Avrupa Birliği-Türkiye ilişkileri - Vikipedi

Avrupa Birliği - Türkiye ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Avrupa Birliği ve Türkiye

Avrupa Birliği
Türkiye

Avrupa Birliği-Türkiye ilişkileri, Avrupa Birliği kurulduktan bir yıl sonra, 1959'da Türkiye'nin başvurusu ile başlamıştır.[1] Bu başvuru, Demokrat Parti lideri Adnan Menderes tarafından yapılmıştır.[1]

Türkiye, AB'nin ana ortaklarından biridir ve Avrupa Birliği-Türkiye Gümrük Birliği imzalanmıştır. Türkiye, iki AB üye ülkesi Bulgaristan ve Yunanistan ile sınır komşusudur.

Türkiye, AB üyelerinden birisi olan Macaristan ile yakın ilişkilere sahiptir ve Macaristan, Türk Devletleri Teşkilatı gözlemcisidir. Bu da Macaristan'ı, Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerindeki AB'ne üye olan tek ülke yapmaktadır.

Türkiye, 1987'den beri AB'ye katılmaya adaydır[2][3] ancak 2016'dan beri katılım müzakereleri durmuştur. AB, Türkiye'yi insan hakları ihlalleri ve hukukun üstünlüğündeki eksiklikler nedeniyle eleştirmektedir. 2017 yılında AB yetkilileri, planlanan Türk politikalarının Kopenhag AB üyeliğine uygunluk kriterlerini ihlal ettiği görüşünü dile getirdi.[4] 26 Haziran 2018'de AB Genel İşler Konseyi, "Konsey, Türkiye'nin Avrupa Birliği'nden uzaklaşmakta olduğuna dikkat çekiyor. Türkiye'nin katılım müzakereleri bu nedenle fiilen durdu ve başka fasılların açılması veya kapatılması düşünülemez ve Avrupa Birliği-Türkiye Gümrük Birliği'nin modernizasyonu için daha fazla çalışma öngörülmemektedir." şeklinde rapor vermiştir.

Türkiye'de, Avrupa Birliği alanındaki gelişmelere 2011 ve 2018 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Bakanlığı bakmakta iken 2018 yılında yapılan değişiklikle bu yetki Dış İşleri Bakanlığı'na bağlı olarak çalışan Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Başkanlığı'na devredilmiştir.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana maddeler: Avrupa Birliği'nin dış ilişkileri ve Türkiye'nin dış ilişkileri

Birinci Dünya Savaşı'nın ardından Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra, Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğindeki Türk ihtilalcileri, Türk Kurtuluş Savaşı'nda galip geldiler ve bugünkü haliyle modern Türkiye Cumhuriyeti'ni kurdular. Türkiye Cumhurbaşkanı Atatürk, ülkeyi "Avrupalılaştırmayı" veya Batılılaştırmayı amaçlayan laikleşme ve sanayileşme de dahil olmak üzere bir dizi reform gerçekleştirdi.[5] İkinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye, Müttefiklere katıldığı Şubat 1945'e kadar tarafsız kaldı. Ülke, 1947 Marshall Planı'na katıldı, 1950'de Avrupa Konseyi'ne,[6] ve 1952'de NATO'ya üye oldu.[7] Soğuk Savaş sırasında Türkiye, ABD ve Batı Avrupa ile ittifak kurdu. Türk uzman Meltem Ahıska, Türkiye'nin Avrupa karşısındaki konumunu özetliyor ve “Avrupa'nın uzun ve gergin bir tarihte Türk ulusal kimliği için nasıl bir arzu nesnesi ve aynı zamanda bir hüsran kaynağı olduğunu” açıklıyor.[8]

Türkiye Cumhuriyeti'nin dış ilişkiler politikaları (Mustafa Kemal Atatürk'ün Batı esintili reformlarına dayanarak) özellikle Amerika Birleşik Devletleri, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü ve Avrupa Birliği ile ilgili olarak Türkiye'nin Batı dünyasıyla ilişkisine büyük önem vermiştir. Soğuk Savaş sonrası dönemde, Balkanlar, Orta Doğu ve Kafkasya'daki bölgesel varlığını ve aynı zamanda AB üyeliği konusundaki tarihi hedefini güçlendirmek isteyen Türkiye ile ilişkilerde çeşitlilik görüldü. AKP hükûmeti altında Türkiye'nin etkisi, Yeni-Osmanlıcılık olarak da adlandırılan stratejik derinlik doktrini temelinde Ortadoğu'da arttı.[9][10] Batı'da Türkiye tartışması, Türkiye'nin Batı'dan uzaklaşarak daha Orta Doğu ve İslami bir yönelime doğru ilerlediğini görenler ile Ankara'nın İslami komşularıyla bağlarının iyileşmesini denge ve çeşitliliğe doğru doğal bir ilerleme olarak görenler arasında keskin bir şekilde bölünmüştür.[11]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'nin AB adaylığı başvurusu
Durum: Müzakereci
Açılan başlıklar: 16
Kapanan başlıklar: 1
Website: ab.gov.tr
AB Türkiye
SAGP GSYİH (milyar $) 15.247.000 2,750 trilyon $
Yüzölçümü (km²) 4,324,782 783.562
Nüfus 499,794,855 83.614.362
Angela Merkel, Emmanuel Macron, Recep Tayyip Erdoğan ve Vladimir Putin, İstanbul'daki Suriye zirvesi kapsamında basın toplantısı düzenlerken.

