Lista miast w Polsce o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Smog nad Nową Rudą

Lista najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce spowodowana obecnością w powietrzu cząstek stałych – zestawienie miast w Polsce, w których stężenie zanieczyszczeń powietrza aerozolami atmosferycznymi (pyłami o średnicy nie większej niż 2,5 μm) dwukrotnie przekraczało zalecenia[1] Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

W 2013 zalecana wartość graniczna wynosiła 10 μg/m³ PM2,5[2], natomiast w 2021 została obniżona do 5 μg/m³[3]. Zgodnie z tym w tabeli ujęte zostały miasta polskie, w których stężenie PM2,5 w powietrzu przekraczało 20 μg/m³ w latach 2013–2020 albo 10 μg/m³ w latach 2021–2023.

Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że minimalne średnioroczne stężenie pyłu zawieszonego PM2,5 na poziomie 10 μg/m³ przy długotrwałej ekspozycji, zwiększa liczbę zgonów z powodu chorób układów krążenia i oddechowego, w tym raka płuca[1].

Dane dla roku 2013 zostały zebrane przez Europejską Agencję Środowiska (EEA)[4][5][2], a opublikowane w 2016 roku przez Światową Organizację Zdrowia[2][6]. Dane z roku 2020 zostały podane w zaktualizowanym raporcie WHO z 2024 bez sprecyzowania źródła ich pochodzenia[7]. Dane dla roku 2022 pochodzą z badań prowadzonych przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska[8], a dane dla roku 2023 zostały zarejestrowane przez urządzenia pomiarowe firmy IQAir(inne języki)[9]. Lokalizacja punktów pomiarowych GIOS i IQAir mogła odbiegać w obrębie poszczególnych miast od punktów, z których pochodzą dane EEA.

Lp. Miasto Województwo Stężenie cząstek PM2,5 (μg/m³) Stężenie cząstek PM10 (μg/m³)
2013
(EEA)[2] 		2020
(WHO)[7] 		2020
(IQAir)[9][a] 		2021
(IQAir)[9][a] 		2022
(GIOS)[8][b] 		2022
(IQAir)[9][a] 		2023
(IQAir)[9][a] 		2013
(EEA)[2] 		2020
(WHO)[7] 		2022
(GIOS)[8][b]
# Żywiec śląskie 43[c] - - - - - - 58 - 32,6
# Pszczyna śląskie 43 - - - - - - 58 38,3 37,3[d]
# Rybnik śląskie 40 - 18,7 20,9 - 16,3 13,6 53 32,6 29,3
# Wodzisław Śląski śląskie 39 - - - - - - 53 32,3 31,7
# Opoczno łódzkie 39 - - - - - - 53 28,1 27,7[d]
# Sucha Beskidzka małopolskie 39 - 17,4 20,4 - 17,7 13,1 53 33,9 37
# Kraków małopolskie 37[e] 21,8 21,7 24,7 18,4 20 17,3 51 29,6 33,4
# Skawina małopolskie 37 - - - - - - 51 33,8 28,9
# Nowy Sącz małopolskie 36 26,8 - - 24[d] - - 50 34 30,4
# Niepołomice małopolskie 36 - - - - - - 45 28,1 25,7
# Tuchów małopolskie 36 - - - - - - 48 31,3 28,7[d]
