Żony władców Polski – Wikipedia, wolna encyklopedia
Chronologiczna lista małżonek władców polskich (w latach 1569–1795 także litewskich). Zawiera nie tylko królowe.
Zobacz też:Polska przedrozbiorowa
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Urodzona | Zmarła | Czas rządów* | Rodzice | Żona | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | nieznane z imienia pogańskie żony | Mieszka I | ||||||
2 | Dobrawa | ok. 930 | 977 | 965–977 | Bolesław I Srogi | Mieszka I (pierwsza znana żona) | ||
3 | Oda Dytrykówna | ok. 955 | 1023 | 978/980–992 | Dytryk von Haldensleben | Mieszka I (druga znana żona) | ||
4 | NN | Rygdag (margrabia Miśni) | Bolesława I Chrobrego (pierwsza żona) | |||||
5 | NN (księżniczka węgierska) | Bolesława I Chrobrego (druga żona) | ||||||
6 | Emnilda słowiańska | między 970 a 975 | 1016 lub 1017 | do 1016 lub 1017 | Dobromir | Bolesława I Chrobrego (trzecia żona) | ||
7 | Oda Miśnieńska | 996–1002 | po 1018 | 1018–ok. 1025 | Ekkehard I Swanhilda Thietmarówna | Bolesława I Chrobrego (czwarta żona) | według J. Długosza była pierwszą polską królową | |
8 | Rycheza Lotaryńska | ok. 993 | 21 marca 1063 | 1025–1034 | Ezzon Matylda Saksońska | Mieszka II | polska królowa | |
9 | Dobroniega Maria | 1010–1016 | 13 grudnia 1087 | ok. 1041–1058 | Włodzimierz I Wielki Anna Porfirogenetka lub NN | Kazimierza I Odnowiciela | ||
10 | Wyszesława Światosławówna | do 1079 | Bolesława II Szczodrego | |||||
11 | Przecława | Władysława Hermana (zdaniem części historyków pierwsza żona) | Polka | |||||
12 | Judyta Przemyślidka | 1056/1058 | 25 grudnia 1086 | ok. 1080–1086 | Wratysław II Adelajda Węgierska | Władysława Hermana (pierwsza lub druga żona) | ||
13 | Judyta Maria Szwabska | 1047 lub 1054 | 14 marca po 1105 | 1087/1091–1102 | Henryk III Salicki Agnieszka z Poitou | Władysława Hermana (druga lub trzecia żona) | ||
14 | Zbysława Kijowska | 1085/1090 | 1114 (?) | 1107–1114 (?) | Światopełk II Michał | Bolesława Krzywoustego (pierwsza żona) | ||
15 | Salomea z Bergu | 1093/1101 | 27 lipca 1144 Łęczyca | 1115–1138 | Henryk, hrabia Bergu Adelajda z Mochental | Bolesława Krzywoustego (druga żona) | ||
16 | Agnieszka Babenberg | ok. 1110 | 24/25 stycznia 1163 Altenburg | 1138–1146 | Leopold III Święty Agnieszka von Waiblingen | Władysława II Wygnańca | ||
17 | Wierzchosława Nowogrodzka | ok. 1125 | 15 marca po 1160 | 1146-po 1160 | Wsiewołod Mścisławowicz NN | Bolesława Kędzierzawego (pierwsza żona) | ||
18 | Maria | ok. 1140 | po 1173 | 1160/1165–1173 | Rościsław I Mścisłowicz (?) | Bolesława Kędzierzawego (druga żona) | ||
19 | Elżbieta Węgierska | ok. 1128 | 21 lipca 1150/1154 | król Węgier | Mieszka III Starego (pierwsza żona) | |||
20 | Eudoksja | ok. 1140 | po 1187 | 1173–1177 | Mieszka III Starego (druga żona) | |||
21 | Helena Znojemska | lata 40. XII w. | 2 kwietnia 1202/1206 | ok. 1165–1194 | Konrad II Znojemski Maria serbska | Kazimierza II Sprawiedliwego | ||