Katılım müzakereleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Genişleme, AB'nin en güçlü politika araçlarından biridir. Söz konusu ülkelerin dönüşümüne yardımcı olan, barışı, istikrarı, refahı, demokrasiyi, insan haklarını ve hukukun üstünlüğünü Avrupa'ya yayan, dikkatle yönetilen bir süreçtir. Avrupa Birliği genişleme süreci, bir orta doğu ülkesi olan Türkiye ve Hırvatistan ile katılım müzakerelerinin başlatıldığı 3 Ekim 2005'te cesur bir adım attı. Yıllarca süren hazırlıkların ardından iki aday, üyelik sürecinin bir sonraki aşamasını resmen açtı. Müzakereler, müktesebat olarak bilinen AB hukukunun kabulü ve uygulanmasıyla ilgilidir. Müktesebat, 35 fasılda gruplandırılmış yaklaşık 130.000 sayfa yasal belgeden oluşmaktadır ve AB Üye Devletlerinin uyması gereken kuralları oluşturmaktadır. Aday ülke olarak Türkiye'nin ulusal mevzuatının önemli bir bölümünü AB hukuku ile uyumlu hale getirmesi gerekmektedir. Bu, toplum için çevreden yargıya, ulaşımdan tarıma ve nüfusun tüm kesimlerine kadar ülkenin hemen hemen tüm sektörlerini etkileyecek köklü değişiklikler anlamına geliyor. Ancak, aday ülke müktesebatın kendisi üzerinde 'müzakere' yapmaz çünkü bu 'kurallar' aday ülke tarafından tamamen kabul edilmelidir. Müzakere yönü, müktesebata uyum ve uygulama koşulları, yani kuralların nasıl ve ne zaman uygulanacağı ile ilgilidir. Bu nedenle katılım müzakereleri klasik anlamda müzakere olarak değerlendirilmemektedir. Aday ülke, Üye Devlet olabilmek için kurumlarını, yönetim kapasitesini ve idari ve yargı sistemlerini hem ulusal hem de bölgesel düzeyde AB standartlarına getirmelidir. Bu, AB müktesebatını katılım üzerine etkili bir şekilde uygulamalarına ve gerektiğinde, katılımdan önce zamanında ve etkin bir şekilde uygulayabilmelerine olanak tanır. Bu, verimli ve tarafsız bir kamu hizmeti ve bağımsız ve verimli bir yargı sistemi üzerine kurulu, iyi işleyen ve istikrarlı bir kamu yönetimini gerektirir.

24 Kasım 2016'da Avrupa Parlamentosu, insan hakları ve hukukun üstünlüğü endişeleri nedeniyle Türkiye ile katılım müzakerelerini askıya almak için oy kullandı,[12] ancak bu karar bağlayıcı değildi.[13] 13 Aralık'ta, Avrupa Konseyi (üye devletlerin devlet veya hükûmet başkanlarından oluşan), Türkiye'nin otokratik yönetime giden yolu AB'ye katılım yolunda ilerlemeyi imkansız kıldığından "mevcut koşullarda" Türkiye'nin üyelik müzakerelerinde yeni alanlar açmayacağını kararlaştırdı.[14]

2017'de AB yetkilileri, planlanan Türk politikalarının Kopenhag'ın AB üyeliğine uygunluk kriterlerini ihlal ettiğini ifade etti.[4]

26 Haziran 2018'de AB Genel İşler Konseyi, "Konsey, Türkiye'nin Avrupa Birliği'nden daha da uzaklaştığını belirtiyor. Bu nedenle, Türkiye'nin katılım müzakereleri fiilen durdu ve başka fasılların açılması veya kapatılması düşünülemez ve AB-Türkiye Gümrük Birliği'nin modernizasyonu için daha fazla çalışma öngörülmemektedir." Konsey, "hukukun üstünlüğü ve ifade özgürlüğü de dahil olmak üzere temel haklar üzerinde devam eden ve derinden endişe verici gerilemeden özellikle endişe duyduğunu" ekledi.[15][16][17]

Ankara Anlaşması[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Birliği Konseyi, Türkiye'nin adaylık başvurusunu kabul ederek üyelik koşulları gerçekleşinceye kadar geçerli olacak bir ortaklık anlaşması imzalanmasını önermiştir.[1] 12 Eylül 1963'te Ankara Anlaşması imzalanmış ve anlaşma 1 Aralık 1964'te yürürlüğe girmiştir.[1] Ankara Anlaşması, Türkiye ile Avrupa Birliği ilişkilerinin hukuki temelini oluşturmuştur. Anlaşma'ya imza atan Başbakan İsmet İnönü, Avrupa Birliği'ni, "Beşeriyet tarihi boyunca insan zekâsının vücuda getirdiği en cesur eser" olarak tanımlamıştır.[1]

Anlaşmanın 2. maddesinde Türkiye ekonomisinin hızlı kalkınmasını ve Türk halkının istihdam düzeyinin ve yaşam koşullarının yükseltilmesini sağlamak amacıyla ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinin hedeflendiği yazmaktadır.[1]

Türkiye'nin AB'ye entegrasyonu için hazırlık dönemi, geçiş dönemi ve nihai dönem olmak üzere üç devre öngörmüştür.[1] İlk dönem, Anlaşma'nın yürürlüğe girdiği 1 Aralık 1964 tarihi itibarıyla başlamıştır. Türkiye ile birlik arasındaki ekonomik farklılıkları azaltmaya yönelik ‘Hazırlık Dönemi' olarak belirlenen bu dönemde, Türkiye herhangi bir yükümlülük üstlenmemiştir. Ortaklık ilişkisinin işleyişine yönelik olarak iki taraf arasında bazı kurumlar oluşturulmuştur.[1] Bunlar arasında en üst düzey kurum ise Ortaklık Konseyi'dir.[1]

Katma Protokol[değiştir | kaynağı değiştir]

13 Kasım 1970 tarihinde imzalanan ve 1973 senesinde yürürlüğe giren Katma Protokol ile birlikte, Ankara Anlaşması ile imzalanan hazırlık dönemi sona ermiş ve "Geçiş Dönemi"ne geçilmiştir.[1] Bu dönemde Türkiye ve birlik arasında sanayi ürünleri, tarım ürünleri ve kişilerin serbest dolaşımının sağlanması ve Gümrük Birliği'nin tamamlanması amaçlanmıştır.[1] 1971 yılında Katma Protokol dahilinde, birlik bazı petrol ve tekstil ürünleri dışında Türkiye'nin ithal ettiği tüm ürünlerin gümrük vergilerini ve miktar kısıtlamasını kaldırmıştır.[1]

