Doğu Afrika Savaşı (II. Dünya Savaşı) - Vikipedi

Doğu Afrika Savaşı (İkinci Dünya Savaşı)
Akdeniz ve Orta Doğu Savaşları, II. Dünya Savaşı
Yakalanan İtalyan bayrağını taşıyan Güney Afrikalı askerler, 1941
Tarih 10 Haziran 1940 – 27 Kasım 1941 Bölge Doğu Afrika Sonuç Müttefik Zaferi
Taraflar
Britanya İmparatorluğu Etiyopya İmparatorluğu Belçika Özgür Fransa	İtalya
Komutanlar ve liderler
Archibald Wavell Reade Godwin-Austen William Platt Alan Cunningham	Duke of Aosta Carlo De Simone Guglielmo Nasi Pietro Gazzera
Güçler
~115.000 asker 80'den fazla uçak 2 kruvazör 2 destroyer 2 yardımcı kruvazör	~250.000 asker 323 uçak 63 tank 126 zırhlı araç
Kayıplar
Britanya İmparatorluğu: 1.154 ölü 74.550 yaralı veya hasta 138 uçak Etiyopya: 5.000 ölü Belçika: 462 ölü Özgür Fransa 2 uçak	16.966 kişi öldü, 25.098 yaralı veya hasta ~230.000 kişi, 250 uçak ele geçirildi

Doğu Afrika Savaşı, İkinci Dünya Savaşı sırasında İtalya'nın silahlı kuvvetleri ile Britanya İmparatorluğu (ve onun Dominyonları ve Müttefikleri) arasında Doğu Afrika'da gerçekleşen bir dizi savaştı. Bu savaş İkinci Dünya Savaşı'nın Akdeniz ve Orta Doğu cephelerinin bir parçasıydı.

1935 - 1936 İkinci İtalyan-Habeş Savaşı'ndan sonra İtalya, Habeş İmparatorluğu'nun tamamını ele geçirdi ve onu, İtalyan Doğu Afrika genel adını alan bu bölgedeki kolonilerine dahil etti. Böylece İtalyan Krallığının denizaşırı toprakları önemli ölçüde genişletildi. Aynı zamanda, bu savaşın arka planında, Habeşistan'ın sömürge olan diğer Afrika bölgelerinin aksine egemen bir devlet olması ve Milletler Cemiyeti'nin bir parçası olması nedeniyle İtalya'nın Fransa ve özellikle Büyük Britanya ile ilişkileri kötüleşti. Büyük Britanya ve Fransa, faşist rejimi ile bir askeri tehdit oluşturan İtalya'nın Doğu Afrika'daki artan varlığından memnun değildi ve İtalyanların 1938'de Hitler ile ittifakı bu tehdidi önemli ölçüde artırdı. Yeni bir savaş durumunda, İtalya'nın daha sonra İtalyanların yapmaya çalıştığı komşu İngiliz kolonilerini (İngiliz Somali, Kenya ve Sudan) ele geçirmesi yönünde bir tehdit oluşturdu.

Aynı zamanda, İtalyan metropolünden onlara giden en kısa deniz yolu yalnızca İngilizlerin kontrolü altındaki Mısır'daki Süveyş Kanalı'ndan geçtiği için, İtalyan Doğu Afrika kendisini izole edilmiş halde buldu. Gelecekteki çatışmada, bu bölgedeki İtalyan birliklerinin oldukça hızlı bir şekilde yenilgiye uğratılmasında anahtar rol oynayan şey tam da buydu.

10 Haziran 1940'ta İtalya, zaten alevlenen İkinci Dünya Savaşı'na Hitler Almanyası'nın yanında girdi. Aynı zamanda İtalyanlar, Fransa'nın teslim olmasının ardından Doğu Afrika'daki önemli bir sömürge Fransız limanı olan Cibuti'ye ve en önemlisi Addis Ababa'ya giden yerel demiryoluna erişim elde etti. Aynı zamanda Mihver Devletlerinin Süveyş Kanalı'na erişimi de engellendi. Bu nedenle kanalın kontrolünü ele geçirip İngiliz Filistin'ine geçmek için İtalya'nın Libya'sından Mısır'ı işgal etme kararı alındı. Ancak İtalyanlar Mısır'ı ele geçirmeyi başaramadı ve kısa süre sonra Libya'da gerçekleşecek olan İngiliz karşı saldırısı, tüm İtalyan planlarını tamamen alt üst etti. Süveyş Kanalı savaşın sonuna kadar İngiliz kontrolünde kaldı ve İtalyan Doğu Afrika'ya yiyecek, cephane, teçhizat ve taze birlik tedariki neredeyse tamamen kesildi. Çok geçmeden bu bölgedeki İtalyanlar teslim olmak zorunda kaldı.

İngiliz, Özgür Fransız ve Belçika Kongo kuvvetlerinin Kuzey ve Kuzeydoğu Afrika'da İtalyan kuvvetlerine karşı kazandığı zaferler, İkinci Dünya Savaşı'nın bu aşamasında ilk ve tek zaferlerdi. Müttefik kuvvetlerin Kuzey-Doğu Afrika'daki operasyonunun operasyonel-stratejik ve politik sonuçları, İngiliz komutanlığının beklediğinden daha önemli olduğu ortaya çıktı. Etiyopya kuvvetlerinin batı Etiyopya üzerinden yaptığı yardımcı saldırı ve İtalyan birliklerinin arkasındaki partizanların aktif eylemleri sayesinde Müttefikler, İtalyan grubunu çok taraflı olarak derinlemesine kapsamayı ve onu az kayıpla yenmeyi başardılar.^[1][2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]