# Knurów śląskie 36 - - - - - - 48 28,8 29,4[d]
# Zabrze śląskie 35 - - - - - - 48 31,2 27,5
# Katowice śląskie 35 21,7 21,4 22,5 20,8 25,9 16,2 47 31,5 31,2
# Wadowice małopolskie 35 - - - - - - 45 - 26,6
# Nowa Ruda dolnośląskie 35 - 16,8 15,1 - 15,5 13,4 47 36,1 36,1
# Gliwice śląskie 35 22,1 - - 19,8[d] - - 47 27,5 27,6
# Proszowice małopolskie 34 - - - - - - 46 - -
# Brzeziny łódzkie 34 - - - - - - 46 27,3 30,9[d]
# Bielsko-Biała śląskie 34 22,7 24,7 26,4 22,7 21,4 17,2 46 25,5 22,3
# Zduńska Wola łódzkie 33 - - - - - - 45 28,6 31,4[d]
# Kędzierzyn-Koźle opolskie 33 16,3 - 21,4 16,9 16,8 14,3 39 24,4 21,4
# Rawa Mazowiecka łódzkie 33 - - - - - - 44 25,9 28,9[d]
# Sosnowiec śląskie 33 - 17,3 19,9 - 16,7 14,7 44 27,9 24,5
# Nakło nad Notecią kujawsko-pomorskie 32 - - - 17,8 - 14,9 44 - 25,1[d]
# Kalisz wielkopolskie 32 18,9 18,8 23,9 18,4 21,8 19,6 35 26,8 24,9
# Dąbrowa Górnicza śląskie 32 - - - - - - 43 - 26,9
# Tychy śląskie 32 - - - - - - 43 26,3 24,5
# Zakopane małopolskie 32 20,5 - - 19,3[d] - - 37 25,4 23,8
# Tomaszów Mazowiecki łódzkie 32 - - - - - - 43 26,9 27,2
# Jarosław podkarpackie 32 18,5 - - 16,2 - 13,2 43 25,6 22,6
# Żory śląskie 31 22,1 - - 21,8[d] - - 45 29,8 29,4[d]
# Mielec podkarpackie 31 18,1 18,8 23,9 16,2 16,4 15,8 42 25,1 28,4
# Zawiercie śląskie 31 - - 17,7 - 17,6 15,2 42 32,7 30,3
# Myszków śląskie 30 - - - - - - 41 35,3 -
# Piotrków Trybunalski łódzkie 30 21,3 - - 20,6[d] - - 39 28,8 29,2
# Nowy Tomyśl wielkopolskie 30 - - - - - - 41 26,4 28,1[d]
# Tarnowskie Góry śląskie 30 19,6 - - 17,6[d] - - 41 28,8 25,2[d]
# Jelenia Góra dolnośląskie 30 19,7 19,6 19,3 18,2 14,8 14,5 41 21,1 21,7
# Olesno opolskie 30 - - 16,9 - 16,5 13,3 40 24,6 21,1[d]
# Bochnia małopolskie 30 21,2 - - 19,3[d] - - 39 27,5 25,7[d]
# Wrocław dolnośląskie 29 16,4 - - 19,6 - 14,4 36 25,5 24,5
# Sieradz łódzkie 29 - - - - - - 39 26,1 26,5[d]
# Kielce świętokrzyskie 29 16,7 16,5 22,3 18 16,2 15,5 36 25,7 24,6
# Częstochowa śląskie 29 17,7 - - 21,9[d] - - 35 27,1 33,1
# Starogard Gdański pomorskie 29 - - - - - - 39 - -
# Pabianice łódzkie 28 - - - - - - 38 28,7 30,8
# Otwock mazowieckie 28 20,6 22,4 19,6 18,4 14,6 14,6 38 28,3 26,4
# Siedlce mazowieckie 28 18,2 15,7 14,8 16,5 15,5 14,5 33 24,7 25,2
# Ostrów Wielkopolski wielkopolskie 28 - - - - - - 38 29,3 28,1[d]
# Skierniewice łódzkie 28 - - - - - - 38 28,3 27,6[d]
# Trzebinia małopolskie 28 18 - - 18,2[d] - - 34 25,8 23,3
# Łomża podlaskie 28 22,4 - - 20[d] - - 27 29,2 30,8