Türkiye ve Avrupa Birliği ilişkileri, 1970-1980 yılları arasında siyasi ve ekonomik nedenler sebebiyle istikrarsız bir seyir izlemiştir.[1][18] 12 Eylül 1980 yılında yaşanan askeri darbe sebebiyle de ilişkiler askıya alınmıştır.[1]

Tam Üyelik Başvurusu[değiştir | kaynağı değiştir]

1983 yılında Türkiye'de askerî yönetimin kalkması ile 1984 yılından itibaren, askıya alınan görüşmeler, tekrar geliştirilmeye başlamıştır.[1]

Türkiye 1987 yılında, Ankara Anlaşması'nın öngördüğü dönemler tamamlanmadan üyelik başvurusunda bulunmuştur.[1] Avrupa Birliği bu başvurunun cevabını 18 Aralık 1989'da vermiştir ve topluluğa yeni bir üyeyi kabul etmeyeceğini açıklamıştır.[1] Avrupa Birliği ayrıca, Türkiye'nin birliğe katılması için, ekonomik, sosyal ve siyasal alanda gelişmesi gerektiğini açıklamıştır.[1] Bu yüzde üyelik müzakerelerinin açılmasına dair bir tarih belirlenmemiştir.[1]

Bu öneri Türkiye tarafından olumlu karşılanmış ve Gümrük Birliği ve Karma Protokol'ün 1995 yılına kadar hazır olması için gerekli çalışmalar yapılmaya başlanmıştır.[1] 5 Mart 1995 yılında yapılan müzakereler sonucunda 1 Ocak 1996'da Gümrük Birliği yürürlüğe girmiştir.[1]

Aday Ülke Türkiye[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye ve Avrupa Birliği ilişkilerinin dönüm noktası 10-11 Aralık 1999 tarihinde yapılan Helsinki Zirvesi olmuştur.[1] Bu zirvede Türkiye'nin adaylığı kabul edilmiş ve diğer ülkeler ile eşit konumda olacağı açıklanmıştır.[1]

Helsinki Zirvesi'nde diğer aday ülkelerde olduğu gibi Türkiye için de Katılım Ortaklığı Belgesi hazırlanmasına karar verilmiştir.[1] Türkiye için hazırlanan ilk belge 8 Mart 2001 tarihinde Avrupa Birliği Konseyi tarafından onaylanmıştır.[1]

17 Aralık 2004 tarihinde yapılan Brüksel Zirvesi, Türkiye adına bir dönüm noktası daha olmuştur.[1] Zirvede çıkan karar Türkiye'nin siyası kriterleri yeteri ölçüde karşıladığını belirterek 3 Ekim 2005'te müzakereleri başlatmıştır.[1]

Müzakereler[değiştir | kaynağı değiştir]

3 Ekim 2005'te Lüksemburg'da yapılan konferans ile Türkiye'nin resmen AB'ye katılım müzakerelerinin başladığı açıklanmıştır.[1] Müzakereler başlayınca aynı gün Türkiye için Müzakere Çerçeve Belgesi yayımlanmıştır.[1]

Müzakerelerde mevcut olarak 16 fasıl açılmış ve bir tanesi geçici olarak kapatılmıştır.[1] Bazı ülkelerin siyasi engellemeleri ve Kıbrıs Sorunu müzakere sürecini ipotek altına almıştır.[1] 2006 ve 2010 yılları arasında 13 fasıl daha müzakereye eklenmiştir.[1] Açılmayan fasılların büyük çoğunluğu üye ülkelerin siyasi engellerine takıldığı için 2010-2013 yılları arasında sadece 1 fasıl müzakereye açılmıştır.[1]

17 Mayıs 2012 tarihinde Türkiye ve Avrupa Birliği arasında Pozitif Gündem başlatılmıştır.[1] Pozitif Gündem'in amacı Türkiye ve Avrupa Birliği'nin ilişkilerinin geliştirilmesi ve işbirliğinin arttırılmasıdır.[1] Pozitif Gündem 2014 yılında Avrupa Komisyonu Genişleme ve Komşuluk Politikasından sorumlu üyesi Štefan Füle'nin gelmesi ile sonlandırılmıştır.[1]

Müzakere Süreci[değiştir | kaynağı değiştir]

