French
DeutschSkrajna Bednarzowa Turnia – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Widok od północy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość | 2358[1] m n.p.m. |
| Wybitność | 45 m |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°10′31,2″N 20°00′42,7″E/49,175333 20,011861 | |
Skrajna Bednarzowa Turnia (niem. Neftzer-Turm, słow. Predná Bednárova veža, węg. Elülső-Bednarz-torony[2]) – jedna z licznych turni w Grani Hrubego w słowackiej części Tatr Wysokich. Od Pośredniej Bednarzowej Turni oddzielona jest siodłem Pośredniej Bednarzowej Ławki, a od Zadniej Garajowej Turni oddziela ją Skrajna Bednarzowa Ławka. Na północ, do Doliny Hlińskiej opada urwiskiem z filarem ograniczonym dużymi depresjami opadającymi z przełączek po obydwu stronach turni. Filar ma wysokość około 600 m i opada między piargi Bednarzowej Zatoki i Bednarzowego Koryciska. Ku południowemu zachodowi (zbocza Niewcyrki) z turni opada wielkie żebro o deniwelacji około 420 m. Jest pojedyncze tylko w górnej części, około 100 m poniżej grani rozgałęzia się na dwa ramiona. W najniższej części obydwa ramiona podcięte są czołowymi ścianami. W prawej gałęzi żebra, na wysokości około 2130 m, znajduje się Wyżnie Bednarzowe Siodło, w lewej, na wysokości około 2050 m Niżnie Bednarzowe Siodło[3].
Skrajnej Bednarzowej Ławce żaden z tatrologów nie poświęcił większej uwagi, wskutek czego taternicy, którzy zrobili na niej trudną i wyczerpującą drogę wspinaczkową, przypisali ją innej turni. Wskutek braku precyzyjnego opisu turnia ta była też innych pomyłek. Władysław Cywiński poświęcił jej dużo uwagi i w swoim przewodniku szczegółowo opisał jej topografię, przy okazji prostując błędy popełnione przez poprzedników: W.H. Paryskiego i Arno Puškáša[3].
Skrajna Bednarzowa Turnia jest najdalej na północny zachód wysuniętą z trzech Bednarzowych Turni – pozostałymi są Zadnia Bednarzowa Turnia, Pośrednia Bednarzowa Turnia[4] i Bednarzowa Kopka[3]. Ich nazwy upamiętniają Wojciecha Bednarza – przewodnika zasłużonego dla poznania masywu Hrubego Wierchu[5], który razem z Ksawerym Gnoińskim dokonał pierwszego wejścia na Pośrednią Bednarzową Turnię[4].
-
Widok z Zaworów -
Widok z Krywania -
Widok z Kolistej Turni
.jpg)
Taternictwo[edytuj | edytuj kod]
Obecnie dozwolone jest taternikom przejście granią i wspinaczka od strony Doliny Hlińskiej. Niewcyrka jest obszarem ochrony ścisłej TANAP-u z zakazem wstępu. Drogi wspinaczkowe[3]:
- Północno-wschodnim filarem, przez prawą część ściany "gruszki"; dołem IV+, miejsce A1, w górze IV w skali tatrzańskiej
- Północno-wschodnim filarem, z Doliny Hlińskiej; V+, 1 godz.[3]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2021-02-11] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ a b c d e Władysław Cywiński, Grań Hrubego. Przewodnik szczegółowy, tom 14, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 978-83-7104-039-9.
- ↑ a b Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VIII. Młynicka Przełęcz – Krywań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956
- ↑ Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5