French
DeutschMaria Teresa Dudzik – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Józefa (Józefina) Dudzik ang. Mary Theresa Josephine Dudzik | |
| Czcigodna Służebnica Boża zakonnica | |
 | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce pochówku | Dom generalny Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek w Lemont |
| Przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Błogosławionej Kunegundy | |
| Okres sprawowania | 1894–1898 i 1909–1910 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Śluby zakonne | 3 czerwca 1900 |
Maria Teresa Dudzik (ang. Mary Theresa Josephine Dudzik; właśc. Józefa (Józefina) Dudzik; ur. 30 sierpnia 1860 w Płociczu koło Kamienia Krajeńskiego, zm. 20 września 1918 w Chicago) – polska zakonnica, założycielka i pierwsza przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Błogosławionej Kunegundy oraz Czcigodna Służebnica Boża.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Przyszła na świat 30 sierpnia 1860[1] w wielodzietnej rodzinie chłopskiej jako Józefa (Józefina[2][3]) Dudzik. Była trzecim dzieckiem Jana i Agnieszki z domu Polaszczyk[4][5]. W latach 1867–1875 uczęszczała do szkoły elementarnej w rodzinnej wsi[1]. Później kształciła się w szkole dla dziewcząt, prowadzonej w Kamieniu Krajeńskim przez elżbietanki, gdzie nauczano gospodarstwa domowego i robót ręcznych, w tym krawiectwa i hafciarstwa[1][3][6]. W młodym wieku wstąpiła do świeckiego III zakonu św. Franciszka z Asyżu oraz szkolnego bractwa różańcowego[1]. Po ukończeniu nauki pracowała jako krawcowa[1], otrzymując w 1878 dyplom krawiecki[7].
W roku 1881[1][3], mając 21 lat, wyemigrowała wraz z najmłodszą siostrą, bratem i rodzicami do Stanów Zjednoczonych, dołączając do najstarszej siostry, mieszkającej w Chicago od 1873[6][8]. Utrzymywała się, prowadząc pracownię krawiecką. Włączyła się w życie religijne i działalność charytatywną swojej nowej, chicagowskiej parafii św. Stanisława Kostki[1]. Zwróciła też uwagę na sytuację tamtejszych bezdomnych i chorych[9]. W 1886 została przełożoną domu dla ubogich starszych kobiet. Rok później przyłączyło się do niej siedem dalszych tercjarek[1].
Za radą proboszcza Wincentego Barzyńskiego CR (1838-1899)[9] oraz przy współpracy Marii Anny (Róży) Wysińskiej (1850–1917), 8 grudnia 1894 w Chicago założyła Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Błogosławionej Kunegundy (ang. Congregation of Franciscan Sisters of the Blessed Cunegonda), zwanych franciszkankami z Chicago[4][10]. Została przełożoną nowej wspólnoty, pełniąc tę funkcję w latach 1894–1898 i po raz kolejny w latach 1909–1910[11], następnie sprawowała urząd mistrzyni nowicjatu[12]. Zainicjowała powstanie domu starców, sierocińców oraz domu dla kobiet pracujących[9]. Zmarła 20 września 1918[1][2] na chorobę nowotworową[3].
Pozostawiła w rękopisie "Kronikę Sióstr Franciszkanek, pod Opieką Św. Kunegundy w Chicago, Illinois", obejmującą lata 1893–1910[8]. Kronika, zawierająca opis wydarzeń związanych z powstaniem i rozwojem zgromadzenia oraz osobiste refleksje Marii Teresy Dudzik, została spisana w latach 1910–1918 na polecenie jej kierownika duchowego ks. Andrzeja Spetza CR. Rękopis został opracowany i wydany przez ks. Henryka Malaka[13].
Tablica przodków[edytuj | edytuj kod]
| Tablica rodowodowa[14] | ||
| Dziadkowie | ? ? | Wawrzyniec Polaszczyk (~1785–?) Marianna Brzuszczyk (~1790–?) |
| Rodzice | Jan (Johann) Dudzik (20.08.1822–12.05.1889) Agnieszka Polaszczyk (1826–?) | |
| Czcigodna Służebnica Boża Maria Teresa Dudzik OSF (30.08.1860–20.09.1918) | ||
Proces beatyfikacyjny i upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
11 września 1963[15] otwarto proces informacyjny w celu beatyfikacji Marii Teresy Dudzik[9]. 13 października 1972 jej ciało ekshumowano z cmentarza św. Wojciecha w Niles i przeniesiono do domu generalnego Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek w Lemont, umieszczając w specjalnym sarkofagu w kaplicy Najświętszego Serca Jezusowego[9].
1 czerwca 1979 Stolica Apostolska wydała tzw. Nihil obstat dotyczący zgody na postępowanie beatyfikacyjne, po czym 8 września tegoż roku nastąpiło otwarcie procesu beafikacyjnego, a na postulatora wybrano początkowo ks. Henryka Malaka[9], a następnie dr. Andreę Ambrosiego[16]. Odtąd przysługiwał jej tytuł Służebnicy Bożej[15]. Zamknięcie procesu informacyjnego nastąpiło w 1981, po czym w 1989 Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych wydała dekret o ważności tego procesu, a postulator złożył tzw. Positio, wymagane w dalszej procedurze beatyfikacyjnej[16]. Następnie, 26 marca 1994 w Watykanie został wydany przez papieża Jana Pawła II dekret o heroiczności cnót matki Marii Teresy Dudzik. Odtąd przysługuje jej tytuł Czcigodnej Służebnicy Bożej[17][18].