Müktesebat başlıkları Avrupa Komisyonu'nun başlangıç değerlendirmesi Mevcut Durum Taramanın başlangıcı Taramanın tamamlanışı Başlığın donduruluşu Başlığın tekrar açılışı Başlığın açılışı Başlığın kapanışı
1. Malların Serbest Dolaşımı[19] Hayli Çaba Gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 16 Ocak 2006 24 Şubat 2006 11 Aralık 2006 – – –
2. İşçilerin Serbest Dolaşımı[20] Benimsenmesi çok zor Kaydadeğer çaba gerekli 19 Temmuz 2006 11 Eylül 2006 8 Aralık 2009 – – –
3. İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi[21] Benimsenmesi çok zor Kaydadeğer Çaba Gerekli 21 Kasım 2005 20 Aralık 2005 11 Aralık 2006 – – –
4. Sermayenin Serbest Dolaşımı[22] Hayli Çaba Gerekli Hayli Çaba Gerekli 25 Kasım 2005 22 Aralık 2005 – – 19 Aralık 2008 –
5. Kamu Alımları[23] Müktesebat ile tamamen uyumsuz Hayli Çaba Gerekli 7 Kasım 2005 28 Kasım 2005 – – – –
6. Şirketler Hukuku[24] Kaydadeğer çaba gerekli Başlık Tamamlandı 21 Haziran 2006 20 Temmuz 2006 – – 17 Haziran 2008 –
7. Fikri Mülkiyet Hukuku[25] Hayli Çaba Gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 6 Şubat 2006 3 Mart 2006 – – 17 Haziran 2008 –
8. Rekabet Politikası[26] Benimsenmesi çok zor Hayli Çaba Gerekli 8 Kasım 2005 2 Aralık 2005 – – – –
9. Mali Hizmetler[27] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle Müktesebat ile uyumlu 29 Mart 2006 3 Mayıs 2006 11 Aralık 2006 – – –
10. Bilgi Toplumu ve Medya[28] Hayli Çaba Gerekli Hayli Çaba Gerekli 12 Haziran 2006 14 Temmuz 2006 – – 19 Aralık 2008 –
11. Tarım ve Kırsal Kalkınma[29] Benimsenmesi çok zor Hayli Çaba Gerekli 5 Aralık 2005 26 Ocak 2006 11 Aralık 2006 – – –
12. Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı[30] Benimsenmesi çok zor Hayli Çaba Gerekli 9 Mart 2006 28 Nisan 2006 – – 30 Haziran 2010 –
13. Balıkçılık[31] Benimsenmesi çok zor Hayli Çaba Gerekli 24 Şubat 2006 31 Mart 2006 11 Aralık 2006 – – –
14. Taşımacılık Politikası[32] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 26 Haziran 2006 28 Eylül 2006 11 Aralık 2006 – – –
15. Enerji[33] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 15 Mayıs 2006 16 Haziran 2006 8 Aralık 2009 – – –
16. Vergilendirme[34] Kaydadeğer çaba gerekli Hayli Çaba Gerekli 6 Haziran 2006 12 Temmuz 2006 – – 30 Haziran 2009 –
17. Ekonomik ve Parasal Politika[35] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 16 Şubat 2006 23 Mart 2006 25 Haziran 2007[36] – 14 Aralık 2015 –
18. İstatistik[37] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 19 Haziran 2006 18 Temmuz 2006 – – 25 Haziran 2007 –
19. Sosyal Politika ve İstihdam[38] Kaydadeğer çaba gerekli Hayli Çaba Gerekli 8 Şubat 2006 22 Mart 2006 – – – –
20. İşletmeler ve Sanayi Politikası[39] Sorun beklenmiyor Başlık Tamamlandı 27 Mart 2006 5 Mayıs 2006 – – 29 Mart 2007 –
21. Trans-Avrupa Şebekeleri[40] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 30 Haziran 2006 29 Eylül 2006 – – 19 Aralık 2007 –
22. Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu[41] Kaydadeğer çaba gerekli Genellikle Müktesebat ile uyumlu 11 Eylül 2006 10 Ekim 2006 25 Haziran 2007 12 Şubat 2013 5 Kasım 2013 –
23. Yargı ve Temel Haklar[42] Kaydadeğer çaba gerekli Hayli Çaba Gerekli 7 Eylül 2006 13 Ekim 2006 8 Aralık 2009 – – –
24. Adalet, Özgürlük ve Güvenlik[43] Kaydadeğer çaba gerekli Hayli Çaba Gerekli 23 Ocak 2006 15 Şubat 2006 8 Aralık 2009 – – –
25. Bilim ve Araştırma[44] Sorun beklenmiyor Başlık tamamlandı 20 Ekim 2005 14 Kasım 2005 – – 12 Haziran 2006 12 Haziran 2006
26. Eğitim ve Kültür[45] Hayli Çaba Gerekli Genellikle Müktesebat ile uyumlu 26 Ekim 2005 16 Kasım 2005 8 Aralık 2009 – – –
27. Çevre[46] Müktesebat ile tamamen uyumsuz Kaydadeğer çaba gerekli 3 Nisan 2006 2 Haziran 2006 – – 21 Aralık 2009[47] –
28. Tüketicinin ve Sağlığın Korunması[48] Hayli Çaba Gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 8 Haziran 2006 11 Temmuz 2006 – – 19 Aralık 2007 –
29. Gümrük Birliği[49] Sorun beklenmiyor Genellikle müktesebat ile uyumlu 31 Ocak 2006 14 Mart 2006 11 Aralık 2006 – – –
30. Dış İlişkiler[50] Sorun beklenmiyor Genellikle müktesebat ile uyumlu 10 Temmuz 2006 13 Eylül 2006 11 Aralık 2006 – – –
31. Dış, Güvenlik ve Savunma Politikaları[51] Hayli Çaba Gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 14 Eylül 2006 6 Ekim 2006 8 Aralık 2009 – – –
32. Mali Kontrol[52] Hayli Çaba Gerekli Genellikle müktesebat ile uyumlu 18 Mayıs 2006 30 Haziran 2006 – – 26 Temmuz 2007 –
33. Mali ve Bütçesel Hükümler[53] Sorun beklenmiyor Hayli Çaba Gerekli 6 Eylül 2006 4 Ekim 2006 25 Haziran 2007 – – –
34. Kurumlar – – – – – – – –
35. Diğer Konular – – – – – – – –
İlerleme 33 (33) (33) (33) 17 (33) 1 (17) 14 (35) 1 (35)[54]

Vize muafiyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

29 Eylül 2011 tarihinde AB İçişleri Komiseri Cecilia Malmström, Türk vatandaşlarına yönelik vize şartının kaldırılacağını belirtti.[55] Serbest vize rejimi birkaç aşamada başlatılacaktı. İlk değişiklikler, vize talebinde istenilen evrakların azaltılması, daha çok girişli vize verilmesi ve Avrupa Birliği üyesi ülkelerde uzun dönem kalma dönemlerini içerecek 2011 yılının sonbaharında içinde bekleniyordu. 2012 yılı Haziran ayında, AB vize muafiyeti konusunda Türkiye ile müzakerelerin başlangıcında yetkili olan AB Bakanı Egemen Bağış, vize muafiyeti işlemlerinin 3-4 yıl sürmesinin beklendiğini belirtti.[56]

Aralık 2013'te Avrupa Birliği ile geri kabul anlaşması imzalandıktan sonra, AB "vizesiz rejim yönünde yol haritası" da dahil olmak üzere Türkiye ile vize serbestleştirme diyaloğu başlatıldı.[57] Anlaşmada belirli koşullar sağlandığı takdirde bir yıl içinde Türk vatandaşları için vizelerin kaldırılması konusunda Kasım 2015'te çağrı yapıldı.[58]