22 | Ludmiła | 20 października po 1210 | 1210–1211 | Mieszka I Plątonogiego | ||||
23 | Łucja Rugijska | 12 lutego między 1208 a 1231 | 1202–1206 | Jaromar I Hildegarda | Władysława III Laskonogiego | |||
24 | Grzymisława | 8 września 1189 (?) | 8 listopada 1258 (?) | do 1227 | Jarosław Włodzimierzowic (?) | Leszka Białego | ||
25 | Jadwiga Śląska | 1178/1180 | 15 października 1243 Trzebnica | 1231–1238 | Bertold IV Agnieszka von Rochlitz | Henryka I Brodatego | ||
26 | Anna Przemyślidka | ok. 1201 | 23 czerwca 1265 | 1238–1241 | Przemysł Ottokar I Konstancja Węgierska | Henryka II Pobożnego | ||
27 | Jadwiga Anhalcka | 21 grudnia 1259 | Henryk I, hrabia Anhalt Irmgarda | Bolesława II Rogatki (pierwsza żona) | ||||
28 | Eufemia Samborówna | przed 1245 | między 22 lutego 1296 a 5 lutego 1309 | Sambor II Matylda Meklemburska | Bolesława II Rogatki (druga żona) | |||
29 | Agafia Światosławówna | między 1190 a 1195 | po 31 sierpnia 1247 | 1241–1243 | Światosław Andrzej Igoriewicz Jarosława Rurykówna | Konrada Mazowieckiego | ||
30 | Święta Kinga | 5 marca 1234 Ostrzyhom | 24 lipca 1292 Stary Sącz | do 1279 | Bela IV Maria Laskarina | Bolesława Wstydliwego | ||
31 | Gryfina Halicka | ok. 1248 | pomiędzy 1305 a 1309 | 1279–1288 | Rościsław Michajłowicz Anna Arpadówna | Leszka Czarnego | ||
32 | Konstancja (?) | Władysław Opolski Eufemia Odonicówna | Henryka IV Prawego (pierwsza żona) | |||||
33 | Matylda brandenburska | po 1270 | między 23 czerwca 1290 a 1 kwietnia 1298 | 1288–1290 | Otto V Długi Judyta (Jutta) z Hennebergu | Henryka IV Prawego (druga żona) | ||
34 | Ludgarda meklemburska | 1260 lub 1261 | między 11 a 13 grudnia 1283 | Henryk I Pielgrzym Anastazja Barnimówna | Przemysła II (pierwsza żona) | |||
35 | Ryksa szwedzka | między 1265 a 1270 | między 1289 a początkiem 1293 | Waldemar Birgersson Zofia Duńska | Przemysła II (druga żona) | |||
36 | Małgorzata Brandenburska | 1270 | 1315 Ratzeburg | 1295–1296 | Albrecht III Matylda Duńska | Przemysła II (trzecia żona) | polska królowa |
# | Imię | Urodzona | Zmarła | Czas rządów* | Rodzice | Żona | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
37 | Guta von Habsburg | 13 marca 1271 Rheinfelden | 18 czerwca 1297 Praga | 1291–1297 | Rudolf I Habsburg Gertruda von Hohenberg | Wacława II Czeskiego, jako księcia krakowskiego (pierwsza żona) | ||
38 | Ryksa Elżbieta | 1 września 1288 Poznań | 19 października 1335 Brno | 1303–1305 | Przemysł II Ryksa Szwedzka | Wacława II Czeskiego (druga żona) | polska królowa | |
39 | Wiola Elżbieta Cieszyńska | ok. 1291 | 21 września 1317 | 1305–1306 | Mieszko Cieszyński | Wacława III Czeskiego (trzecia żona) | niekoronowana królowa Polski |
Małżonki tytularnych władców Polski (królowe czeskie)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Urodzona | Zmarła | Czas rządów* | Rodzice | Żona | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