# Kościerzyna pomorskie 28 17,5 17,4 20,4 15,6 13,1 12,3 37 22,8 21,9
# Krosno podkarpackie 28 14,6 - 17,3 12,7 13,8 11,7 34 22,3 22,4
# Żyrardów mazowieckie 27 16,7 16,7 20,2 17,5 17 15,1 37 22,8 24,7
# Radomsko łódzkie 27 23,6 20,8 23,7 23,4 21,1 15,2 37 21,8 36,3
# Zgierz łódzkie 27 23,3 - - - - - 36 32,6 -
# Świdnica dolnośląskie 27 - - - - - - 37 20,9 21,9[d]
# Kluczbork opolskie 27 17,5 - - 15,5[d] - - 38 23,6 23,4[d]
# Piastów mazowieckie 27 16,6 17,8 18 16,6 14,7 15 35 24,3 23
# Tarnów małopolskie 27 18,9 20,3 21,4 18,7 17,4 16,9 34 24,9 24,5
# Starachowice świętokrzyskie 27 18,6 18 21,5 20,7 17,9 16,6 33 25,7 26,7
# Cieszyn śląskie 27 - - - - - - 36 - 28
# Legnica dolnośląskie 27 16,2 17 16,4 17,3[d] 18,3 14,7 38 26,4 28,6
# Łódź łódzkie 26 17,5 18,1 20,2 19,5[f] 15,4 14,2 38 28,5 33
# Połaniec świętokrzyskie 26 - - - - - - 33 25,4 23,6
# Warszawa mazowieckie 26 16,3 16,7 18,2 17 15,3 13,2 33 25,8 35,3
# Nisko podkarpackie 26 18,2 15,3 20,1 17,4 15,8 16,4 35 25,8 23,7
# Jasło podkarpackie 26 12,8 13,2 15,9 13 13,4 12,1 35 19,8 19,9
# Szczawno-Zdrój dolnośląskie 25 - - - - - - 34 17,3 21[d]
# Oława dolnośląskie 25 - - - - - - 34 22,9 24,6
# Rzeszów podkarpackie 25 17,1 17 21,8 19,7 18 16,4 32 24 32,5
# Puławy lubelskie 25 - - - - - - 34 21,3 -
# Legionowo mazowieckie 25 - 20,6 18,9 18,7 16,3 15,5 33 - 23,4
# Gniezno wielkopolskie 24 - - - - - - 33 23,5 24,3
# Busko-Zdrój świętokrzyskie 24 18,7 - 16,3[d] - - - 31 23,9 21,7[d]
# Radom mazowieckie 24 18,1 19,5 19,6 18,3 14,8 16,6 35 26,3 26,2
# Mława mazowieckie 24 - - - - - - 33 - -
# Wałbrzych dolnośląskie 24 13,3 - - 17,4[d] - - 33 20,2 25
# Opole opolskie 24 16,4 - - 14,4[g] - - 31 23,8 19,8
# Lubliniec śląskie 24 - 18,9 18,1 - 14,3 11,7 32 30,4 25,7
# Złotoryja dolnośląskie 24 - - - - - - 32 - -
# Zgorzelec dolnośląskie 24 14 - - 15,8[d] - - 30 19,8 21,3[d]
# Głogów dolnośląskie 23 - - - - - - 31 21,2 23
# Oleśnica dolnośląskie 23 - - - - - - 31 20,6 21,1
# Grudziądz kujawsko-pomorskie 23 16,1 - - 17,7[d] - - 31 29,9 23,2
# Gorlice małopolskie 23 - - - - - - 31 19,2 21,6[d]
# Wągrowiec wielkopolskie 23 - - - - - - 31 23,5 27,8[d]
# Zamość lubelskie 22 15,5 12,6 18,2 16,2 14 14,4 31 23,7 21,2
# Leszno wielkopolskie 22 - - - - - - 30 21,4 23[d]
# Konin wielkopolskie 22 - 14,2 14,9 - 15,5 16,9 30 21,6 25,3
# Kraśnik lubelskie 22 - - - - - - 30 22,8 24,1[d]
# Kłodzko dolnośląskie 22 18,9 - - 23,7 - 15,8 30 23,3 27,8
# Wschowa lubuskie 22 18,3 - - 18,1 - - 27 24,8 23,5