18 Mart 2016'da, AB'ye girmek için mültecileri engellemeyi amaçlayan AB, Türkiye ile göçmenler konusunda anlaştı. Bu anlaşma çerçevesinde Türkiye, Yunanistan'a girmeye çalışan göçmenleri geri alacak ve AB, Türkiye'deki mültecileri de almayı kabul edecekti. Karşılığında, AB Türkiye'ye altı milyar avro vermeyi ve Türkiye'nin 72 şartı yerine getirmesi durumunda, Haziran 2016 sonuna kadar Türk vatandaşları için vizesiz seyahat hakkı vermeyi kabul etti.[59]

19 Nisan 2016 tarihinde, Jean-Claude Juncker Türkiye'nin Schengen Bölgesi'ne vizesiz giriş kazanması için kalan kriterleri karşılaması gerektiğini söyledi. Avrupa Komisyonu Mayıs 2016 yılında resmî olarak, Türkiye'ye vizesiz seyahat verilmesini önerdi.[60]

Mayıs 2016'da 72 kriterden 65'i karşılandı. 19 Nisan 2016'da, Jean-Claude Juncker; Türkiye'nin, Schengen bölgesine vizesiz giriş hakkı kazanmak için kalan kriterleri karşılaması gerektiğini söyledi. Ama dönemin başbakanı Ahmet Davutoğlu, AB'nin Haziran 2016'da Türk vatandaşlarına vize muafiyeti vermezse, Türkiye'nin AB ile göçmen anlaşmasına destek vermeyeceğini söyledi.[61] Mayıs 2016'da, Avrupa Komisyonu Türkiye ile vize muafiyeti için gerekli 72 kriterin çoğunu görüştüğünü söyledi ve 30 Haziran 2016 Schengen Alanı içinde Türk vatandaşlarının vizesiz seyahati için oylaması konusunda AB'yi yasama kurumlarına davet etti. Şu an, Avrupa Parlamentosu'nun Türkiye'nin son beş kriteri yerine getirmesi için vize muafiyetini onaylaması gerekiyor.[62] Türkiye tarafından yerine getirilmesi için kalan beş kriter şunlardır:

  • Türkiye, AB tavsiyeleri doğrultusunda, yolsuzluğun önlenmesi için tedbirlere geçmelidir.
  • Türkiye'de AB standartlarına uygun kişisel verilerin korunmasına ilişkin ulusal mevzuatın uyumlaştırılması gerekmektedir.
  • Türkiye'nin Europol ile bir anlaşma yapması gerekmektedir.
  • Türkiye'nin cezai konularda bütün AB üyeleri ile çalışması gerekmektedir.
  • Türkiye'nin Avrupa standartlarıyla uyumlu olan terör yasalarını yerine getirmesi gerekmektedir.

Ayrıca Bakınız: Avrupa Birliği vize politikası

Ayrıca Bakınız: Türk vatandaşlarının tabi olduğu vize uygulamaları

Suriyeli ve Iraklı mülteciler Türkiye'den Yunanistan'a gidiyor.

Mülteciler[değiştir | kaynağı değiştir]

Suriye İç Savaşı ve çeşitli ülkelerdeki gerginlik sebebiyle Türkiye'ye 4 milyona yakın mülteci gelmiştir.[63] Bu da Türkiye'yi dünyada en çok mülteci alan ülke konumuna getirmiştir. Türkiye'de özellikle Suriyeli mültecilerin artması sebebiyle Avrupa Birliği 2015'in Ekim ayında, Türkiye ile "Ortak Avrupa Birliği-Türkiye eylem planı"nı yapmıştır. Ve bu plan 29 Kasım 2015'te gerçekleşen Avrupa Birliği Türkiye Zirvesi ile yürürlüğe girmiştir. Eylem planı doğrultusunda göçün kontrol altına alınması hedeflenmiştir.

Bu eylem planı dahilinde Türkiye Mülteci Aracı'nı kurdu. Ve bu doğrultuda Türkiye'ye 3 milyar € ek kaynak verildi.

Avrupa Komisyonu Üyesi Johannes Hahn, AB Bakanı Ömer Çelik ile, Temmuz 2017

Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Bakanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Birliği Bakanlığı, 2011'de kurulan ve ilk olarak 61. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'nde yer alan bakanlıktır. Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliği sürecine ilişkin faaliyetleri koordine etmek amacıyla kurulmuştur. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış olmuştur.[64]

Anayasada yapılan değişikliklere uyum sağlanması amacıyla bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkındaki 703 sayılı KHK ile kaldırılarak yetkileri Dışişleri Bakanlığı'na devredildi. Bakanlığa bağlı olarak Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Başkanlığı oluşturuldu.[65]

Avrupa Birliği Bakanları[değiştir | kaynağı değiştir]

№ Bakan Görev Başlangıcı Görev Bitişi Parti
1 Egemen Bağış 6 Temmuz 2011 25 Aralık 2013 Adalet ve Kalkınma Partisi
2 Mevlüt Çavuşoğlu 25 Aralık 2013 29 Ağustos 2014
3 Volkan Bozkır 29 Ağustos 2014 28 Ağustos 2015
4 Ali Haydar Konca 28 Ağustos 2015 22 Eylül 2015 Halkların Demokratik Partisi
5 Beril Dedeoğlu 22 Eylül 2015 24 Kasım 2015 Bağımsız
6 Volkan Bozkır 24 Kasım 2015 24 Mayıs 2016 Adalet ve Kalkınma Partisi
7 Ömer Çelik 24 Mayıs 2016 9 Temmuz 2018

Bakanların Görevleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Bakanlığı, Anayasaya, kanunlara, hükûmet programına ve Bakanlar Kurulunca belirlenen politika ve stratejilere uygun olarak yönetmek.
  • Bakanlığın görev alanına giren hususlarda politika ve stratejiler geliştirmek, bunlara uygun olarak yıllık amaç ve hedefler oluşturmak, performans ölçütleri belirlemek, Bakanlık bütçesini hazırlamak, gerekli kanuni ve idari düzenleme çalışmalarını yapmak, belirlenen stratejiler, amaçlar ve performans ölçütleri doğrultusunda uygulamayı koordine etmek, izlemek ve değerlendirmek.
  • Bakanlık faaliyetlerini ve işlemlerini denetlemek, yönetim sistemlerini gözden geçirmek, teşkilat yapısı ve yönetim süreçlerinin etkililiğini gözetmek ve yönetimin geliştirilmesini sağlamak.
  • Faaliyet alanına giren konularda diğer bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları arasında iş birliği ve koordinasyonu sağlamak.

