Dick Van Dyke – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dick Van Dyke
Ilustracja
Dick Van Dyke (1988)
Imię i nazwisko

Richard Wayne Van Dyke

Data i miejsce urodzenia

13 grudnia 1925
West Plains

Zawód

aktor, komik, piosenkarz, producent, pisarz, tancerz

Współmałżonek

Margie Willett (1948–1984; rozwód)
Arlene Silver (od 2012)

Lata aktywności

od 1947

Richard Wayne „Dick” Van Dyke (ur. 13 grudnia 1925 w West Plains) – amerykański aktor. Laureat nagrody Tony Award (1961)[1], czterech nagród Emmy (1964, 1965, 1966, 1977)[1][2], Grammy (1965)[2], People’s Choice Award (1977)[2], Saturn (2000)[2] i Gildii Aktorów Ekranowych za całokształt twórczości (2012)[1][2].

25 lutego 1993 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7021 Hollywood Boulevard[3][4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w West Plains[5] w Missouri jako syn Hazel Victorii (z domu McCord; 1896–1992), stenografki, i Lorena Wayne’a „Cookie” Van Dyke’a (1898–1976), sprzedawcy[6][7]. Jego ojciec był z pochodzenia Holendrem[8], a matka potomkinią Petera Browne’a – pasażera płynącego z Anglii na statku Mayflower[6]. Jego młodszy brat Jerry McCord Van Dyke (1931–2018) był także aktorem. Dorastał w Danville w Illinois[9].

Van Dyke opuścił szkołę średnią w 1944, w swoim ostatnim roku nauki, zamierzając dołączyć do United States Army Air Forces na szkolenie pilotów podczas II wojny światowej. Kilkakrotnie odmówiono mu zaciągnięcia się z powodu niedowagi, ale ostatecznie został przyjęty do służby jako spiker radiowy, po czym przeniósł się do służb specjalnych i zebrał żołnierzy w kontynentalnych Stanach Zjednoczonych. Dyplom ukończenia szkoły średniej otrzymał w 2004 w wieku 78.

W 1947 został radiowym DJ w Danville. W 1947 Van Dyke został przekonany przez mima Phila Ericksona do stworzenia z nim duetu komediowego o nazwie „Eric and Van – the Merry Mutes”, który występował w klubie nocnym na Zachodnim Wybrzeżu. Na początku lat 50. przenieśli się Atlanty w stanie Georgia i zagrali lokalny program telewizyjny z oryginalnymi skeczami i muzyką o nazwie „The Merry Mutes”.

W listopadzie 1959 Van Dyke zadebiutował na Broadwayu w Girls Against the Boys. Następnie od 14 kwietnia 1960 do 7 października 1961 grał główną rolę Alberta Petersona w musicalu Bye Bye Birdie, za którą w 1961 otrzymał Tony Award. W 1964 zdobył nagrodę Grammy wraz z Julie Andrews za ścieżkę dźwiękową do Mary Poppins w kategorii najlepszy album – muzyka dla dzieci. W 1980 wystąpił w tytułowej roli Harolda Hilla w The Music Man[10]. Powszechną sławę zyskał jako Robert Simpson „Rob” Petrie w sitcomie CBS The Dick Van Dyke Show (1961–1966)[11], za który w latach 1964–1966 odebrał trzy nagrody Emmy.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

12 lutego 1948 poślubił Margorie Willett, koleżankę z liceum. Mieli czworo dzieci: dwóch synów – Barry’ego Wayne’a (ur. 31 lipca 1951) i Christiana oraz dwie córki – Carrie-Beth i Stacy. 4 maja 1984 rozwiedli się. W latach 1976–2009 był związany z Michelle Triolą, która zmarła na raka płuc. 29 lutego 2012 ożenił się z makijażystką Arlene Silver. Jego wnuk Shane to także aktor.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy[edytuj | edytuj kod]

Seriale TV[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Dick Van Dyke Awards [online], AllMovie [dostęp 2023-06-28] (ang.).
  2. a b c d e Dick Van Dyke Awards [online], IMDb [dostęp 2023-06-28] (ang.).
  3. Dick Van Dyke [online], Walk of Fame [dostęp 2023-06-26] (ang.).
  4. Dennis McLellan, Hollywood Star Walk: Dick Van Dyke [online], „Los Angeles Times [dostęp 2023-06-26] (ang.).
  5. Dick Van Dyke [online], Rotten Tomatoes [dostęp 2020-06-08] (ang.).
  6. a b Dick Van Dyke Biography [online], The Official Site of Dick Van Dyke [dostęp 2016-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-23] (ang.).
  7. Dick Van Dyke Biography (1925-) [online], Film Reference [dostęp 2020-06-08] (ang.).
  8. Dick Van Dyke What Nationality Ancestry Race [online], Ethnicity of Celebs [dostęp 2020-06-08] (ang.).
  9. Hal Erickson, Dick Van Dyke Biography [online], AllMovie [dostęp 2020-06-08] (ang.).
  10. Dick Van Dyke [online], Internet Broadway Database [dostęp 2020-06-08] (ang.).
  11. Dick Van Dyke Biography [online], TV.com [dostęp 2020-06-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-08] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Dick Van Dyke. T. 46: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational, styczeń 2011, s. 12. ISBN 978-83-252-1130-1.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]