowana z przystankiem kolejowym Wojkowice[1]. Krańcówka w Żychcicach miała początkowo charakter tymczasowy, gdyż docelowo planowano wydłużenie trasy do Bytomia, jako że ruch pomiędzy Będzinem a Bytomiem był ówcześnie bardzo duży. 30 czerwca 1981 r. otwarto w Żychcicach pętlę w miejscu dotychczasowej krańcówki z mijanką, co umożliwiło sukcesywne wprowadzanie nowocześniejszych wagonów typu 105Na[2].

Z powodu spadku frekwencji w pojazdach[styl do poprawy] związanej z likwidacją zakładów przemysłowych[1], linia 25 łącząca Dąbrowę Górniczą z Wojkowicami i Żychcicami[3] została zlikwidowana 31 marca 2006 r.[2], a zastąpiły ją autobusy nowej linii o tym samym numerze[3], uruchomione 3 dni wcześniej. 26 czerwca 2006 r. uruchomiono jeszcze kursy wagonu zabytkowego typu 4N na odcinku Gzichów–Grodziec[2], które realizowano do końca 2006 r.[1] Jednocześnie zaprzestano przejazdów technicznych do Wojkowic dla utrzymania szlaku[2]. Demontaż sieci trakcyjnej rozpoczęto już nocą z 3 na 4 listopada 2006 r., tymczasowo zachowując trakcję dla tramwaju zabytkowego na odcinku od ulicy Morcinka w Wojkowicach do Grodźca[2].

Po likwidacji ruchu do Wojkowic na wielu fragmentach trasy tor rozebrano, a sieć energetyczną zdemontowano, m.in. pętlę tramwajową zabudowano budynkiem spożywczego dyskontu, a pas ziemi po torowisku pomiędzy Będzinem a Grodźcem zamieniony został w 2012 r. w drogę rowerową[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Malownicza linia tramwajowa Będzin-Wojkowice [online], ctMyslowice.pl, 29 lipca 2023 [dostęp 2023-09-21] (pol.).
  2. a b c d e f WPK » Tramwajów w Wojkowicach koniec definitywny [online], www.wpk.katowice.pl, 5 listopada 2006 [dostęp 2023-09-21] (pol.).
  3. a b c Kasper Fiszer, Wojkowice: co pozostało po tramwaju? [online], www.transport-publiczny.pl, 6 lutego 2014 [dostęp 2023-09-21] (pol.).