Karşılaştırma[değiştir | kaynağı değiştir]

 Avrupa Birliği  Türkiye
Bayrak  Avrupa Birliği  Türkiye
Harita
Başkent Brüksel Ankara
Nüfus 445,834,883 83,154,997
Alan 4.475.757 km² 783,356 km2
Resmî Dil 24 Dil Türkçe
Demonim Avrupalı Türk
Hükûmet Avrupa Zirvesi Başkanı Charles Michel

Avrupa Parlamentosu Başkanı David Sassoli

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz

GSYİH (nominal) 18,8 trilyon $ (kişi başına 36.580 $)(2018) 2.750 trilyon $ (kişi başına 32.278 $)[66]
0.911 (çok yüksek) 0.820 (çok yüksek)[67]
Kuruluş 1 Ocak 1958 29 Ekim 1923

Türkiye'nin Avrupa Birliği ülkeleri ile ilişkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Söz Konusu Ülkedeki Elçilikler Söz Konusu Ülkenin Türkiye'deki Elçilikleri
 Avusturya Büyükelçilik: Viyana

Konsolosluk: Bregenz, Salzburg, Viyana.

Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul

 Belçika Büyükelçilik: Brüksel.

Konsolosluk: Anvers, Brüksel.

Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul

 Bulgaristan Büyükelçilik: Sofya.

Konsolosluk: Burgaz, Filibe.

Büyükelçilik: Ankara.

Konsolosluk: İstanbul, Bursa, Edirne.

 Hırvatistan Büyükelçilik: Zagreb Büyükelçilik: Ankara.

Konsolosluk: İstanbul.

 Kıbrıs Cumhuriyeti
İki ülke arasında ilişki yok.
 Çekya Büyükelçilik: Prag Büyükelçilik: Ankara.

Konsolosluk: İstanbul.

 Danimarka Büyükelçilik: Kopenhag Büyükelçilik: Ankara.

Konsolosluk: İstanbul.

 Estonya Büyükelçilik: Tallinn Büyükelçilik: Ankara
 Finlandiya Büyükelçilik: Helsinki Büyükelçilik: Ankara
 Fransa Büyükelçilik: Paris.

Konsolosluk: Bordeaux, Lyon, Marsilya, Nantes. Paris, Strazburg.

Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul

 Almanya Büyükelçilik: Berlin.

Konsolosluk, Köln, Düsseldorf, Essen, Frankfurt, Hamburg, Hannover. Karlsruhe, Mainz, Münih, Münster. Nürnberg, Stuttgart.

Büyükelçilik: Ankara.

Konsolosluk: İstanbul, İzmir, Antalya.

 Yunanistan Büyükelçilik: Atina.

Konsolosluk: Gümülcine, Pire, Rodos, Selanik.

Büyükelçilik: Ankara.

Konsolosluk: İstanbul, İzmir, Edirne.

 Macaristan Büyükelçilik: Budapeşte. Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul

 İrlanda Büyükelçilik: Dublin. Büyükelçilik: Ankara
 İtalya Büyükelçilik: Roma.

Konsolosluk: Milano

Büyükelçilik: Ankara.

Konsolosluk: İstanbul, İzmir.

 Letonya Büyükelçilik: Riga Büyükelçilik: Ankara
 Litvanya Büyükelçilik: Vilnius Büyükelçilik: Ankara
 Lüksemburg Büyükelçilik: Lüksemburg Büyükelçilik: Ankara
 Malta Büyükelçilik: Valletta Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul

 Hollanda Büyükelçilik: Lahey.

Konsolosluk: Amsterdam, Deventer, Rotterdam.

Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul

 Polonya Büyükelçilik: Varşova. Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul

 Portekiz Büyükelçilik: Lizbon Büyükelçilik: Ankara
 Romanya Büyükelçilik: Bükreş Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul, İzmir

 Slovakya Büyükelçilik: Bratislava Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul

 Slovenya Büyükelçilik: Ljubljana Büyükelçilik: Ankara
 İspanya Büyükelçilik: Madrid.

Konsolosluk: Barselona.

Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul

 İsveç Büyükelçilik: Stockholm. Büyükelçilik: Ankara

Konsolosluk: İstanbul

Zirveler[değiştir | kaynağı değiştir]

AB-Türkiye Zirveleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'nin Avrupa merkezli birliklere üyeliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Birliği-Türkiye ilişkileri
Logo
KısaltmaAK
KuruluşLondra Antlaşması
TürBölgesel uluslararası örgüt
MerkezStrazburg, Fransa
Üyeler
Resmî dillerİngilizce, Fransızca
Diğer çalışma dilleri: Almanca, İtalyanca, ve Rusça[68]
Genel Sekreter YardımcısıGabriella Battaini-Dragoni
Parlamenterler Meclisi BaşkanıRik Daems
Bakanlar Komitesi BaşkanıDavid Zalkaliani
Kongre BaşkanıAnders Knape
Genel sekreterMarija Pejčinović Burić
Resmî siteAvrupa Konseyi

Türkiye, Avrupa merkezli önemli birliklere üye olmuştur.

  1. Avrupa Konseyi
  2. Batı Avrupa Birliği

Avrupa Konseyi[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Konseyi, Avrupa çapında insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü savunmak amacıyla 1949'da kurulmuş uluslararası bir kuruluştur. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Konseyi'ne bağlıdır. Avrupa Konseyi'ne Belarus, Kazakistan ve Vatikan hariç tüm Avrupa ülkeleri üyedir.