# Polkowice dolnośląskie 22 - - - - - - 30 19,2 20,4[d]
# Płock mazowieckie 22 15,3 - - 14,2 - 12 38 21 21,5
# Sanok podkarpackie 22 - - 13,2 - 15,5 13,9 29 19,4 21,2
# Tarnowo Podgórne wielkopolskie 21 - - - - - - 29 20 -
# Lublin lubelskie 21 16,9 18,5 23,1 20,2 19,1 19,4 29 21,7 25,1
# Chełm lubelskie 21 17,1 16,4 17,2 15,2[d] 15,5 14,9 29 22,7 22,4
# Dzierżoniów dolnośląskie 21 - 13,7 13,4 - 14 11,1 29 23,7 22,8
# Ząbkowice Śląskie dolnośląskie 21 - - - - - - 28 17,2 27,5
# Bydgoszcz kujawsko-pomorskie 21 12,9 15,8 13,1 12,9 13 12,9 35 25,1 23,4
# Radzyń Podlaski lubelskie 21 - - - - - - 28 26,2 23,8
# Poznań wielkopolskie 21 16,1 15,6 19,2 16 16,8 13,4 27 22,9 22,5
# Zielona Góra lubuskie 20 10,2 10,6 11,7 10,7 10,8 10,5 26 17,8 18,4
# Biała Podlaska lubelskie 20 19,8 - - 19,4[d] - 11,3 28 27,8 25,8
# Ciechanów mazowieckie 20 - - - - - - 28 - -
# Piła wielkopolskie 20 - - - - - - 27 19,5 22,7
# Białystok podlaskie 20 14,2 13,8 16,1 13,1 13,3 12,4 25 20,7 21,2
# Sulęcin lubuskie 21 - - - - - - 27 22,2 24,8
# Nidzica warmińsko-mazurskie 20 - - - - - - 27 23,7
# Lwówek Śląski dolnośląskie - - - - 25,9 18,1 18,8 - - 29,3
# Pińczów świętokrzyskie - - - - 23,5 - - - - 28,7
# Racibórz śląskie - 24,9 24,9 27,4 23,5 22,1 19,3 - 31,6 28,9
# Goczałkowice-Zdrój śląskie - 29,9 31,6 31,9 23,1 22,2 15,1 - 35,5 26,8
# Godów śląskie - 26,5 - - 22,7[d] - - - 31,2 28,9[d]
# Jastrzębie-Zdrój śląskie - - - - 22,1 - 18,6 - - -
# Janów Lubelski lubelskie - - - - 21,7 - - - - 25,8
# Orzesze śląskie - - 44,1 38,2 - 32,1 20,2 - - -
# Włocławek kujawsko-pomorskie - 18 17 20 18,9 16,5 9,8 - 21,1 23,2
# Dębica podkarpackie - 21,9 22,9 21,7 18,9 14,7 17,9 - 27,3 27,5
# Łask łódzkie - - - 23,9 20,9 19 17,5 - - 26,4
# Kutno łódzkie - 17,6 16,2 20,3 17 16,7 16 - 24,3 25,6
# Łagów świętokrzyskie - - - - - - 15,9 - - -
# Zdzieszowice opolskie - - - 21,5 - 19,8 15,2 - 27,8 31,8
# Krapkowice opolskie - - - - 19 17,3 15 - - 24,9
# Nysa opolskie - 20,9 - 19,4 20,9 19,6 14,8 - 29 28,1
# Kościan wielkopolskie - - - - - - 14,7 - - -
# Łuków lubelskie - - - - - - 14,7 - - -
# Rymanów[h] podkarpackie - 9 11,7 10,4 8,3 9 14,7 - 14,6 15,1
# Augustów podlaskie - 17,6 17,6 18,1 16,1 14,3 14,6 - 22,5 20,1
# Toruń kujawsko-pomorskie - 14,9 14,5 19,2 18,3 16,8 14,2 - 23 24,7
# Mosina wielkopolskie - - - 16,7 - 15,3 13,8 - - 30
# Lębork pomorskie - - - - 19,1 - 13,8 - 20,6 25,6
# Olkusz małopolskie - - - 17,3 - 16,2 13,7 - 27,8 25,3
# Krzanowice śląskie - - 14,5 16,2 - 11,7 