French
DeutschRalph Bellamy – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Ralph Bellamy (lata 30.) | |
| Imię i nazwisko | Ralph Rexford Bellamy |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | aktor |
| Współmałżonek | Alice Mary Delbridge |
| Lata aktywności | 1925–1990 |
Ralph Rexford Bellamy (ur. 17 czerwca 1904 w Chicago, zm. 29 listopada 1991 w Santa Monica) − amerykański aktor. Laureat Tony Award i Oscara Honorowego za całokształt pracy aktorskiej[1].
8 lutego 1960 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6542 Hollywood Boulevard[2][3].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Chicago[4] w Illinois jako syn Lilli Louise (z domu Smith) i Charlesa Rexforda Bellamy’ego[5]. Jego matka pochodziła z Hamilton w Ontario w Kanadzie (chociaż jej własny ojciec pochodził z Nowego Jorku)[6]. W 1922 ukończył New Trier High School w Winnetka. W wieku 15 lat udało mu się zdobyć zatrudnienie z pokazami objazdowymi. W 1925 zaczął tam grać na scenie w Nowym Jorku i do 1927 był właścicielem własnego teatru Ralph Bellamy Players[7].
W 1929 trafił na Broadway w roli Bena Davisa w komedii Chłopak z miasta[8]. W 1931 zadebiutował w roli Johnny’ego Franksa w dramacie kryminalnym Tajemnicza szóstka (1931). Następnie zagrał główne role w dziesiątkach filmów klasy B, w tym także w pięciu filmach z Fay Wray i tytułową rolę w serii Ellery Queen (1940, 1941). Za rolę Daniela Leesona w komedii romantycznej Leo McCareya Naga prawda (1937) z Irene Dunne i Carym Grantem zdobył nominację do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego. Potem zagrał podobną rolę, naiwnego chłopaka rywalizującego z wyrafinowaną postacią Granta, w komedii Howarda Hawksa Dziewczyna Piętaszek (1940). W 1958 został uhonorowany Tony Award za kreację Franklina Delano Roosevelta w sztuce Wschód słońca w Campobello[9].
Zmarł 29 listopada 1991 w wieku 87 lat na chorobę płuc w Saint John’s Health Center w Santa Monica w Kalifornii[10][11].
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
Filmy[edytuj | edytuj kod]
- 1937: Naga prawda jako Daniel Leeson
- 1938: Zakochana pani jako Stephen Arden
- 1940: Dziewczyna Piętaszek jako Bruce Baldwin
- 1940: Orchid, brat gangstera jako Clarence P. Fletcher
- 1941: Wilkołak jako pułkownik Paul Montford
- 1942: Duch Frankensteina jako Erik Ernst
- 1943: Stage Door Canteen jako Ralph Bellamy
- 1944: Guest in the House jako Douglas Proctor
- 1966: Zawodowcy jako Joe Grant
- 1968: Dziecko Rosemary jako dr Abraham Sapirstein
- 1972: Cancel My Reservation jako John Ed
- 1977: O mój Boże! jako Sam Raven
- 1983: Nieoczekiwana zmiana miejsc jako Randolph Duke
- 1987: Trzech wesołych pielęgniarzy jako Albert Dennison
- 1988: Książę w Nowym Jorku jako Randolph Duke
- 1988: Dobra matka jako Frank, dziadek
- 1990: Pretty Woman jako James Morse
Seriale[edytuj | edytuj kod]
- 1961: Rawhide jako sędzia Quince
- 1967: Strzały w Dodge City jako szeryf Bassett
- 1983: Domek na prerii jako dr Marvin Haynes
- 1984: Wichry wojny jako Franklin Delano Roosevelt
- 1988: Wojna i pamięć jako Franklin Delano Roosevelt
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Nagroda | Kategoria | Tytuł |
|---|---|---|---|
| 1958 | Tony Award | Najlepszą kreacja pierwszoplanowego aktora w sztuce | Wschód słońca w Campobello |
| 1984 | Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych | Nagroda za całokształt twórczości | – |
| 1987 | Nagroda Akademii Filmowej | Oscar Honorowy | – |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ralph Bellamy Awards. AllMovie. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
- ↑ Ralph Bellamy. Walk of Fame. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
- ↑ Hollywood Star Walk: Ralph Bellamy. „Los Angeles Times”, 1991-11-30. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
- ↑ Ralph Bellamy [online], Rotten Tomatoes [dostęp 2023-07-07] (ang.).
- ↑ Ralph Bellamy Biography. The Famous People. [dostęp 2023-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-07)]. (ang.).
- ↑ Ralph Bellamy What Nationality Ancestry Race. EthniCelebs.com. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
- ↑ Ralph Bellamy Biography. AllMovie. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
- ↑ Ralph Bellamy. Internet Broadway Database. [dostęp 2016-01-01]. (ang.).
- ↑ Ralph Bellamy Biography (1904-1991). Film Reference. [dostęp 2023-07-07]. (ang.).
- ↑ Peter B. Flint: Ralph Bellamy, the Actor, Is Dead at 87. „The New York Times”, 1991-11-30. [dostęp 2016-01-01]. (ang.).
- ↑ From the Archives: Ralph Bellamy Dies; Veteran Actor Won Fame for F.D.R. Role. „Los Angeles Times”, 1991-11-30. [dostęp 2016-01-01]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ralph Bellamy w bazie IMDb (ang.)
- Ralph Bellamy w bazie Filmweb
- Ralph Bellamy w bazie Notable Names Database (ang.)