Kurucu ülkeler;

Belçika Belçika
Birleşik Krallık Birleşik Krallık
Danimarka Danimarka
Fransa Fransa
Hollanda Hollanda İrlanda İrlanda
İsveç İsveç
İtalya İtalya
Lüksemburg Lüksemburg
Norveç Norveç

Sonradan katılan ülkeler;

Türkiye Türkiyea 13 Nisan 1950
Yunanistan Yunanistana 9 Ağustos 1949
İzlanda İzlanda 7 Mart 1950
Almanya Almanyab 13 Temmuz 1950
Avusturya Avusturya 16 Nisan 1956
Kıbrıs Cumhuriyeti Kıbrıs 24 Mayıs 1961
İsviçre İsviçre 6 Mayıs 1963
Malta Malta 29 Nisan 1965
Portekiz Portekiz 22 Eylül 1976
İspanya İspanya 24 Kasım 1977
Lihtenştayn Lihtenştayn 23 Kasım 1978
San Marino San Marino 16 Kasım 1988
Finlandiya Finlandiya 5 Mayıs 1989
Macaristan Macaristan 6 Kasım 1990
Polonya Polonya 26 Kasım 1991
Bulgaristan Bulgaristan 7 Mayıs 1992
Estonya Estonya 14 Mayıs 1993
Litvanya Litvanya 14 Mayıs 1993
Slovenya Slovenya 14 Mayıs 1993
Çekya Çekya 30 Haziran 1993
Slovakya Slovakya 30 Haziran 1993
Romanya Romanya 7 Ekim 1993
Andorra Andorra 10 Kasım 1994
Letonya Letonya 10 Şubat 1995
Arnavutluk Arnavutluk 13 Temmuz 1995
Moldova Moldova 13 Temmuz 1995
Kuzey Makedonya Kuzey Makedonya 9 Kasım 1995
Ukrayna Ukrayna 9 Kasım 1995
Rusya Rusya 28 Şubat 1996
Hırvatistan Hırvatistan 6 Kasım 1996
Gürcistan Gürcistan 27 Nisan 1999
Azerbaycan Azerbaycan 25 Ocak 2001
Ermenistan Ermenistan 25 Ocak 2001
Bosna-Hersek Bosna-Hersek 24 Nisan 2002
Sırbistan Sırbistand 3 Nisan 2003
Monako Monako 5 Ekim 2004
Karadağ Karadağ 11 Mayıs 2007

Avrupa Konseyi'ne Aday Ülkeler:

Belarus Belarus

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Ülkeler:

Ülke Tarih
Vatikan Vatikan 7 Mart 1970
Amerika Birleşik Devletleri Birleşik Devletler 10 Ocak 1996
Japonya Japonya 20 Kasım 1996
Meksika Meksika 1 Aralık 1999
Kanada Kanada

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Gözlemci Ülkeler:

Ülke Tarih
İsrail İsrail 2 Aralık 1957
Kanada Kanada 28 Mayıs 1997
Meksika Meksika 4 Kasım 1999
Batı Avrupa Birliği bayrağı

Batı Avrupa Birliği bayrağı

Batı Avrupa Birliği haritası
██ Üye ülkeler ██ Ortak üyeler
██ Gözlemciler ██ Ortak iş birliği
Üyelik 10 üye ülke

6 ortak üye 5 gözlemci ülke 7 ortak iş birliği ülkesi

Kuruluş- imzlanma Brüksel Antlaşması- 17 Mart 1948.
Londra ve Paris Konferansları 21 Ekim 1954.
Lizbon Antlaşması 1 Aralık 2009.
Yıkılış 30 Haziran 2011.

Batı Avrupa Birliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Batı Avrupa Birliği yarı etkin bir Avrupa güvenlik ve savunma örgütüdür. 17 Mart 1948 tarihinde imzalanan Brüksel Antlaşması'yla birlikte kurulmuş ve 1954 yılında İtalya ile Batı Almanya'nın katlımlarıyla büyümüştür. Batı Avrupa Birliği'nin genel merkezi Brüksel'dedir. Günümüzde başka bir uluslararası örgüt olan Avrupa Birliği ile karıştırılmamalıdır. Birlik 30 Haziran 2011 tarihinde Avrupa Birliği ile birleştirilmiştir.

Üye ülkeler: (1954 Brüksel Antlaşmasına göre)

Gözlemci üye ülkeler: (Roma - 1992)

Ortak üye ülkeler: (Roma - 1992)