13,5 - - -
# Grajewo podlaskie - 16,7 15,1 13,2 15,8 14,1 13,5 - 23,3 20,6
# Włoszczowa świętokrzyskie - - - - - - 13,1 - - -
# Przemyśl podkarpackie - 17 18 14,6 12,1 10,8 12,8 - 20,3 21,3
# Gorzów Wielkopolski lubuskie - 14 12,7 16,3 14 13,4 12,6 - 20,3 19,6
# Nowa Sól lubuskie - - - 13,2 16,3[d] 12,1 12,6 - - 19,1
# Pułtusk mazowieckie - - - - - - 12,2 - - -
# Polanica-Zdrój dolnośląskie - - - - - - 12,1 - - -
# Świecie kujawsko-pomorskie - - - - - - 11,9 - - -
# Szczecinek zachodniopomorskie - 9,8 12,4 13,7 11,3[d] 13,7 11,7 - 19,4 23,1
# Szczecin zachodniopomorskie - 12,9 13 13,4 12,5 12,6 12,3 - 20,9 19,9
# Gdańsk pomorskie - 12,5 15 16,5 15,9 14,9 11,9 - 21,3 22
# Międzyrzecz lubuskie - - - - - - 11,6 - - -
# Głubczyce opolskie - - - 13,8 - 14,2 11,6 - 26,1 23,5
# Gdynia pomorskie - - 12,7 15,1 14,7 13,3 11,5 - 16,5 18,7
# Gołdap warmińsko-mazurskie - - - 15,4 - 11,5 11,3 - 19,8 20,3
# Olsztyn warmińsko-mazurskie - 14 14,1 13,4 11,5 11 11,3 - 18,1 16,1
# Ełk warmińsko-mazurskie - - - - 12,3 - 11,1 - 18,7 19,6
# Kętrzyn warmińsko-mazurskie - - - - - - 11,1 - - -
# Jedlicze podkarpackie - - - - - - 10,8 - - -
# Suwałki podlaskie - 10,4 11,1 13,7 12[d] 11 10,7 - 19,7 17,2
# Sopot pomorskie - - - 12,7 12,6 14,1 10,4 - - 16,1
# Elbląg warmińsko-mazurskie - 12,1 12,1 11,6 12 9,9 10,4 - 16,4 19,9
# Rabka-Zdrój małopolskie - - - 11,7 - 13,7 10,3 - 26,5 23,9
# Pleszew wielkopolskie - 20,6 - - 20,4[d] - - - 28,2 30,5
# Szamotuły wielkopolskie - - - - 20,4 - - - - 25
# Kazimierza Wielka świętokrzyskie - - - - 20,3 - - - - 24,9
# Rudnik nad Sanem podkarpackie - - - - 19,5 - - - - 26,7
# Solec Kujawski kujawsko-pomorskie - - - - 19,1 - - - - 23,9
# Sierpc mazowieckie - - - - 18,1 - - - - 23,9
# Szczytno warmińsko-mazurskie - - - - 17,7 - - - - 22,4
# Jedlina-Zdrój dolnośląskie - - - - 17,6 - - - - 19,9
# Myślibórz zachodniopomorskie - 14,3 - - 14,7[d] - - - 19,2 19,3[d]
# Konstancin-Jeziorna mazowieckie - 16,4 - - 14,7 - - - 19,4 20,1
# Ostróda warmińsko-mazurskie - 14 - - 12,9 - - - 17 19,7
# Żary lubuskie - 13 - - 10,3 - - - 19,3 18,6
# Koszalin zachodniopomorskie - 10,8 - - 10,5[d] - - - 16,8 19,7
# Kamień Pomorski zachodniopomorskie - - - - 11,2 - - - - 14,1

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Wartości dla niektórych miast zostały uśrednione przez IQAir z kilku punktów pomiarowych. Ulice, przy których zlokalizowane zostały punkty pomiarowe IQAir, można sprawdzić na podstronie serwisu dotyczącej danego miasta.
