Joachim Murat – Wikipedia, wolna encyklopedia

Joachim Murat
Ilustracja
ilustracja herbu
podpis
Wielki Książę Bergu
Okres

od 15 marca 1806
do 1 sierpnia 1808

Następca

Napoleon Ludwik Bonaparte
(po krótkotrwałych, bezpośrednich rządach cesarza Napoleona)

Król Neapolu
Okres

od 1 sierpnia 1808
do 3 maja 1815

Poprzednik

Józef Bonaparte

Następca

Ferdynand I Burbon

Dane biograficzne
Dynastia

Muratowie

Data i miejsce urodzenia

25 marca 1767
Labastide-Fortunière

Data i miejsce śmierci

13 października 1815
Pizzo

Ojciec

Pierre Murat-Jordy

Matka

Jeanne Loubières

Żona

Maria Bonaparte

Dzieci

Achilles
Maria Letycja
Napoleon Lucjan
Ludwika

Odznaczenia
Order Królewski Hiszpanii Order Obojga Sycylii (Neapol) Order Złotego Runa (Hiszpania) Order św. Andrzeja (Imperium Rosyjskie)
Portret konny Joachima Murata, obraz pędzla Antoine-Jean Grosa, 1812
Murat pod Borodino, 1812

Joachim Murat, właśc. Joachim-Napoléon Murat (ur. 25 marca 1767 w Labastide-Fortunière (ob. Labastide-Murat), Francja, zm. 13 października 1815 w Pizzo, Włochy) – marszałek Francji, Wielki książę Bergu 1806–1808, król Neapolu 1808–1815.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Pierre’a Murata-Jordy’ego (zm. 27 lipca 1799), oberżysty. Do wojska wstąpił w 1787, służył w czasie rewolucji francuskiej. Zasłużył się Napoleonowi w Paryżu w 1795, gdzie pomógł mu stłumić bunt rojalistów. Był jego adiutantem od 1796 i służył pod nim we Włoszech i w Egipcie. W 1799 został generałem dywizji. Wróciwszy z Napoleonem do Francji, poparł go w zamachu 9 listopada 1799.

W 1800 roku poślubił najmłodszą siostrę Napoleona – Karolinę Bonaparte. Murat wsławił się jako dowódca kawalerii w 1800 pod Marengo. W czasie swojej kariery był jednym z najbardziej brawurowych dowódców napoleońskich.

W 1804 był gubernatorem Paryża i został marszałkiem Francji, a w 1805, będąc dowódcą kawalerii Wielkiej Armii, miał swój udział m.in. w zwycięstwie pod Austerlitz. W 1806 pod Jeną-Auerstedt pokonał armię pruską, potem ścigał Prusaków i pod koniec listopada wkroczył triumfalnie do Warszawy, gdzie negocjował z księciem Józefem Poniatowskim objęcie przez niego dowództwa armii polskiej. Pozostał z nim od tego czasu zaprzyjaźniony, książę Józef podarował mu szablę Stefana Batorego.

W 1807 pod Iławą Pruską jego decydująca szarża dała Francuzom zwycięstwo. W 1808 krwawo stłumił antyfrancuski opór w Hiszpanii, co umożliwiło objęcie tronu hiszpańskiego przez Józefa Bonapartego, a jemu samemu zostanie królem Neapolu jako Joachim Napoleon. W wyprawie na Moskwę 1812 dowódca kawalerii Wielkiej Armii, odznaczył się pod Borodino. Po odejściu Napoleona faktyczny dowódca armii, a gdy swym nieudolnym dowództwem doprowadził ją do klęski, zdał dowództwo Eugeniuszowi Beauharnais i powrócił do Neapolu próbując ratować swoje królestwo. W 1813 pobił Austriaków pod Dreznem i walczył pod Lipskiem. Mimo że wszystko zawdzięczał Napoleonowi, w swojej lojalności względem niego był niestały, mając za priorytet utrzymanie Królestwa Neapolitańskiego.

Po klęsce w 1814 opuścił Napoleona i uzyskał od jego przeciwników gwarancję utrzymania swojego tronu. Kongres wiedeński nie podtrzymał jednak gwarancji, więc Murat podczas „stu dni” znowu przeszedł na stronę Napoleona. Pod hasłem zjednoczenia Włoch zaatakował w marcu 1815 Austrię, ale został pokonany w bitwie pod Tolentino 2–3 maja i zbiegł do Francji, a potem na Korsykę. Po ostatecznej klęsce Napoleona udał się z garstką zwolenników na wybrzeże Kalabrii, próbując odzyskać tron neapolitański (ogłosił się królem). Został tam jednak pojmany przez siły rywala Ferdynanda I, skazany na śmierć i rozstrzelany.

Potomstwo

  • Achilles (ur. 1801–1847), francuski książę, książę Cleves, następca tronu Neapolu, w 1826 ożenił się z Katarzyną Dudley
  • Letycja (1802–1859), poślubiła w 1823 markiza Juliusza Taddeo Pepoli
  • Lucien (1803–1878), francuski książę, książę Neapolu, książę Ponte-Corvo, a następnie 3. książę Murat; poślubił w 1831 roku Caroline Fraser, z którą miał piątkę dzieci
  • Ludwika (1805–1889), żona hrabiego Juliusza Rasponiego

Potomkowie jego i żony Karoliny Bonaparte, wielokrotnie spokrewnieni z Bonapartami, a także z prastarymi rodami francuskimi oraz polskim rodem hrabiów Gołuchowskich (hrabia Agenor Maria Gołuchowski ożenił się z Anną Murat, prawnuczką Joachima), zaliczają się dziś do najwyższej arystokracji francuskiej (Prince de Murat, Prince français, Altesse Impériale).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]