Ortak iş birliği üyesi: (Kirchberg - 1994)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj "Türkiye-AB İlişkilerinin Tarihçesi". www.ab.gov.tr. 6 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Fifty Years On, Turkey Still Pines to Become European". TIME. 8 Eylül 2009. 26 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2009. 
  3. ^ "Turkey's bid to join the EU is a bad joke; but don't kill it". The Economist. 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  4. ^ a b "New clashes likely between Turkey, Europe". Al-Monitor. 23 Haziran 2017. 24 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Turkey and EU". Embassy of the Republic of Turkey (Washington, DC). 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 July 2007. 
  6. ^ "Turkey and the Council of Europe". Council of Europe. 27 October 2006. 7 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 October 2006. 
  7. ^ "Greece and Turkey accede to the North Atlantic Treaty Organization". NATO Media Library. NATO. 18 Şubat 1952. 1 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2006. 
  8. ^ Ahıska, Meltem (2003) “Occidentalism: The Historical Fantasy of the Modern” South Atlantic Quarterly 102/2-3, Spring-Summer 2003 (Special Issue on Turkey: “Relocating the Fault Lines. Turkey Beyond the East-West Divide”), pp. 351-379.
  9. ^ Taspinar, Omer (September 2008). "Turkey's Middle East Policies: Between Neo-Ottomanism and Kemalism". Carnegie Endowment for International Peace. 15 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2010. 
  10. ^ Murinson, Alexander (2009). Turkey's Entente with Israel and Azerbaijan: State Identity and Security in the Middle East and Caucasus (Routledge Studies in Middle Eastern Politics). Routledge. s. 119. ISBN 0-415-77892-1. 
  11. ^ Kubilay Yado Arin: The AKP's Foreign Policy, Turkey's Reorientation from the West to the East? Wissenschaftlicher Verlag Berlin, Berlin 2013. ISBN 9 783865 737199.
  12. ^ "Freeze EU accession talks with Turkey until it halts repression, urge MEPs". European Parliament. 10 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
  13. ^ "EU parliament votes overwhelmingly in favour of scrapping Turkey accession talks". The Telegraph. 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2016. 
  14. ^ "EU says won't expand Turkey membership talks". Yahoo. 13 Aralık 2016. 30 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
  15. ^ "EU Council issues strong message about Turkey's obligations". Cyprus Mail. 26 Haziran 2018. 27 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ "EU will Zollunion mit der Türkei nicht ausbauen" (Almanca). Die Zeit. 27 Haziran 2018. 27 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "ENLARGEMENT AND STABILISATION AND ASSOCIATION PROCESS Council conclusions" (PDF). Council of the European Union. 26 Haziran 2018. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  18. ^ Yıldırım, Umut Turgut (30 Kasım 2023). "An Analysis of Bülent Ecevit's Policies, Decisions, and Attitudes Towards the European Union Membership Process of Türkiye". Abant Sosyal Bilimler Dergisi (İngilizce). 23 (3): 1569-1584. doi:10.11616/asbi.1327938. ISSN 2757-9425. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023. 
  19. ^ "AB Başkanlığı, Malların Serbest Dolaşımı, erişim tarihi: 25 Mayıs 2021". 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  20. ^ AB Bakanlığı, İşçilerin Serbest Dolaşımı, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  21. ^ AB Bakanlığı, İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  22. ^ AB Bakanlığı, Sermayenin Serbest Dolaşımı, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  23. ^ AB Bakanlığı, Kamu Alımları, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  24. ^ AB Bakanlığı, Şirketler Hukuku, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  25. ^ Mülkiyet Hukuku, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  26. ^ AB Bakanlığı, Rekabet Politikası, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  27. ^ AB Bakanlığı, Mali Meseleler, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  28. ^ AB Bakanlığı, Bilgi Toplumu ve Medya, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  29. ^ AB Bakanlığı, Tarım ve Kırsal Kalkınma, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  30. ^ AB Bakanlığı, Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  31. ^ AB Bakanlığı, Balıkçılık, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  32. ^ AB Bakanlığı, Taşımacılık Politikası, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  33. ^ AB Bakanlığı, Enerji, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  34. ^ AB Bakanlığı, Vergilendirme, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  35. ^ AB Bakanlığı, Ekonomik ve Parasal Politika, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  36. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2012. 
  37. ^ AB Bakanlığı, İstatistik, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  38. ^ AB Bakanlığı, Sosyal Politika ve İstihdam, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  39. ^ AB Bakanlığı, İşletmeler ve Sanayi Politikası, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  40. ^ AB Bakanlığı, Trans-Avrupa Şebekeleri, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  41. ^ AB Bakanlığı, Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  42. ^ AB Bakanlığı, Yargı ve Temel Haklar, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  43. ^ AB Bakanlığı, Adalet, Özgürlük ve Güvenlik, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  44. ^ AB Bakanlığı, Bilim ve Araştırma, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  45. ^ AB Bakanlığı, Eğitim ve Kültür, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  46. ^ AB Bakanlığı, Çevre, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  47. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2012. 
  48. ^ AB Bakanlığı, Tüketicinin ve Sağlığının Korunması, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  49. ^ AB Bakanlığı, Gümrük Birliği, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  50. ^ AB Bakanlığı, Dış Politikalar, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  51. ^ AB Bakanlığı, Dış, Güvenlik ve Savunma Politikaları, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  52. ^ AB Bakanlığı, Mali Kontrol, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  53. ^ AB Bakanlığı, Mali ve Bütçesel Hükümler, erişim tarihi: 28 Şubat 2013[ölü/kırık bağlantı]
  54. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 25 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Eylül 2012. 
  55. ^ EU prepares road map to remove visa for Turks 16 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi Hürriyet Daily News and Economic Review (29 Eylül 2011)
  56. ^ "Visa exemption in 3-4 years, says EU minister". Anadolu Ajansı. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2012. 
  57. ^ "Cecilia Malmström signs the Readmission Agreement and launches the Visa Liberalisation Dialogue with Turkey". European Commission. 6 Kasım 2013. 9 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2014. 
  58. ^ "Declaring 'new beginning,' EU and Turkey seal migrant deal". Reuters. 30 Kasım 2015. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2015. 
  59. ^ E.U. strikes deal to return new migrants to Turkey 6 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. A. Faiola and G. Witte, The Washington Post, 18 Mar 2016
  60. ^ "European Commission opens way for decision by June on visa-free travel for citizens of Turkey". European Commission. 4 Mayıs 2016. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2016. 
  61. ^ European Commission’s Jean-Claude Juncker Says Criteria For Turkey’s Visa Waiver Will Not Be ‘Watered Down’ 31 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. S. Shankar, International Business Times, 19 April 2016
  62. ^ "EU commission backs Turkish citizens' visa-free travel". Aljazeera. 4 Mayıs 2016. 12 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2016. 
  63. ^ "UNHCR Türkiye İstatistikleri". UNHCR Türkiye. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  64. ^ "7 isim kabine dışı kaldı, 6 yeni isim hükümete katıldı". T24. 6 Temmuz 2011. 7 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2015. 
  65. ^ "Yeni uyum kararnamesi ile bazı bakanlıkların teşkilat yasaları lağvedildi". Anadolu Ajansı. 9 Temmuz 2018. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2018. 
  66. ^ "International Monetary Fund, Report on selected countries". imf.org. 24 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2017. 
  67. ^ "List of countries by Human Development Index", Wikipedia (İngilizce), 24 Nisan 2020, erişim tarihi: 2 Mayıs 2020 
  68. ^ "English and French are the official languages of the Council of Europe. German, Italian and Russian are used as working languages". coe.int. 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Avrupa_Birliği-Türkiye_ilişkileri&oldid=32489811" sayfasından alınmıştır