  2. ↑ a b W przypadku występowania w danych GIOS więcej niż jednego punktu pomiarowego w danym mieście podano wartość najwyższą, a w przypadku dostępności danych z pomiarów godzinnych i dziennych dla tego samego punktu podano średnią pochodzącą z pomiaru godzinowego. Ulice, przy których znajdowały się punkty pomiarowe GIOS, zostały wskazane w źródle.
  3. ↑ Miasto znalazło się na 339. miejscu na świecie, na 4. miejscu w Europie i na 1. miejscu w Unii Europejskiej pod względem zanieczyszczenia powietrza.
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba Wartość średnia na tym stanowisku została uzyskana z pomiarów dziennych, nie godzinowych.
  5. ↑ Miasto znalazło się na 403. miejscu na świecie, na 13. miejscu w Europie i na 10. miejscu w Unii Europejskiej pod względem zanieczyszczenia powietrza.
  6. ↑ Wartość średnia na tym stanowisku została uzyskana z pomiarów dziennych, nie godzinowych. Dla ul. Czernika na Widzewie dostępna jest wartość z pomiarów godzinowych, wynosząca 13,1 μg/m³, jednak odbiega ona istotnie od średniej dziennej zarejestrowanej we właściwym centrum miasta przy ul. Legionów. Jako bardziej reprezentatywna podana została ta ostatnia.
  7. ↑ Pomiary godzinowe pochodzą z ul. Koszyka, jednak na os. Armii Krajowej zanotowano dzienną średnią 16,3 μg/m³.
  8. ↑ Pomiar pochodzi z przyległej wsi Rymanów-Zdrój.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b WHO air quality guidelines and interim targets for particulate matter: annual mean concentrations. WHO. [dostęp 2017-02-09]. (ang.).
  2. ↑ a b c d e Ambient (outdoor) air pollution database 2016, [w:] WHO Global Urban Ambient Air Pollution Database (update 2016) [online], WHO [dostęp 2017-02-09] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-12] (ang.).
  3. ↑ Román Pérez Velasco, Dorota Jarosińska (red.), WHO global air quality guidelines: Particulate matter (PM2.5 and PM10), ozone, nitrogen dioxide, sulfur dioxide and carbon monoxide, Bonn: WHO, 2021, s. 78, ISBN 978-92-4-003422-8 (ang.).
  4. ↑ Air Quality e-Reporting (AQ e-Reporting). EEA. [dostęp 2017-02-09]. (ang.).
  5. ↑ Description of methods and disclaimer, [w:] WHO Global Urban Ambient Air Pollution Database (update 2016) [online], WHO [zarchiwizowane z adresu 2017-01-31] (ang.).
  6. ↑ WHO Global Urban Ambient Air Pollution Database (update 2016) [online], WHO [zarchiwizowane z adresu 2017-02-16] (ang.).
  7. ↑ a b c Excel Version V6.1 - WHO Ambient Air Quality Database (Update Jan 2024) [online], WHO [dostęp 2024-04-22] (ang.).
  8. ↑ a b c Statystyki z lat 2000–2022, [w:] Bank danych pomiarowych [online], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2023 [dostęp 2024-04-21].
  9. ↑ a b c d e World's most polluted cities 2017–2023: Most polluted city ranking based on annual average PM2.5 concentration (μg/m³) [online], IQAir(inne języki) [dostęp 2024-04-21].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lista_miast_w_Polsce_o_najbardziej_zanieczyszczonym_powietrzu&oldid=73578750”