– | Anna Przemyślidka | 15 października 1290 ? | 3 września 1313 ? | 1306 i 1307–1310 | Wacław II Guta von Habsburg | tytularnego króla Polski Henryka Karyncki, | niekoronowana królowa Polski | |
– | Ryksa Elżbieta | 1 września 1288 Poznań | 19 października 1335 Brno | 1306–1307 | Przemysł II Ryksa | tytularnego króla Polski Rudolfa Habsburga | ||
– | Elżbieta Przemyślidka | 20 stycznia 1292 Praga | 28 września 1330 Wyszhrad | 1310–1330 | Wacław II Guta von Habsburg | tytularnego króla Polski Jana Luksemburskiego | niekoronowana królowa Polski | |
– | Beatrice de Bourbon | ok. 1318 | 23 grudnia 1383 | 1334–1335 | Ludwik Burbon Maria d’Avesnes | tytularnego króla Polski Jana Luksemburskiego | niekoronowana królowa Polski |
# | Imię | Urodzona | Zmarła | Czas rządów* | Rodzice | Żona | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
40 | Jadwiga Kaliska | ok. 1266 Kalisz | 10 grudnia 1339 Stary Sącz | 1320–1333 | Bolesław Pobożny Jolenta Helena | Władysława I Łokietka | polska królowa | |
41 | Aldona Anna Giedyminówna | ok. 1311–1313 | 25 maja 1339 Kraków | 1333–1339 | Giedymin Jewna | Kazimierza III Wielkiego (pierwsza żona) | polska królowa | |
42 | Adelajda Heska | 1324 | 1371 | 1341–1368 | Henryk II Żelazny Elżbieta Turyńska | Kazimierza III Wielkiego (druga żona) | polska królowa | |
43 | Krystyna Rokiczana | przed 1330 Praga | po 1365 | 1356- po 1365 | Kazimierza III Wielkiego (trzecia, morganatyczna żona) | |||
44 | Jadwiga Żagańska | pomiędzy 1340 a 1350 | 27 marca 1390 Legnica | 1365–1370 | Henryk V Żelazny Anna Płocka | Kazimierza III Wielkiego (czwarta żona) | polska królowa |
# | Imię | Urodzona | Zmarła | Czas rządów* | Rodzice | Żona | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
45 | Elżbieta Bośniaczka | ok. 1340 | styczeń 1387 Nowy Gród | 1370–1384 | Stefan II Kotromanić Elżbieta Kujawska | Ludwika Węgierskiego | niekoronowana królowa Polski, |
# | Imię | Urodzona | Zmarła | Czas rządów* | Rodzice | Żona | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
46 | Jadwiga Andegaweńska | 3 października 1373 Buda | 17 lipca 1399 Kraków | 1384–1399 | Ludwik Węgierski Elżbieta Bośniaczka | Władysława II Jagiełły (od 1386, pierwsza żona) | Król Polski (monarchini panująca) | |
47 | Anna Cylejska | 1380/1381 | 20/21 marca 1416 Kraków | 1402–1416 | Wilhelm Cylejski Anna Kazimierzówna | Władysława II Jagiełły (druga żona) | polska królowa | |
48 | Elżbieta Granowska | ok. 1372 | 12 maja 1420 Kraków | 1417–1420 | Otton Pilecki Jadwiga Melsztyńska | Władysława II Jagiełły (trzecia żona) | polska królowa | |
49 | Zofia Holszańska | ok. 1405 | 21 września 1461 Kraków | 1424–1434 | Andrzej Holszański Aleksandra Drucka | Władysława II Jagiełły (czwarta żona) | polska królowa | |
50 | Elżbieta Rakuszanka | 1436/1437 | 30 sierpnia 1505 Kraków | 1454–1492 | Albrecht II Habsburg Elżbieta Luksemburska | Kazimierza Jagiellończyka | polska królowa | |