Odcinek ulicy North Karlov w Chicago nazwano Honorową Aleją Matki Marii Teresy Dudzik[19].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- Polscy święci i błogosławieni
- Modlitwa za wstawiennictwem świętych
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Mrówczyński 1987 ↓, s. 52, 279.
- ↑ a b Kośnik 1991 ↓, s. 320.
- ↑ a b c d Malak 1975 ↓, s. 136, 374, 424.
- ↑ a b Kłoczowski i Kozak 1994 ↓, s. 266.
- ↑ Kasperkiewicz 1985 ↓, s. 259–260.
- ↑ a b Anne Marie Knawa. Jane Addams and Josephine Dudzik. Social Service Pioneers. „Polish American Studies”. XXXV, s. 14, 1978. ISSN 0032-2806. (ang.).
- ↑ Kasperkiewicz 1985 ↓, s. 261.
- ↑ a b Knawa 1989 ↓, s. VII, 71.
- ↑ a b c d e f Alicja Pożywio, Polka, która uświęciła Chicago, Katolik w Archidiecezji Chicago, 2012 [dostęp 2014-09-11] [zarchiwizowane 2014-09-11] (pol.).
- ↑ Wacław Kolak: Leksykon godeł zakonnych. Wyd. 1. Łódź: ADI, 1994, s. 22. ISBN 83-85815-01-5. OCLC 52407030.
- ↑ Religious Orders of Women. Franciscan Sisters of Chicago. W: Harry Corcoran Koenig: Caritas Christi Urget Nos. A History of the Offices, Agencies, and Institutions of the Archdiocese of Chicago. T. 2. Chicago: Archdiocese of Chicago, 1981, s. 1101.
- ↑ Kasperkiewicz 1985 ↓, s. 280.
- ↑ Katarzyna Dziakowska, Duchowość Marii Teresy Dudzik w świetle jej pism, [w:] Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie [online], apd.uksw.edu.pl [zarchiwizowane 2016-09-16] (pol.).
- ↑ Mother Mary Theresa Dudzik [online], geni.com [dostęp 2022-01-16] (ang.).
- ↑ a b Alicja Pożywio, Polish sisters in Lemont work on founder’s cause, [w:] Catholic New World. Newspaper for the Archdiocese of Chicago [online], catholicnewworld.com, 2 lutego 2013 [zarchiwizowane 2015-09-23] (ang.).
- ↑ a b ~1840~ (Josephine Józefina Dudzik Maria Teresa) [online], newsaints.faithweb.com [dostęp 2016-06-01].
- ↑ Decrees Promulgated for Servants of God, [w:] Eternal Word Television Network, ewtn.com, 1989 [zarchiwizowane 2018-07-01] (ang.).
- ↑ January 1990 – December 1994, [w:] The Hagiography Circle. An Online Recource on Contemporary Hagiography [online], newsaints.faithweb.com, 2001 [dostęp 2014-09-14] (ang.).
- ↑ Ulica Matki Marii Teresy Dudzik, [w:] Dziennik Związkowy. Polish Daily News [online], dziennikzwiazkowy.com [zarchiwizowane z adresu 2020-07-31].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Karolina Maria Kasperkiewicz: Służebnica Boża Teresa Dudzik. W: Polscy święci. red. Joachim Roman Bar. T. 7. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1985, s. 256–290. OCLC 69582106.
- Jerzy Kłoczowski, Józef Kozak: Duchowość zakonna (szkice). Zakony w Polsce. Katalog. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1994. ISBN 83-7006-183-4. OCLC 260208647.
- Anne Marie Knawa: As God Shall Ordain. A History of the Franciscan Sisters of Chicago, 1894-1987. Lemont: Franciscan Sisters of Chicago, 1989. OCLC 830998917. (ang.).
- Stefan Kośnik: Święci, błogosławieni i słudzy Boży w Kościele katolickim w Polsce. W: Lucjan Adamczuk, Witold Zdaniewicz: Kościół Katolicki w Polsce, 1918-1990. Rocznik statystyczny. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, Zakład Socjologii Religii SAC, 1991. OCLC 495366570.
- Henry M. Malak: Theresa of Chicago. Lemont: League of the Servant of God Mother Mary Theresa, 1975. OCLC 4600400.
- Teresa z Chicago (1860-1918). W: Jerzy Mrówczyński: Polscy kandydaci do chwały ołtarzy. Wrocław: Wydaw. Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, 1987. OCLC 749761735.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona procesu beatyfikacji Marii Teresy Dudzik [online], mothertheresadudzik.com [dostęp 2014-09-19] (ang.).
- Anna Zimońska, Franciszkanka z Chicago kandydatką na ołtarze, [w:] Tygodnik katolicki „Niedziela” [online], niedziela.pl, 2004 [zarchiwizowane z adresu 2014-09-15].
- Reflections on Mother Mary Theresa Dudzik. (film), [w:] Franciscan Sisters of Chicago [online], youtube.com, 3 lutego 2015 [dostęp 2019-05-20] (ang.).
- Dudzik Maria Teresa, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-01-16].