51 | Helena Rurykowiczówna | 19 maja 1476 Moskwa | 20 stycznia 1513 Wilno | 1501–1506 | Iwan III Srogi Zofia Paleolog | Aleksandra Jagiellończyka | niekoronowana królowa Polski, nie była koronowana ze względu na swoje wyznanie – prawosławie | |
52 | Barbara Zápolya | między 1490 a 1496 | 2 października 1515 Kraków | 1512–1515 | Stefan Zápolya Jadwiga Cieszyńska | Zygmunta I Starego (pierwsza żona) | polska królowa | |
53 | Bona Sforza | 2 lutego 1494 Vigevano | 19 listopada 1557 Bari | 1518–1557 | Gian Galeazzo Sforza Izabela Aragońska | Zygmunta I Starego (druga żona) | polska królowa | |
54 | Elżbieta Habsburżanka | 9 lipca 1526 Linz | 15 czerwca 1545 Wilno | 1543–1545 | Ferdynand I Habsburg Anna Jagiellonka | Zygmunta II Augusta (pierwsza żona) | polska królowa | |
55 | Barbara Radziwiłłówna | 6 grudnia 1520 Wilno | 8 maja 1551 Kraków | 1550–1551 | Jerzy Radziwiłł Barbara Kolanka | Zygmunta II Augusta (druga żona) | polska królowa | |
56 | Katarzyna Habsburżanka | 15 września 1533 Wiedeń | 28 lutego 1572 Linz | 1553–1572 | Ferdynand I Habsburg Anna Jagiellonka | Zygmunta II Augusta (trzecia żona) | polska królowa |
Małżonki królów elekcyjnych
[edytuj | edytuj kod]Księstwo Warszawskie
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Urodzona | Zmarła | Czas rządów* | Rodzice | Żona | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Amalia Wittelsbach | 10 maja 1752 Mannheim | 15 listopada 1828 Drezno | 1807–1815 | Fryderyk Michał Wittelsbach Maria Franciszka Wittelsbach | żona Fryderyka Augusta |
Królestwo Polskie (kongresowe)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Urodzona | Zmarła | Czas rządów* | Rodzice | Żona | Uwagi | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Elżbieta Aleksiejewna | 24 stycznia 1779 Karlsruhe | 16 maja 1826 Bielow | 1815–1825 | Karol Ludwik Badeński Amalia Fryderyka Hessen-Darmstadt | żona Aleksandra I | ||
2 | Aleksandra Fiodorowna | 13 lipca 1798 pałac Charlottenburg | 1 listopada 1860 Carskie Sioło | 1825–1831/1855 | Fryderyk Wilhelm III Luiza Pruska | żona Mikołaja I | mimo detronizacji męża używała tytułu do 1855 r. | |
3 | Maria Aleksandrowna | 8 sierpnia 1824 Darmstadt | 3 czerwca 1880 Petersburg | 1841–1880 | Ludwik II Heski Wilhelmina Badeńska | żona Aleksandra II | Królowa Polski w latach 1855–1880 | |
4 | Maria Fiodorowna | 26 listopada 1847 Kopenhaga | 13 października 1928 Klampenborg | 1866–1928 | Chrystian IX Duński Luiza Hessen-Kassel | żona Aleksandra III | Królowa Polski w latach 1881–1894 | |
5 | Aleksandra Fiodorowna | 6 czerwca 1872 Darmstadt | 17 lipca 1918 Jekaterynburg | 1894–1917 | Ludwik IV Heski Alicja Koburg | żona Mikołaja II | Królowa Polski w latach 1894–1917 |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Bezprym, Zbigniew, Władysław III Warneńczyk, Jan I Olbracht byli kawalerami.
Pierwszą żoną Ludwika Węgierskiego, nim objął tron polski, była Małgorzata.
Żoną Henryka III Walezego była po opuszczeniu przez niego Polski Ludwika Lotaryńska (od 1576).